SABAH - 11/10/2004 - 'Cep'ler artık dinlenemeyecek

Şu an 11 Ekim 2004 - Pazartesi tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

	Yazarlar

	Günün İçinden

	Ekonomi

	» Gündem

	Siyaset

	Dünya

	Spor

	Hava Durumu

	Sarı Sayfalar

	Ana Sayfa

	Dosyalar

	Arşiv

	Etkinlikler

	Günaydın

	Televizyon

	Astroloji

	Magazin

	Sağlık

	Cuma

	Cumartesi

	Aktüel Pazar

	Otomobil

	Sinema

	Çizerler

Google Arama

'Cep telefonları dinlenemeyecek'

İngiltere'deki Surrey Üniversitesi'nde görevli Prof. Kondoz cep telefonlarının dinlenmesini engelleyen bir sistem geliştirdi. Birçok AB ülkesinin sistemi istediği belirtildi.

'Cep'ler artık dinlenemeyecek

Prof. Ahmet Kondoz, cep telefonu dinlemeyi önleyen bir teknik geliştirdi. Avrupalı lider ve bakanlar milyon dolarlık sistemin peşine düştü.

İngiltere'de Surrey Üniversitesi'nde görevli Türk Profesör Ahmet Kondoz ilk kez cep telefonlarının dinlenmesini engelleyen bir teknoloji geliştirdi. GSM şebekesi üzerinden yapılan telefon görüşmelerinin dinlenmesini önleyecek yeni teknoloji ile ilk kez standard GSM ses kodlaması kullanılarak tam güvenlik elde edildi. Türünün tek örneği olan sistem UniS'in (Surrey Üniv.) geliştirme firması MulSys Ltd. tarafından kullanıma sunuldu. Prof. Dr. Ahmet Kondoz, SABAH'ın sorularını cevapladı:

* Sabah: Bulduğunuz teknolojiyi basit olarak açıklayabilir misiniz?
Kondoz: Bu teknoloji, dünyadaki son kullanıcıya yönelik GSM altyapısını kullanarak şifrelenmiş konuşmaları aktaran, ilk GSM teknolojisine dayalı güvenli ses aktarımı yöntemidir. Bu sayede Standard GSM ses kanallarını kullanarak güvenli ve net görüşme olanağı doğdu.

* Sabah: Sistemi bugüne kadar yapılan çalışmalardan farklı kılan nedir?
Kondoz : Yeni geliştirdiğimiz sistem dünyada ilk ve tek örnektir. Bu sistemi kullanan kimsenin cep telefonları dinlenemeyecektir.

* Sabah: Bu gizli servisler için iyi haber değil o halde!
Kondoz: Pek öyle değil, dünyada büyük bir çoğunluk herkesin günlük hayatının kaçınılmaz bir parçası haline gelen GSM cep telefonlarını dinlenemez sanıyor. Halbuki bir kişi cep'ten cep'e konuştuğu zaman bu konuşmanın yalnızca kablosuz kısmı dinlenemez. Zira iki cep telefonunun yakınında bulundukları baz istasyonları ile arasındaki kablosuz temas dışında bağlantı core network denilen ve çoğu zaman kablolu (veya fiber) olan hatlardan geçer. İşte bu esnada sinyal GSM operatörünün kablosuz hatta uyguladığı kripto sisteminden yoksun olarak gider ve çok rahatlıkla dinlenebilir.

* Sabah: Neden cep telefonlarına kripto takıp bu güvenliği sağlamak düşünülmemiş?
Kondoz: GSM mobil telefonları sesi bir çok kez sıkıştırarak karşı tarafa gönderiyor. Bunun iyi bir şekilde yapılabilmesi için gelen sinyalin ses olması gerekir. Sesi kriptodan geçirince karmaşık bir sinyal olur. Yani telefon dinlenmesin diye uğraşırken konuşmayı sabote edersiniz.

TÜBİTAK İLGİLENMEDİ
* Sabah: Türk bilim adamları neden bu projeyi Türkiye'ye taşımıyorlar?
Kondoz: Ben aslında bu projeyi ilk kez 2001 yazında TUBİTAK'a götürmüştüm. Fakat projenin içerdiği fikir TÜBİTAK uzmanları tarafından kayda değer bulunmadı. Kurumdan proje için 80 bin dolar talep etmiştim. Aynı işi Surrey Üniversitesi'nde 100 bin sterline, Türk ve yabancı öğrencilerden oluşan bir ekiple yaptık.

* Sabah: Projenin şimdiki değeri ne kadar?
Kondoz: Tahmin edersiniz ki ruhsatlandırılınca multi milyon sterline ulaştı. Ayrıca isim vermem doğru değil ama sadece kabaca ifade edeyim ki bir çok Avrupa ülkesinden devletler, bakanlıklar düzeyinde görüşmeler ve anlaşmalar yapılmış durumda.

Akın OLGUN / LONDRA