Kredi kart tablosu

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) kredi kartlarına yönelik düzenlemeyi içeren taslağı farklı tartışmalara yol açıyor. Konuya ilişkin bilgi sahibi olmayanlar sanıyor ki, ortada ciddi bir risk var.
Öncelikle bu konunun bir resmini çizmek gerekiyor.
1) 2004 yılı sonu itibarıyla kredi kart sayısı 26 milyon 681 adet. Hangi bankadan alınırsa alınsın, kredi kartlarının 13.2 milyon adeti Visa, 13.4 milyon adeti MasterCard etiketi taşıyor. Bu kartlar ile 2004 yılında 65 katrilyon liralık alışveriş yapılmış. Kart başına 2 milyar 436 milyon liralık harcama yapılmış.
2) Net bir rakam bulamadım ama, yapılan araştırmalara göre, cüzdanlarda ortalama 2 kredi kartı bulunuyor. Başka bir deyişle kredi kart sahibi kişi sayısı 13 milyon civarında.
3) Kart kullanıcıları borcuna en sadık müşteriler sınıfında yer alıyor. Bu ay itibarıyla bankaların, kart kullanıcılarından alacağı miktar 13 katrilyon 758 trilyon lira. Ancak bu miktarı tahsili gecikmiş alacak olarak değerlendirmemek gerekiyor. Bu meblağın büyük bölümü, ödeme vadesi henüz dolmamış alacaklardan oluşuyor.
4) Bankacılık sistemi açısından risk oluşturan miktarı öğrenmek için "Tasfiye olacak bireysel kredi kart tutarını" bulmak gerekiyor. Orada gözüken rakam sadece 718 trilyon lira.
5) Merkez Bankası verilerine göre tasfiye olacak tutarların, toplam bireysel kredi kart alacağına oranı düşüyor. Şu anda oran sadece yüzde 5.1 civarında. Krizin şiddetinin hissedildiği 2001 yılında bu oran yüzde 11'ler civarındaydı. Görüldüğü gibi bankalar açısından kredi kart kullanıcılarını sorgulayacakları durum yok.
6) Sanılanın aksine, kredi kart kullanıcıları son derece bilinçli bir kitle.
7) Başka bir deyişle kredi kartları, fakirlikten kaynaklanan alım gücü zayıflığını gidermek amacıyla kullanılmıyor. Ayrıca uygulamalar dikkate alındığında fakirlere kredi kartı zaten verilmiyor. Sorun kriz dönemlerinde fakirleşen kitlenin ödeme güçlüğü içine düşmesinden kaynaklanıyor.
8) Kredi kartlarıyla gerçekleştirilen taksitli alışveriş miktarları da sanılanın aksine çok düşük. Şubat itibarıyla taksitli alışverişten kaynaklanan borç miktarı 3 katrilyon 751 trilyon lira.