Türkiye'nin Irak politikasına dair

Talabani'nin Irak devlet başkanı seçilmesiyle Ankara'nın da rahatladığını, Ankara'dan çok Batı basını dile getiriyor. Doğrusu Türkiye'nin bu gelişme karşısında iyimser olmadığını söylemek de zor.
Ne var ki, Talabani'nin seçildiği gün Knight Ridder haber ajansının yansıttığı Kerkük haberi, Ankara'nın iyimserliğini tekzip ediyordu:
Amerikan ordusu Kerkük'te iç savaş ihtimalinden kaygılanıyor.
Amerikan ordusunun siyasetle iç içe olan katmanlarından değil, tamamen teknik rütbe düzeyinden gelen bu kaygı ifadesinin temel dayanağı belli:
30 Ocak seçimlerinden sonra Kerkük'ün Kürt bölgesine bağlanması amacıyla şehre Kürt göçü olanca hızıyla devam ediyor.
Öyleyse Ankara'nın iyimserliği neye dayanıyor? Hariciyemizin geleneksel ' Gerekli uyarıları yapıyoruz' edebiyatına mı? Yoksa düne kadar Türkiye'nin pasaportunu taşıyan Talabani'nin devlet başkanı seçilmesine mi? Böylece Irak'ın bölünme ihtimali ortadan kalktı mı? ABD'nin Kürtlere bol keseden verdiği ödüllerin öteki unsurlara yüklediği kindarca duygular hangi yöntemle yatıştırılacaktır? Bütün bu sorular askıdadır. Elbette durduk yerde karamsar olmak için gerekçe arıyor değiliz. Ancak bizzat işgalci ABD ordusu tarafından dile getirilen uyarılara rağmen bizim ' edilgin' duruşumuz, Türkiye'yi hak edemeyeceği kadar küçük düşürüyor.
Doğru durum değerlendirmesi yapamayan bir devletin kendisine onurlu bir yarın tasavvur etme hakkı olamaz. Durumu doğru değerlendirmenin alfabesi de Atatürk'ün ölümünden bu yana Türkiye'nin bir Irak politikası olmadığını tespit etmektir. (Ancak bir kuvvet komutanının bu politikasızlıktan yakınma hakkı yoktur. Zira düne kadar Türkiye'nin dış siyasetini belirlemede askerler sivil kadroların çok üzerinde bir etkinlik sahibi olabilmişlerdir.) Şimdiye kadar bir Irak politikası olmayan Türkiye, bu saatten sonra kendisine ABD ve İsrail yönelimlerinden bağımsız bir yol haritası belirlemeyi becerebilecekse hemen güneyinde biçimlenmiş bulunan ' Öncül Kürt Devleti' gerçeğini bölgenin en önemli dinamiklerinden biri saymak durumundadır. Talabani'nin Irak devlet başkanı seçilmesinden daha önemli olan gerçek budur. Türkiye artık güneyinde bir Kürt devleti yokmuş gibi davranma lüksüne sahip değildir. Üstelik bu devlet, Türkiye'nin daha düne kadar ' kırmızı çizgi' ilan ettiği Kerkük'ü kendine başkent yapabilmek için halen sıkı bir çalışma yürütmektedir. Bu başkent hülyası uğruna Kürt liderliklerinin şehirde yaptıkları taşkınlıklar yüzünden Şiiler de dahil Araplar ve Türkmenler silahlanmaya başladıkları halde Ankara Irak için nasıl iyimser olabilmektedir? Manzaraya bakan ' Türkiye'nin Irak politikası Kerkük meselesinin iç savaş yoluyla çözülmesi midir' diye sormaktan kendini alamaz. Oysa akılcı ve barışçı etkinliklerle bu fitneyi yatıştırmak bakımından hiçbir başkent Ankara'nın imkanlarına sahip değildir.