Ertesi gün

Türkiye, İstanbul'un fethinin 552'nci yıldönümünü kutlarken, Avrupa ürkütücü bir sessizliğe gömüldü.
Zira 50 yıllık AB tarihinin en kritik günü yaşanıyor. Fransa'da ilk sonuçları geceyarısına doğru alınacak Avrupa Anayasası referandumunda sandıktan "hayır" çıkarsa ne olacağını kimse bilmiyor. Ancak 20 ve 21'inci yüzyılın bu en büyük projesinin temellerinden sarsılacağını herkes kabul ediyor.
"Hayırcılar nasıl aşırı sağın lideri JeanMarie Le Pen'den sosyalistlerin iki numaralı lideri Laurent Fabius'a ve komünistlere kadar uzanan bir cephe oluşturabildiler" sorusuna hâlâ yanıt bulamayan siyasal analizciler, "Tuhaf olan şu: ABD karşıtı Fransa, Avrupa Anayasası'nı reddederek ABD'ye tek süper güç olarak at koşturma şansını altın tepside sunuyor" diyorlar. Sonra da iç çekerek Fransızlar'ın "hayır"ı sonrası olabileceklerin uzun listesini okuyorlar:
* Avrupa'nın siyasal ve kültürel birlik hedefine yürüyüşü uzun bir süre için duracak.
* ABD tarafından ciddiye alınmayacak, 21'inci yüzyılın diğer süper güç adayı Çin'in gözünde ise önemini yitirecek.
* Uluslararası platform ve örgütlerde kimse ona kulak asmayacak.
* Eski ve yeni Avrupa arasında güven bunalımı doğacak. Çünkü anayasal, kurumsal ve finansal kriz yaşanacak. Bu krizler, başta Almanya'nın finanse ettiği tarım fonu olmak üzere 2007-2013 döneminde üyelere yardımların programlanmasını rafa kaldıracak.
Kısacası her ülke kendi derdine düşecek...

Boşanma ve yeni evlilik
Peki, bu kaostan ne doğacak? Bu soruya hemen tüm analizciler aynı yanıtı veriyor: Bugüne kadar AB'nin motoru olan Fransa-Almanya birliği parçalanacak. Yerini, hele bir de Almanya'da seçimleri HıristiyanDemokratlar kazanırsa Londra-Berlin evliliği alacak. Siyasal değil ekonomik birliği öne çıkaran, ABD ile ittifak yanlısı yeni bir çift.
Hatta deniyor ki, Nice Anlaşması ile elde ettikleri "oy ağırlıkları"nın Avrupa Anayasası'yla budanmasından aslında hiç de memnun olmayan birçok ülke, İngiltereAlmanya ittifakına üşüşecekler. Danimarka, İsveç ve başta Polonya olmak üzere geçen yıl AB'ye katılan 10 üyenin tümünün bu yeni oluşumda yer alacakları görüşü hayli yaygın. Böylece AB sadece vites değil vizyon da değiştirmiş olacak ve Blair'in (tabii ABD'nin de) Atlantik'ten Urallar'a kadar uzanan serbest ticaret bölgesi planlarının hayata geçirilmesi imkanı doğacak.
AB'yi kurucularının hayal ettiği AB olmaktan çıkaracak bu olasılık önlenebilir mi? Her şey Fransa'daki "hayırlar" ile "evetler" arasındaki farka bağlı. Fark küçük olursa, Anayasa'nın diğer ülkelerde onayı süreci devam ettirilecek. Tabii Fransa gibi AB'nin kurucularından olan Hollanda'daki referandumdan da "hayır" çıkmaması koşuluyla. (Çünkü ikinci "hayır", Anayasa'nın ölüm raporu olacak.) Ve süreç sadece bir eksikle tamamlanırsa, o zaman Fransa'dan ikinci referandum yapması talep edilecek. Ya da referandumdan vazgeçip parlamento onayıyla yetinmesi.
Fransa bu isteği reddederse veya referanduma gidip ikinci kez "hayır" sonucu çıkarsa tek seçenek kalacak önünde: AB'den ayrılmak.
Avrupa Anayasası, birlikten ayrılacak ülkeyle ilişkilerin nasıl düzenleneceğine ilişkin hükümler de (60'ıncı madde) içeriyor. Şöyle: Bir üye Avrupa Konseyi'ne yazılı olarak bildirerek birlikten ayrılabilir. O ülkeyle AB arasındaki ilişkiler yapılacak görüşmelerle belirlenir.
Ayrılacak üyenin AB'nin bazı kurumlarında yer almaya devam edebilmesi de öngörülüyor. Yani "özel statü". Yani "imtiyazlı ortaklık!"
Kadere bakın; Türkiye'ye "imtiyazlı ortaklık" isteyenler için ufukta "imtiyazlı ortaklık" olasılığı belirdi!