|
 |
 |
 |
|
| Yüzüklerin sırrı ne?
|
|
Yüzüklerinin hikâyesini anlattı ama, "Yazarsan konuşmam" dedi. Şu anda okuduğu kitap ise Haçlı Seferi'nde Antakya kuşatması ile ilgili.
Haziran sonunda Türkiye'den ayrılacak olan ABD Büyüklelçisi Eric Edelman'a, birkaç gün önce gerçekleşen ve dün ilk bölümü yayınlanan röportaj sonunda iki özel soru sordum. Biri hep dikkatimi çeken yüzükleriyle ilgili. Edelman'ın iki elinde dört tane "hacı yüzüğü" cinsinden kalın yüzük var. "Allah aşkına ne bu yüzükler?" dedim. Edelman da anlattı. Ama, kocaman olan yüzüğü, Ulus'tan alması dışında, yüzüklerin hikayesini yazmayacağım. Çünkü Edelman, anlattıktan sonra "Ama lütfen yazma, yoksa seninle bir daha konuşmam" dedi. Ben de söz verdim.
ŞİPŞAK ANALİZ
İkinci sorum ise, şu anda iş dışında neler okuduğuydu. Başucunda hangi kitap var? Ve bu sorunun cevabı, hem Eric Edelman'ın, hem de mevcut Amerikan yönetiminin psikolojik ve zihinsel iç yapısını tüm netliğiyle ortaya koyduğu için, tüm röportajın da en canalıcı sorusu oldu. Aslında 1,5 saatlik röportaj yerine, yalnız bu soruyu sorup da çıkabilirmişim. Şipşak bir karakter analizi yaparsak, okuduklarından yola çıkarak Edelman'ın bir anlamda "idealist" (ya da "ütopik"?) olduğunu söyleyebiliriz. Neden? Öncelikle Edelman ciddi bir "entel." Yale'de tarih doktorası var ve genelde ağır tarih kitapları okuyor. Ancak bu kitaplar, bugün George Bush'un ortaya koyduğu "demokratikleşme" (ya da Büyük Orta Doğu) projesini, son 3000 yıllık insanlık tarihinin "doğal ve gerekli" son noktası olarak gösteriyor. Röportajda görüyorum ki, Edelman da Bush gibi, adeta bir inanç gibi Amerika'nın görevinin demokrasilerin dünya yüzünde yaygınlaşması olduğunu düşünüyor. Bunu böyle, bu kelimelerle anlattığı için değil. Okuduğu kitaplar ve bunları özetleyiş biçiminden çıkarıyorum bu sonucu.
ABD'NİN MİSYONU
Peki ne okuyor? Son bitirdiği kitaplardan biri, eski patronu Dick Cheney'nin de en beğendiği tarihçi olan Victor Davis Hanson'un "Savaşın Ruhu" kitabı. Edelman'ın ifadesiyle "özgürlük getiren ordulardan üç generalin," ABD iç savaşında Güney'i yenen General Sherman, İsparta'yı yenerek köleleri serbest bırakan Yunan General Epaminondas ve İkinci Dünya Savaşı'nda Nazileri yenerek Almanya'ya yürüyen Patton'un öyküsü Ondan önce okuduğu, ABD'nin kurucu babalarından Abraham Lincoln ve Douglas arasındaki kölelik tartışmalarıyla ilgili "Evdeki Kriz" isimli kitap (Harry Jaffa). ABD'nin kuruluş dönemine giden bu tartışmalarda, Lincoln köleliğin yasaklanmasını, Douglas ise bunun eyaletlerin inisiyatifine bırakılmasını istiyor. Edelman'a göre bu tartışmalar da ABD'nin kendine biçtiği "demokratikleştirme" misyonuyla ilgili. Kölelik tartışmasının dışında "kurucu babalar"ın Amerika'ya "demokrasiyi çevre ülkelere yayma misyonu" verdiği görüşünde. Şu an başucundaki kitap ise, birinci Haçlı Seferi'nde Antakya'nın 8 ay süren kuşatması ile ilgili"Keşke Antakya'ya gitmeden okumuş olsaydım. Çok ilginç" diyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
