Telekom ihalesinin açmazları

Türk Telekom ihalesinde yarışan Etisalat ile Oger arasında peşin ve taksitli ödeme karşılaştırması yapıldığında peşin ödeme öneren Etisalat'ın teklifi, taksitli ödeme yapacak Oger'den daha avantajlı bir tablo ortaya koyuyor. İhale şartnamesine göre peşin ödemede yüzde 5 indirim yapılırken, taksitli ödemeler için libor + 2,5 öneriliyor. Bu da yüzde 6 faiz anlamına geliyor. Peşin ödeme halinde ihale şartnamesine göre para 3 ay içinde Hazine'nin kasasına girecekken, taksitli durumda ise üç ay içinde takriben 1 milyar 300 milyon dolar peşin ödenecek. Geriye kalan dilimler ise 5 yıl içinde 5 ayrı taksit halinde yaklaşık 1 milyar 50 milyon dolar olarak gelecek..
Sabit telefonda hangi grubun tecrübesi, yatırım ve atılım yapma planları var. Bu ayrıntılar da önem arz ediyor.
İhale şartnamesine göre, konsorsiyum içinde en az 2 milyon aboneli, 3 yıl tecrübeli bir sabit telefon operatörü bulunacak, payı da en az yüzde 5 olmak zorunda. Ayrıca 750 milyon dolarlık da aseti olması şart. Ancak, Oger'in sabit telefon alanında hiç yatırımı yok, abonesi de yok. İhalede yarışan Oger'in yerli ortağı bulunmazken, fiber optik hattı yönetme tecrübesi de bulunmuyor. Sadece cep telefonu alanında birikimleri söz konusu. Bu sebeple olağanüstü durumlarda sabit telefon tecrübesinin olmaması ihale kriterleri açısından dikkate alınması gerekiyor.
TT'nin yüzde 55'inin özelleştirilmesinde bu ayrıntılara bakılması, ihalenin selameti açısından önemli. Yerli ortağı bulunan ve uzun süredir bu ihaleye hazırlanan Etisalat'ın 6,5 milyar doları peşin ödeme teklifinin piyasa getireceği hareketlilik ile yerli ortağı olmayan, Telecom İtalia ile bile kısa süre önce ortaklık anlaşması imzalayan Oger'in taksitli rakamının iyi tartılması icap ediyor. Çünkü, bu ayrıntılar Türkiye'ye bu alanda nasıl bir teknoloji ve hizmet geleceği hususunda da ip uçları içeriyor.
Bakanlar Kurulu'nun sabit telefon alanında tecrübesi olan Etisalat ile bu konuda fazla birikimi olmayan Oger'in teklifini iyi değerlendirerek karar vermesi icap ediyor.

'CDMA lisansı pakette'
İhaleden bir gün önce, 30 Haziran'da Türk Telekom paketi içine konan 450 MHZ frekansı (mobil araç telefonu) lisansının CDMA (Code Division Multiplexing Acces-Kod Bölmeli Çoklu Erişim) lisansına çevrilmesi durumuna Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım açıklık getirdi. Yıldırım, Türk Telekom ihalesinin paketi içinde CDMA yer aldığını, bu sistemle kablo döşenemediği için iletişim problemi yaşayan kırsal kesimin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olduğunu söyledi. Bakan Yıldırım, spekülasyonların doğru olmadığını ifade ederek, bunun bir lisans verme anlamına gelmediğini, kullanılmayan araç telefonları için tahsis edilen bu frekans üzerinden kablo döşenemeyen yada döşendiği halde muhafaza edilmeyen noktalara erişimin sağlanmasının amaçlandığını kaydetti.
Ancak, TT ihalesine katılan taraflar, görüşmeler esnasında CDMA'nın ihale kapsamı içinde olmadığı ve ihaleye teklif hesaplarını buna göre yapmaları yönünde Türk Telekom yetkilileri tarafından uyarıldıklarını söylediler. İhale tekliflerini CDMA olmaksızın yaptıklarını ifade eden çevreler, TT paketi içinde yer alan CDMA'nın şu an itibariyle 700 milyon ile 1 milyar dolarlık bir değere tekabül ettiğine dikkat çektiler. Kendilerinin bu durumdan haberdar edilmediğini ve bunun ihale şartlarının değiştirildiği anlamına geldiğini vurguladılar.