kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Teknoloji
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Guntay Simsek @ SABAH
 

Petrollü Hazar'da turuncu dalga..

Bundan yaklaşık on yol önce Bakü'de Azerbaycan Parlamento Başkanı Resul Guliyev'i ziyaret etmiştim. Guliyev'i ziyaret ettikten sonra Azerbaycan ve Türk Dünyası'nın yaşayan milli şairi Bahtiyar Vahapzade, bir arkadaşımla birlikte bizi evinde ağırladı. Hazar manzaralı, neft kokulu bir atmosferde konumuz doğal olarak Azerbaycan'ın geleceği ve petroldü.
Konu petrol olunca kimlerin Baku üzerinde hükümranlık kurmaya çalışacağı da tartışma konularımızdan birisi haline gelmişti Öyle görünüyor ki, önümüzdeki günler ve yıllarda da Azerbaycan'ı petrolüyle birlikte konuşmaya devam edeceğiz. Çünkü, Haydar Aliyev döneminde en güçlü konuma gelen ve sonra sürgün hayatıyla muhalif Azeri politikacı Resul Guliyev sıfatını alan Azerbaycan'ın tanınmış simasının her seçime katılma ve ülkesine dönme girişimi Bakü'de sıkıntılara sebep oluyor.

Kadife devrim değil
Daha kötüsü, Guliyev'in geri dönüşü girişimleri şu günlerde ilgisi olmadığı halde demokrasi, özgürlük gibi havalarda pazarlanmasıdır. Elbette Azerbaycan bugünkünden çok daha fazla demokrasiye, özgürlüğe, insan haklarına ihtiyacı var, ama bunları elde etmenin yolu uzun süre Amerika havası teneffüs ederek, baskın bir ortamla Baku'da iktidarı ele geçirme oyunu sergilemek değil herhalde. Bu sebeple Azerbaycan'da olup bitenlere, Ukrayna, Gürcistan ve Kırgızistan'dakilere benzer bir 'kadife devrim' girişimi gibi görmek çok yanlış olur.
Hazar Bölgesi, enerji kaynaklarıyla, statüsü tam olarak açıklığa kavuşturulamayan Hazar Denizi'ndeki enerji rezervleriyle dünyaya yön veren güçlerin savaş arenası olmaya aday konumda. Bu sebeple Azerbaycan ile petrol gibi kavga çıkaracak bir değeri olmayan, statü problemi yaşamayan Ukrayna, Gürcistan ve Kırgızistan'ı karşılaştırmak, aynı kefeye koymak yanlış olur. Ayrıca, Azerbaycan bağımsızlığı elde ettiğinden bu yana çok ciddi olaylar yaşadı, kadife devrimlere rahmet okutacak darbeler gördü.

Tablo iyi okunmalı
Tabloyu iyi okuduğumuzda gelişmelere, Rus ve Amerikan çıkarlarının yeni çatışması olarak da bakabiliriz, Azeri gruplarının kendi aralarındaki iktidar mücadelesi olarak da görebiliriz. Tuhaf olan şu ki, bu tartışmalara her iki taraftan da bakacak malzeme var.
Öte yandan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de babasının otoritesini sürdürmeye çalışmasına rağmen, eski seçkin takımı tehdit olarak görerek, yeni isimlere görev vermesine rağmen sıkıntıların önüne geçebilmiş değil. Azerbaycan'da kargaşa olduğunda doğal olarak dünya Baku'yü ve petrollerini gündeme alıyor. Rusya ve Amerika'nın Azerbaycan üzerindeki hesaplarını sorguluyor.
Fakat, her iki ülke olayları tetiklemese dahi meydana çıkan gelişmeleri kontrol etmeyi, kendi tarafına çekmeyi görev sayıyor. Durum böyle olunca Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın yüzde 93'ünün bittiği, petrolün Ceyhan'a akarak, dünya piyasasına ulaşmasına ramak kaldığı bir dönemde kargaşalar anlamlı oluyor.
Haydar Aliyev'in kurduğu dengelerle bugünlere gelen Azerbaycan'ın geleceğinde ve enerji kaynaklarına yön veren güçlü bir ülke olabilmesinin önünde ciddi engeller. En önemlisi ise demokrasi. SSCB Politbüro üyeliğine kadar yükselen Haydar Aliyev ile oğul Aliyev arasında bu anlamda ciddi farklılıklar var. Baba daha otoriter olmak zorundayken, oğlunun daha özgürlükçü olması Azerbaycan fayda sağlayabilir..

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 'Ot değil dedenin saçları'   / 24-10-2005
 Üçüncü köprü işi karışık   / 22-10-2005
 Sağlık rantında tartışma   / 19-10-2005
 Sağlık rantında çifte standart   / 17-10-2005
 Danıştay son viraja girdi   / 15-10-2005
 Müzakerelerin enerji boyutu   / 12-10-2005
 Otobüsçü uçakla yarışmak zorunda mı?   / 10-10-2005
 Konseye teşekkür adalete elveda   / 08-10-2005
 Erdemir neden evde kaldı?   / 05-10-2005
 17 Aralık'ta ne yaşanmıştı?   / 03-10-2005
GAZİ ERÇEL
Bizim 36 katlı gökdelenin öyküsü...
Merkez Bankası'nda...
GÜNTAY ŞİMŞEK
Petrollü Hazar'da turuncu dalga..
Bundan yaklaşık on yol...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Telekom ve IMF eşiği aşıldı mı?
IMF ekibi gözden...
Evliliğini iptal ettirdi
McDonald's Türkiye'nin Genel Müdürü Sadi Salih Fansa, 85 yaşındaki...
İki taraf da 'haklıyım' diyor
Şarkıcı Pınar Dilşeker'in 'ayrıldığım eşim oğlumu kaçırdı' dediği...
Halk da YÖK'ten şikâyetçi
Halk da YÖK'ten şikâyetçi
Erdoğan, kamuoyu araştırması yapılsa halkın YÖK'ten şikâyetinin...
Gül: Rektörler de hesabını verecek
Gül: Rektörler de hesabını verecek
Başbakan Vekili Abdullah Gül, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde...
IMKB
E: 31.670 D:% -0,55
DOLAR
S: 1,361 D:% -0,183
EURO
S: 1,638 D:% 0,460
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu