Ticari araç pazarı KOBİ'lerle büyüdü
Hafif ticari araç pazarı ekonomideki gelişime paralel olarak son iki yılda ciddi şekilde büyüdü. 2004'te tarihinin satış rekorunu kıran ticariler, bu yıl sonunda yeni rekor hedefliyor.
Türkiye ekonomisinde KOBİ'lerin oynadığı önemli rol, ticari araçların da önemini arttırıyor. Ekonomideki gelişime paralel olarak, özellikle son 2 yılda ticari araç sektörü ciddi bir gelişim gösterdi. Hafif ticari araçlarda rekabetin dolayısıyla seçeneklerin artması ticari araç müşterilerini de daha bilinçli hale getirdi. Ticari araç sahipleri artık kazanç sağlamak amaçlı kullandıkları araçlarının sadece satın alma bedeline değil, kullanım ömrü boyuncaki tüm maliyetlerine yani "kullanım maliyetleri"ne dikkat etmeye başladı.
200 BİN KM YOL YAPILIYOR Türkiye'de hafif ticari araçların ortalama kullanım süresi 2 yılı buluyor. Bu sürede araçlar yaklaşık 200 bin kilometre yol yapıyorlar. Kullanım maliyeti hesaplamaları da bu kriterlere göre yapılıyor. Hafif ticari araçların kullanım maliyetlerini belirleyen 4 önemli faktör bulunuyor:
* Yakıt tüketimi bedeli,
* Aracın bakımı için yapılan harcamalar,
* Araca satın alınırken ödenen bedel,
* Araç satılırken alınan para.
YAKIT TÜKETİMİ ÖNEMLİ Bu kalemler tek tek incelenecek olursa, yakıt tüketimi bedelinin ön plana çıktığı görülüyor. Ticari araçlar sürekli yollarda olup, yüksek kilometre yaptıkları için, düşük yakıt tüketimi olan ekonomik motorlar tercih ediliyor. Zaten ticari araçlarda dizel motorların tercih edilmesinin temel nedeni de bu. Yapılan çalışmalar, aracın sahibine olan kullanım maliyetinin yüzde 60'ını yakıt tüketim bedelinin oluşturduğunu gösteriyor.
MALİYETİN YÜZDE 10'U BAKIM Kullanıcının hafif ticari araç için yaptığı diğer bir harcama ise bakımdır. Bakım maliyetinde, aracın girdiği her bakımda ne kadar harcama yapıldığının yanı sıra hangi sıklıkta bakıma girdiği de önemli. Bazı ürünlerin bakım maliyetleri ucuz görünmesine rağmen, sık bakım gerektirmeleri bu kalemin şişmesine neden olabiliyor. Teknik anlamda sorun çıkarmayan yüksek kaliteli ürünlerin tercih edilmesi de servis giderlerini düşürecek önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Bakım maliyeti, ticari araçların kullanım maliyetlerinin yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor.
İKİNCİ EL DEĞERİ Bilinçli tüketiciler, araçlarını satın alırken ikinci el bedelini de göz önünde bulunduruyor. Araçların birinci el ve ikinci el değerlerinin oranlandığı değer farkları incelendiğinde, ürün bazında yüzde 50-75 aralığında değişim görülüyor. Bu durumun, bilinçli ticari araç sahiplerinin tercihlerinin satın alırken ucuz olan üründen daha fazla değerini koruyan ürünlere kaymasına neden olduğu gözleniyor. Birinci el ve ikinci el alış ve satışından doğan maliyet nihai müşteri maliyetinin yüzde 30'nu oluşturuyor.
TAŞIMA KAPASİTESİ Hafif ticari araçlar taşıma amaçlı kullanıldıkları için, yapılan kullanım maliyeti hesaplamasında, yükün kg ve metreküp'nün taşınmasının ne kadara mal olduğu da önemlidir. Tek başına kullanım maliyeti düşük görülüp, aynı yükü 2 seferde taşıyan bir aracın 1 kerede taşıyana göre daha hesaplı olduğu söylenemez. Bu bağlamda kullanım maliyeti hesaplamalarında, aracın taşıma kapasitesi ve yükleme hacmi de önemli bir faktör olarak önümüze çıkıyor.
|