Türk turizmi
1980'li yıllarda 30 bin yatak kapasitesiyle yola çıkarak hizmet vermeye çalışan turizm artık 420 binin üzerinde yatak sayısıyla dünyayı ağırlayacak bir altyapıya kavuştu. Lokomotif görevini üzerine alan sektör Türkiye'nin geleceğinde de ön plana çıkıyor.
Turizimciler geleceğin Türkiye'sinde turizmin önemli payı olduğunu savunuyor. Eşsiz kıyıları,tarihi ve el değmemiş doğasıyla Türkiye, bir turizm cenneti. 1980 yılını kendilerine milat olarak gören turizmciler, Türk turizmini de 1980 öncesi ve sonrası olarak ikiye ayırıyor. Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır, turizmin geçmişini şöyle değerlendiriyor: "Türk turizmini ikiye ayırıyoruz. 80 öncesi ve sonrası olarak, çünkü turizm 80'li yılların sonlarında ivme kazandı. 1980 yılına kadar Türkiye'de 30- 35 bin yatak kapasitesi vardı. Acenteler yoktu. Her otel müşterisini kendisi bulurdu. O zamanlar Antalya'da bile otel yoktu. Biz gelen turistin bir hafta da İzmir, Antalya gibi şehirlerde konaklamasını istiyorduk ama uçaklar için izin bile alamadık. Zaten Kıbrıs Savaşı patlak verdi ve ilk kriz darbesini o zaman yedik. Fakat bir gerçeğe dikkat çekmek lazım Türkiye'de 35 bin yatak varken, Rodos'ta yatak sayısı 100 bindi. Turizm'de rakiplerimizle yatak kapasitesi bakımından bile rekabet edemiyorduk."
* 1980 yılından sonra sektör nasıl ilerledi?
1980 yılında ise Turgut Özal'ın başlattığı teşviklerle turizmde süratli bir ilerleme devri başladı. Yatak kapasitesinin artmasıyla birlikte müşteri ihtiyacıda arttı ve yeni tesisler kuruldukça turist sayısında da artış kaydedildi. Yıllardır turizme yönelik kanunlar, yönetmelikler ve uygulamalar Kültür ve Turizm Bakanlığı ve sektör ile ortak kararlar alınarak uyum içinde gerçekleştirildi. Ve sektör inkar edilemeyecek kadar gelişti. Fakat, İstanbul'u örnek alırsak her kategoride otele ihtiyaç var. Bu sözlerden heryerin otel olması fikri çıkmasın o hatayı bir kez yaptık Antalya'da. Antalya artık otele doydu, tesislerin yüzde 70'i boş. Artık orada otel yerine eğlence ve alışveriş merkezleri, restoranlar yapılmalı. Turistin otelden çıkıp para harcayacağı, Türk insanını tanıyacağı tesisler gerekiyor.
TURİZM İŞSİZLİĞE ÇÖZÜM
* Turizmin katkıları neler?
Turizm masrafı, emeği yoğun ve korunmaya, kollanmaya ihtiyaç duyan bir sektör. Ve birçok faydası var. En önemlisi net döviz girdisi sağlaması ve istihdam yaratması. Turizm bacasız bir sanayidir. Turizmin Türkiye'nin geleceği olduğunu ısrarla söylemiştik ve gerçekten de 1980'li yılların sonunda Türkiye'ye gelen turist sayısı ve geliriyle ispat edilmiş oldu. Zaten Türkiye'de petrol çıkmazsa ülkenin kurtuluşu turizmde demektir. Turizmi işsizliğin de çözümü. Çünkü turizmin otomatikleşmesi mümkün değil. Bir barın yerine kola makinesi koyamazsınız. Bu hizmet olmaz. Öyleyse bir otelde bar istihdam yaratmanın bir örneğidir. Avrupa Birliği süreci başladıktan sonra AB halkı Türkiye'yi daha çok merak etmeye başladı. Çünkü bir gün ortak olacağız. Türkiye'yi ziyaret edince de önyargıları kırılıyor. Sektörümüzü AB'ye en hazır sektör olarak tutmak önemli.
KDV REKABETİ ÖLDÜRÜYOR
* Turizm karlı bir sektör diyebilir miyiz?
Turizm karlı bir sektör olmaktan çıkıyor. Artık kar etmek için fabrika gibi 500 odalı oteller açmak gerekiyor. Çünkü hem rekabet edip hem de oteli yaşatmak çok zorlaştı.İtalya, Fas, Tunus, Mısır, İsrail, Yunanistan bizim en büyük rakiplerimiz. Fakat bu ülkelerle KDV ve ÖTV yüzünden rekabet edemiyoruz. 60'lı 70'li yıllarda oteller zor durumda kalarak hastane, işhanı olarak kullanılmak zorunda kalmıştı.
* Dünyada turizm nereye gidiyor, Türkiye'nin ne yapması gerekir?
Dünyada artık ekonimk olduğu için 3 ve 4 yıldızlı otellere gitme eğilimi var. Büyükşehirlere gelen turist çeşitli olduğu için hizmet çeşitlendirmesine gitmek gerekiyor. Ekonomik otellerin, havaalanı ve tren istasyonlarına yakın ucuz otellerin de yapılması gerekiyor. İstanbul'daki yatak kapasitesini 150 bine çıkarmamız lazım.
* Türk turizmi yeni pazarlara açılacak mı?
Türkiye'ye gelen turistlerin başını Almanlar, Ruslar, Yunanlılar, Bulgarlar ve Romenler çekiyor. Fakat çok az girdiğimiz pazarlar var Hindistan ve Çin. Hindistan ve Çin'den çok sayıda turist getirebiliriz. Gelecekte bağlam bir pazarlama mantığı ve doğru adımlarla Türk turizminin daha çok gelişeceğini düşünüyorum. Zaten turizmi meslek olarak seçen herkesin geleceğe iyimser bakması gerekir.
NAZLI GÜVEN
|
