Gazprom geçen yıl gaza yüzde 48 zam yaptı. Şimdi de Türkiye'ye 260 dolardan gaz satacağım' diyor. Bunun Türk halkına yansıması ise elektrik ve ısınmaya zam... 2005 yılında Türkiye gaza 5.3 milyar dolar ödedi. BOTAŞ, Gazprom'un zammını birebir yansıtırsa geçen yıla göre ısınmak için her ay 30-40 YTL fazla ödeleceğiz.
Gazprom'un doğalgaz zammı vatandaşın cebini yakacak. Gazprom Başkan Yardımcısı Aleksander Medvedev'in, "Türkiye'ye bu yıl gazı 260 dolardan alacak, daha da artabilir" açıklamasının Türkçesi, "daha pahalıya ısınıp, elektriği daha pahalıya kullanacaksınız" demek. Çünkü doğalgazı daha pahalı alan BOTAŞ, şehir içi dağıtım şirketleri ile doğalgaz ile çalışan santrallere gazı pahalıya satacak. Bu da bize doğalgaz ve elektrik zammı olarak dönecek. Uzmanlar yaklaşık üç yıldır elektriğe zam yapmayan hükümetin bu yıl doğalgaz alım fiyatındaki artış nedeniyle direncinin kırılacağını ifade ediyorlar.
ELEKTRiKE MECBURİ ZAM Türkiye aldığı doğalgazın yaklaşık yüzde 55-60'ı ile elektrik üretiyor. Toplam elektrik üretiminin yüzde 44'ünü de doğalgaz santrallerinden sağlıyor. 2005 yılında Türkiye'nin elektrik üretimi 160 milyar kwh olurken bunun 72.3 milyar kwh'si doğalgaz santrallerinden alındı. Elektrikte bu kadar ağırlığı bulunan doğalgazın geçen yıl ortalama fiyatının 201 dolar civarında olduğundan hareketle, telafuz edilen 260 dolar yüzde 29'luk bir artış demek. İşte bu artışın da etkisi ile geçen yıl hidroelektrik ve termik santrallere yüklenerek paçal maliyetini düşüren Enerji Bakanlığı'nın bu yıl zam baskısına çok fazla direnemeyeceği ifade ediliyor. Doğalgazın yaygın olarak kullanıldığı bir başka alan ise ısınma. Türkiye genelinde bu
yıl yaklaşık 5 milyar metreküp gazın ısınma amaçlı kullanılması bekleniyor. Geçen yıl başında Rusya'dan doğalgazı 168 dolardan alan BOTAŞ, 2005 boyunca dört kez zam yaparak kendini korumaya aldı. Türk halkı da doğalgazda yıl boyunca yüzde 23'lük artışa boyun eğmek zorunda kaldı. Böylece BOTAŞ, vatandaştan alıp, Rusya ve diğer gaz satan ülkelerin cebine para koymuş oldu.
40 YTL ARTACAK Bu yıl da aynı tablonun devam etmesi söz konusu. Çünkü Gazprom'un ifadesi ile bu yılki fiyatımız şimdilik 260 dolar. Bu rakamlardan hareket ederek geleceğe yönelik bir hesap yapıldığında bunun ayda 400 metreküp doğalgaz kullanarak ısınan normal bir aileye yansıması ise 39-40 Yeni Türk Lirası seviyesinde. Yani 39-40 milyon TL. Bir yıl önce bugünlerde 400 metreküp doğalgaz kullanan 165 YTL öderken şimdi 198 YTL ödüyor. Gazprom'un zammı birebir yansırsa ise bu rakam 205 YTL'ye ulaşacak.
DİRENÇ KIRILACAK Uzmanlar, BOTAŞ'ın aslında ocak ayı itibariyle zam yapmak istediği ancak çok yıprandığı için bunu bastırdığını belirterek, "Bir süredir zam yapmamak için direniyordu. Fakat önümüzdeki aylarda başta Rusya olmak üzere diğer ülkelerden alınan doğalgazın fiyatının artacak olması nedeniyle zamdan kaçamayacaklar" yorumunu yapıyorlar.