|
Döviz hesabı rekor kırıyor namus elden gidiyor mu?
İstanbul'da uluslararası alanda düzenleyeceği dolarizasyon seminerinden bir gün önce 2007 Para ve Kur Politikası'nı açıklayan Merkez Bankası'nın Başkanı Durmuş Yılmaz "Bizim itibarımız, namusumuz olan para ile Türk toplumu işlem yapmalı, TL ile tasarruf ve yatırım yapmalı" dedi. Buradaki namus kelimesinin itibar anlamında kullanıldığını vurgulamak gerek. Bu sözlere katılmamak da mümkün değil. Çok iyi bir temenni ve hedef.
Aranan istikrar
Çünkü hayatın gerçekleri bambaşka. Enflasyonu 35 yıl sonra tek haneye indirdik ve orada ancak iki yıl tutabildik. İlk bahardan sonra yeni bir artışla karşı karşıyayız. Fiyat istikrarını henüz sağlayamadık. Fiyat istikrarının olmadığı yerde de paranın istikrarı olamıyor. Merkez Bankası eski Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun dünkü dolarizasyon seminerinde belirttiği gibi, vatandaş "İstikrarsız bir yerli parayı istikrarlı bir yabancı parayla ikame ediyor." Aranan istikrardır. Türk parasından kaçışın temelinde istikrarsızlık yatmaktadır.
Dolarlaşmaya devam
Dolarizasyon seminerinin yapıldığı gün Merkez Bankası'nın açıklanan haftalık verilerinde yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı yeni bir rekor kırdı. Mayıs-haziran dalgalanmasından sonra sürekli bir artış eğilimine giren döviz hesapları 10 milyar dolarlık yükselişle 68.56 milyar dolara vardı ve tüm zamanların en yüksek düzeyine çıktı. Yaklaşık dört yıllık enflasyon düşüşünün ve ters dolarizasyon hareketinin ardından böylesi bir geri dönüş oldukça düşündürücü.
İşe nereden başlamalı?
Dolara yönelme aynı zamanda enflasyon, cari açık ve siyasi kaynaklı konularda bireylerin ve şirketlerin ciddi risk algıladıklarının da kanıtı. Burada önemli olan bu risk algılamasını yaşatmamak, risk ve belirsizliği azaltmak. Kişileri ve kurumları gelecek korkusuna itmemek, tedirgin etmemek, endişeye sevketmemek belirleyici.
Bu yapılamadığı zaman yerliler her zaman için sığınacakları bir liman arıyor ve şu veya bu şekilde bir yer buluyor. Bu, bugün için dövizdir, dün için altın ve gayrimenkuldü, yarın için başka bir şey olabilir.
Eğer dolarizasyon sınırlandırılmak ve önlenmek isteniyorsa, ulusal paranın kullanımını artırmak amaçlanıyorsa, işe enflasyon konusundaki belirsizlikleri ve riskleri azaltmaktan başlanmalı. Namus ancak düşük enflasyonla kurtulur.
Sonuç
"Adımlarınızı izlerler, dudaklarınızı değil" Thomas Peters
|
