Hafta sonu Bursa'da idim. Bana göre Türkiye'nin en rekabetçi kenti olan Bursa'ya her gelişimde, kente dair güçlü enerji hissederim.
Bir bakıma geleceğe doğru ok fırlatmaya hazırlanan dev yay gibi… Ancak sorun, kentin yay germe dinamizmi kadar, ok ile menzile ne taşıyacağıdır.
Yeni ekonominin ince ayarları krizlerle yapıladursun; netleşen olgu; katma değeri yüksek üretimin yarattığı zenginlik... O halde okun, değer taşıması, kaçınılmaz olandır.
Bu cümlede "üretim" tanımlanırken "katma değer" ve "yüksek" kelimeleri özellikle seçildi. Üretim gerek şart fakat zenginlik için yeterlilik, katma değerin düzeyinden geliyor.
Türkiye, İSO 500'ünde hâlâ lokomotif üretimi "buzdolabı" olan firmalarımızı baş tacı ediyor.
Amiral gemisi "buzdolabı" olan üretim modeli, yeni ekonominin "gelecek Ajandası"nda yok. Zira teknolojik doyuma ulaşmış buzdolabı ile düne kadar yaratılan zenginlik artık, bu dolabın içindekilerden geliyor.
Tıpkı 2'nci Sanayi Devrimi'ndeki gibi, buhar gücü bütün dünyayı değiştirdiğinde, buhar makineleri üreticileri, vapur, tren gibi buharlı taşıyıcılar da kazandı.
Ancak büyük ve sürdürülebilir zenginlik, mallarını buharlı teknolojiyi üretim süreçlerine sokup katma değeri yükseltenler kazandı.
Televizyon, buna bir başka örnektir.
Bugün hâlâ lokomotif üretimi televizyon olan şirketlerin kazandığını görüyoruz.
Ancak bu TV'lerin evlerimize taşıdığı "içerik", asıl zenginlikleri doğuruyor.
Buzdolabı gibi 6 yılda 1 yenilenen taşıyıcı (container) ile her hafta yenilenen içeriği (content) bir arada düşününce, asıl kazancın hangi alanlarda oluşacağını görmek pekâlâ mümkün. İleri teknolojiyi yalnızca bunun sembol üretimleri olan bilgisayar, telefon gibi mallarla özdeşleştirmek yanlış. İleri teknoloji, gıdadan tekstile, sağlıktan barınmaya dek, hayatın her alanında ileri uygulama alanlarını tanımlar. Biz de bunlara yüksek katma değer diyoruz zaten.
İlk 10 ülke olma dinamiklerine bakınca teknoloji yanı sıra yüksek katma değeri görmemiz bu yüzden. Lokomotif ürünü ancak "buzdolabı" olan bir endüstri ile ilk 10 ülke olmak; mümkün mü?
Hal böyle olunca başlıktaki soru gündeme geliyor. Bursa, onu geleceğe taşıyacak oku, nasıl şekillendirecek? Buzdolabı gibi "taşıyıcı" mı olacak. Yoksa "değer" üretip " geleceğe taşınan" mı?
Bu kararı, yerel kabiliyetlerin bileşkesindeki kentin aklı verecek.
