İyi bir yemek, uğruna uzun yolculuklar yapmaya değer. Bunun için gözümü kırpmadan yüzlerce kilometre yol kat edebilirim. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi, bizde de turistik gurme turları düzenlense ve bu turlarda ülkemizin en iyi lokantalarında yemek yense, halk pazarları gezilse, bu sırada konuyu iyi bilen kişiler gelenlere söz gelimi zeytinyağını, yerel otları, yöresel mutfakları tanıtsalar, yemek pişirme meraklılarına bazı özel yemeklerin hazırlanması öğretilse ne kadar iyi olurdu. Ama henüz hayalini kurduğum bu tür turlar çok uzakta. Gurme tur diye sunulan bazı programlar da işin ehli olmayan kişilerce hazırlanıyor ve gurmeleri tatmin etmekten çok uzak. Dolayısıyla ülkemizin mutfak hazinelerini yemek tutkunları bizzat kendileri arayıp, bulup keşfetmek zorundalar. Yemek meraklıları mutlaka uğranılması gereken adresleri at yarışları tüyosu verir gibi kulaktan kulağa fısıldarlar. Benim de yurdumuzun dört bir yanında isimlerini belleğime kazıdığım bu tür mekânlar var. Yolum o yörelere düştüğünde mutlaka saatini denk getirir, damak zevkine güvendiğim dostlarımdan adını duyduğum restoranlarda yemek yerim. Geçen hafta yurtdışından konuklarımla Kaz Dağları odaklı Kuzey Ege gezisine çıktım. Programı düzenlerken Edremit'e de uğramayı kafama koymuştum. Çünkü hakkında anlatılanları dinlerken yutkunmaktan bir hal olduğum halde henüz yemeklerini tatma fırsatını yakalayamadığım Cumhuriyet Lokantası'nda bir öğlen yemeği yiyecektim. Sonunda muradıma erdim ve bugüne kadar bu fırsatı yaratamamış olduğum için de kendime içerledim. Cumhuriyet Lokantası Edremit'in merkezinde, ilk belediye binasının altında yer alıyor. Pek de büyük olmayan, yaklaşık 80 kişinin aynı anda yemek yiyebilecekleri, oldukça mütevazı görünüşlü ama beyaz sofra örtüleriyle tertemiz bir esnaf lokantası bu. Adını Cumhuriyetimizin kurulduğu 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet Lokantası'na dönüştürmüş, 1954 yılından bu yana da şimdiki yerinde hizmet veriyor. Kasada oturan, zaman zaman garsonlara yardım eden, arkada, mutfak önünde tezgahtan yemek seçenleri yönlendiren orta yaşlı zat, Ali Gökaslan, burayı babasından devralmış. Kapıdan girdiğinizde, sol taraftaki tezgâhta takılı dönerin kalitesi bir bakışta anlaşılabiliyor. Döner ısmarlayan konuğum, hayatında bu kadar iyi bir döner tatmadığını söyledi. Haksız sayılmazdı; ondan çok daha fazla döner tatmış biri olarak, ben de bunun, yediğim en kaliteli dönerlerden biri olduğunu söyleyebilirim. Tam karşıda, büyük bir camlı buzdolabı, mutfak bölümünü salondan ayırıyor. Arka tarafta, yandan merdivenle çıkılan, üç masanın yer aldığı küçük bir de asma katı var. Ne kadar erken gitmeye çalışsam da, lokantaya vardığımızda saat 13.00'ü bulmuştu. Bu tür esnaf lokantalarına olabildiğince erken gitmek gerekir. Çünkü dükkânlarını çok erken açan esnaf saat 12.00 dediniz mi acıkır, yemeğe çıkar. Cumhuriyet Lokantası'nda her gün 40 kadar yemek pişirildiği halde biz gittiğimizde yarısından çoğu tükenmişti. Ben yine de son birkaç porsiyonu kalmış Elbasan tavayı gözüme kestirdim ve hemen ayırttım. Grubumuz döner ve Elbasan tava dışında zeytinyağlı, yanında nefis bir koyun yoğurdu ile servis edilen taze iç bakla, yanında patates püresi ve pilav ile sunulan karnıyarık, cacık ve karışık salata ısmarladı. Birer ikişer yemekler sofraya getirildiğinde aslında çok fazla çeşit ısmarlamış olduğumuzu fark ettik. Daha doğrusu porsiyonlar o kadar büyüktü ki, buraya gelirken midemizi yoğun bir yemek bombardımanına hazırlamış olduğumuz halde birer tabak yemekle doymak mümkündü. Şu kadarını söyleyeyim, burada yediğim Elbasan tavadan sonra, bugüne dek gerçek bir Elbasan tava yememiş olduğumu fark ettim; olağanüstüydü. Aynı övgüleri yediğimiz tüm yemekler hak ediyordu. Yoğurt ise bambaşka bir alemdi. Doğal ortamda kokulu otlarla beslenen koyunların sütünden yapılmış katışıksız hakiki Türk yoğurdunu, biz İstanbullular artık sadece anılarımızda yaşatıyor, gündelik hayatımızda bulamıyoruz. Ali Gökaslan'a, "Ne kadar şanslısınız; buralarda başta bu olağanüstü yoğurt olmak üzere çok iyi malzemeler bulabiliyorsunuz," dedim. "Haklısınız," yanıtını verdi: "Bura halkı market yoğurdu yemez. Herkes evlerinde bu yoğurdu tüketir." Aslında biz büyük kentlerde yaşayanlar hakiki yoğurtlarımıza Edremitliler gibi sahip çıksak, Fransız standartları yönetmeliklere girmiş olsa da bir şey ifade etmez. Bizler o yoğurtlara sırt çevirirsek, özbeöz Türk yoğurdumuz büyük kentlerimizde de Edremit'te olduğu gibi yaşamaya devam eder. Yemeğin üstüne bölgenin irmik ve taze peynirle yapılan höşmerim tatlısını atıştırdık. Üstüne de komşu kahvehaneden gelen kahvelerimizi yudumladık. Höşmerimin de bu kadar iyisi zor bulunur. Edremit'teki Cumhuriyet Lokantası Türk mutfağının birbirinden güzel yemeklerini her gün sabah saat 07.00'den akşam 23.00'e kadar ağzının tadını bilenlere sunuyor. Dört kişi tıka basa karnınızı doyurduğunuzda 80 lira civarında hesap ödeyip ayrılıyorsunuz. Yolunuz buralara düştüğünde mutlaka uğramanızda yarar var. Hatta benim yaptığım gibi, sırf Cumhuriyet Lokantası'nda yemek yemeye de Edremit'e gidebilirsiniz. Pişman olmazsınız.
Beğendiklerim:
Burada tattıktan sonra aynı yemekleri başka yerde beğenmeyebilirsiniz. Zira Türk mutfağının hemen bütün yemekleri burada son derece başarılı. Servis çok iyi; beyaz örtülü masalarıyla klasik esnaf lokantalarına örnek gösterilebilecek bir mekân.
Beğenmediklerim:
Yemek yedikten sonra Edremitlileri kıskandım. Biz İstanbullular bu kadar iyi ve makul fiyatlı restoran bulmakta zorlanıyoruz. Cumhuriyet Lokantası'nın eleştirebileceğim hiçbir yanı yok.
Mutfak *****
Servis ****
Ambians ****
Cumhuriyet Lokantası İnönü Cad. No:19 Edremit/Balıkesir Tel: (0266) 373 10 76
