Türk Hava Yolları (THY), özellikle Şii dünyası için kutsal olan Meşhed ile İstanbul arasında 9 ayda 35 bin yolcu taşıdı.
THY, İstanbul'dan İran'daki üçüncü uçuş noktası olan Meşhed'e 15 Martta karşılıklı sefer başlattı. Başlangıçta haftada iki gün olan seferler, Haziran ayında yolcu talebinin artmasına paralel olarak (çarşamba ve cumartesi günleri hariç) haftada 5'e çıkarıldı. THY, 15 Marttan itibaren İstanbul'dan Meşhed'e her gün sefer düzenlemeyi planlıyor.
THY, İran'ın ikinci büyük şehri ve özellikle Şii dünyası için kutsal bir kent olan Meşhed ile İstanbul arasında dokuz ayda 35 bin yolcu ve 55 ton kargo taşıdı. İstanbul-Meşhed arasında düzenlenen uçuşlarda doluluk oranı ise yüzde 65 oldu. THY, 2010 yılında İstanbul-Meşhed seferlerinde 60 bin yolcu taşımayı hedefliyor.
Meşhed havaalanına yılda gelen 4 milyon yolcunun 600 bini dış hat, 3,4 milyonu ise iç hat yolcusu.
İMAM RIZA TÜRBESİ
''Oniki İmam''dan sekizincisi olan ve 817 yılında zehirlenerek öldürülen ''İmam Rıza''nın türbesi Meşhed'de bulunuyor. ''İmam Rıza''nın kabrinin etrafında 75 hektarlık alana inşa edilen türbenin çevresinde kurulan şehire, ''şehid'' anlamına gelen Meşhed ismi verilmiş. Şiilerin önemli bir hac merkezi olan Meşhed'deki ''İmam Rıza'' türbesini her yıl 20 milyon yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor.
Sayısız çinilerle ve altın kubbelerle süslenen türbeye kadınlar ve erkekler ayrı kapılardan giriyor ve kadınların ''çadoor'' denilen ve yüz hariç vücudun her yerini kapatan kıyafetleri giymeleri gerekiyor. Geleneksel Şii inancına göre geçmişte din uğruna şehit olanların yaslarının tutulduğu türbeye gelenler, ''İmam Rıza''nın kabrine dokunurlarsa dileklerinin gerçek olacağına inanıyor. İmam Rıza türbesini ziyaret eden bir Şii, geleneklere göre artık ''yarım hacı'' oluyor ve ''Meşhedi'' unvanını alıyor.
Türbe ve çevresindeki yapılarda cami, müzeler, iki tanesi tamamen altın kaplı eyvanlar, medreseler, kütüphaneler ile idari binalar bulunuyor. Türbenin 8 bin çalışanı bulunuyor. Tümü gönüllü olan çalışanlar ücret almıyor. Türbenin giderleri, vakıf yoluyla toplanan bağışlarla karşılanıyor.
İran edebiyatının önde gelen şairi Firdevsi'nin mezarı Meşhed-Nişabur yolunun 24. kilometresinde bulunuyor. 600 beyitten oluşan ''Şahname''nin yazarı Firdevsi'nin anıt mezarında Şahname'den bölümler rölyeflerle tasvir edilmiş.
Şair, yazar, matematikçi, filozof ve astronom Ömer Hayyam'ın mezarı ise Meşhed yakınlarındaki Nişabur kentinde bulunuyor.
MEŞHED'DE TÜRK LOKANTASI
Meşhed'in ilk Türk restoranı olan ''Turkish Food'', iki aydır hizmet veriyor. Sahibi İranlı olan restoranın baş aşçısı 36 yaşındaki Batmanlı İbrahim Tatak. Aşçılığı Türkiye'de öğrendikten sonra 13 sene boyunca Rusya'da kebapçılarda çalıştığını anlatan Tatak, teklif üzerine beş ay önce Meşhed'e geldiğini söyledi. Restorandaki 15 personele Türk kebapları konusunda iki ay boyunca eğitim verdiğini dile getiren Tatak, şunları kaydetti:
''Aslında çok riskli bir iş, çünkü İranlılarla Türklerin damak tadı çok farklı. Mesela, buradaki kebaplarda kuyruk yağı kesinlikle kullanmıyoruz, çünkü İranlılar kuyruk yağının kokusuna bile dayanamıyor. Ayrıca kebaplarda sadece büyükbaş hayvan eti kullanıyoruz. Ayrıca tüm baharatlarımız Türkiye'den geliyor. İranlıların mutfağında sulu yemek, zeytinyağlı, börek ve şerbetli tatlılar yok. Yakın zamanda bu tatları da menümüze katmayı düşünüyoruz.
İranlılar, Türk kebaplarını çok sevdi. Günde 400-450 kişiyi ağırlıyoruz ve günde 70 kilo et tüketiyoruz. Restoranımızda, lahmacun, pide, döner, Adana kebap, iskender kebap, şiş kebap ve beyti kebabın yanı sıra kumpir de yapıyoruz.''