Sanat otoritelerinin açıkladığı rakamlara göre Türkiye'deki sanat piyasasının büyüklüğü yaklaşık 300 milyon dolar. Bu rakam Avrupa'da ya da Amerika'da satılan tek bir sanat eserinin karşılığı olabiliyor. Türkiye'deki sanat piyasasının çapı hâlâ yeterli düzeye ulaşmış değil. Ama iyileşen ekonomi ve sanatın artık bir değer olarak kaydedilmesi sanata yapılan yatırımın da artmasını sağladı. Türkiye'de sanatın belirleyicisi olarak müzayedeler gösterilebilir. Artık tek bir müzayedede, yani yaklaşık iki saatte milyonlarca dolar el değiştiriyor ve gazetelerde rekor fiyatlara satılan eserler boy gösterdikçe sanat önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Şimdilerde sadece üst sosyo-ekonomik gelire sahip işadamları değil daha orta gelire sahip kesim de yatırım olarak sanat eserlerine yöneliyor. Tüm dünyada 'affordable art' yani alınabilir, makul fiyata sanat eserlerinin satıldığı sanat fuarları yapılır ve bu fuarlarda gelecek vaat eden genç sanatçıların eserleri satışa çıkar. İşte 15-18 Mart tarihleri arasında Haliç Kongre Merkezi'nde beşincisi düzenlenecek olan Artbosphorus Çağdaş Sanat Fuarı da ekonomik eserlerin görücüye çıktığı bir fuar. Yerliyabancı toplam 35 galerinin ve 300 sanatçının katıldığı fuarda en pahalı eser 50 bin TL olacak. Geçtiğimiz yıl düzenlenen Artbosphorus Çağdaş Sanat Fuarı'nda 33 galeri, yerli ve yabancı olmak üzere toplam 300 sanatçının çeşitli eserleriyle yer aldı. VIP açılışa 4 bin davetli katıldı. Fuar süresince de 15 bin izleyici Artbosphorus'u gezdi. Fuarda gerçekleşen iş hacmi 9 milyon doları buldu. Bu yıl ise iş hacminin kredili satışın da etkisiyle 15 milyon doları bulması bekleniyor. Artbosphorus yeni koleksiyon yapmaya başlayacak olanlar için iyi bir fırsat. Eserlerin fiyat aralığı 2-50 bin lira arasında değişiyor. Üstelik sadece yeni koleksiyonerler değil Nezih Barut, Mustafa Taviloğlu, Yunus Büyükkuşoğlu gibi Türkiye'nin önemli koleksiyonerleri de bu fuardan alım yapıyor. Fuarın küratörlüğünü 25 yıldır Londra'da yaşayan sanatçı Denizhan Özer yapıyor. Ben de yeni koleksiyonerler yaratmak ve genç sanatçıları desteklemek açısından oldukça önemli olan fuarı konuşmak üzere Özer'le buluşuyorum.
ERİŞİLEBİLİR SANAT
Denizhan Özer, sanat alanında önemli bir isim. Bugüne kadar sanatın pek çok alanında rol üstlendi, önemli bir otorite... Ucuz eserlerin ileride kârlı bir yatırıma dönüşebileceğini anlatan Özer, "Bu fuarda erişilebilir sanatı ön plana koyduk. Üst limit 50 bin lira. Gerçi onun üzerine çıkan bazı eserler de var. Ama Türkiye'de orta seviyede eser satılmıyor. Ya 50 bin liraya kadar olanlar satılıyor. Ya da 200 binin üzerindeki eserler. Ara bölüm satılmıyor. Orta kesimde sancılanma var. Koleksiyonerler ya değer kaybetmeyecek olan pahalı yapıtı alıyor ya da parasını çok riske atmayacağı 50 binin altındaki yapıtı. Mehmet Güleryüz'ün artık geriye düşme ihtimali yok. Alıcı hemen gidip alıyor. Ama orta sınıfta sorun yaşanıyor. Erişilebilir sanata yatırım yapmak akıllı gözüküyor" diyor.
Alırken nerlere dikkat etmek gerekiyor?
Denizhan Özer'e seçim yaparken nelere dikkat etmemiz gerektiğini soruyorum. Yanıtı: "Bir kere her şeyden önce yeni bir koleksiyona başlarken konuyla ilgili piyasada yazılan çizilen herşeyi takip edin. İkincisi, kendinize güveneceğiniz bir galerici bulun. Ama tek bir galeriyle çalışmayın. Bir galeri belli sanatçı sayısıyla sınırlı kalmak demektir. Bu yüzden birden fazla galeri bulun. Özellikle genç kuşaktan gelecek vaat eden sanatçılar ürettikleri yapıtlarla kendilerini belli ediyor. Bienallere katılıyor mu, girdiği konferanslar var mı, bunlara bakmak lazım" oluyor.
Sabancı ailesi Adana'da sanatı tetikledi
Özer'e İstanbul dışından koleksiyonerlerin fuara katılıp katılmadığını soruyorum. Özellikle Adana ve Mersin'den yoğun ilgi olduğunu söylüyor. Basında sanat ekonomisi üzerine yazılan yazılar sayesinde sanatın bir değer olarak görülmeye başlandığını anlatan Özer, Adana'da açılan galerilere dikkat çekerek "Adana'daki Altan Sanat Galerisi ile konuştum. Satışlar ve ilgi oldukça fazlaymış. Özellikle Sabancı Ailesi Adana'da bu işi tetikledi. Şimdi genç zenginler koleksiyon yapıyor. Alım için İstanbul'a gelenler var" diyor.
Mersin bienali yolda
Adana dışında Mersin'de de resime çok fazla ilgi olduğuna değinen Özer 2013 Nisan'ında burada hem 1. Mersin Bienali'ni hem de bir sanat fuarını gerçekleştireceklerini söylüyor. Mersin'deki yerel kanallarda sanat programları oldukça ilgi görüyor. Özer, Mersin dışında Bursa ve Gaziantep'te de sanata yoğun ilgi olduğunu belirtiyor.
