Tarık YILMAZ /İzlenim-Analiz
TÜİK'in enflasyon konusunda açıkladığı ağırlıklarla bunu hesaplamak mümkün. TÜİK verilerine göre 6.16 puanlık artışın 1.02 puanı gıdadan gelirken konut harcamalarının enflasyona etkisi 1.87 puan olarak gerçekleşti. Ulaştırma alt kalemindeki yükseliş ise enflasyonun 0.93 puan artmasına neden oldu.
Detaylara bakıldığında ise konut kalemindeki enflasyonun nedeni ev alımları değil kabaran elektrik, su, doğalgaz ve kömür fiyatları...
Özetle evleri ısıtmak için kullandığımız yakacak, içtiğimiz ve yıkandığımız su 2012 enflasyonunun yüzde 5 hedefine ulaşmasındaki en büyük engeller olarak kayıtlara geçti.
İŞTE NEDENLER
1. ELEKTRİK
TÜİK verilerine göre elektrik fiyatları 2012'de yüzde 20.7 arttı. Bu artışın 6.16 puan hesaplanan TÜFE'ye etkisi 0.64 puan oldu. Bir başka deyişle enflasyonun 10'da biri sadece elektrik zamlarından kaynaklandı.
2. EKMEK
Türk halkının bir numaralı gıdası ekmek de enflasyon faturasını kabartan ikinci en önemli madde oldu. Verilere göre 1 kilogram ekmek 2012 başında 2.27 lira iken yıl sonunda rakam 2.61 liraya çıktı. Yani yüzde 14.8 zam gördü. Enflasyon hesaplamasında en büyük ağırlığa sahip olduğu için de TÜFE'ye etkisi yüzde 0.45 hesaplandı.
3. DOĞALGAZ
Nisanda elektrikle birlikte doğalgaz zamları da endekse girmişti. Bu nedenle 2012'de doğalgaz fiyatları yüze 28.6 zamlanmıştı. İşte bu nedenle doğalgaz fiyatları enflasyonun yükselişinde önemli rol oynayan 3. kalem oldu. Enflasyona etkisi 0,38 puan.
4. KİRA
2012'de kira fiyatları yüzde arttı. Yüzde 6.16 çıkan TÜFE'nin 0.33 puanı kiradaki artıştan kaynaklandı.
5. LPG
Diğer enerji fiyatlarında olduğu gibi LPG'deki zamlar da TÜFE'yi artırdı. Sonuç 0.23 puanlık etki.
6-10. ULAŞTIRMA
Enflasyonu etkileyen ikinci 5 ürünün 4'ü ise ulaştırma alt kaleminden oldu. İşte 'ikinci 5'in enflasyona etkisi…
6. Benzinli oto 0.21 puan
7. Benzin 0.19 puan
8. Dizel otomobil 0.18 puan
9. Kömür 0.16 puan
10. Dolmuş ücreti 0.14 puan
