İki yıldır üzerinde çalıştığı 'Meleni Mira' adlı albümünü geçtiğimiz günlerde piyasaya çıkaran Ferda Sümer, Karadeniz ve Laz kültürünü daha geniş kitlelerle buluşturmak amacıyla, Kazım Koyuncu'nun bıraktığı yerden yola devam ediyor… Albümünde Lazca, Türkçe ve Megrelce parçalara yer veren Sümer, ayrıca halk dansları yapıyor, bağlama ve tulum çalıyor. Ermenice ve Rumca şarkılar da söyleyen genç şarkıcıyla yeni albümünü konuştuk.
Önce biraz sizi tanıyalım…
Rize'nin Pazar ilçesinde; iki dağın arasında, içinde köprüleri ve deresi olan, yemyeşil çok güzel bir köyde doğup büyüdüm. Yaklaşık 13 yıldır da İstanbul'da yaşıyorum. Konservatuvar okumadım ama şan dersleri aldım ve 10 yıldır müzikle ilgileniyorum.
LAZCA ANADİLİM
Bu albümü borç alarak yapmışsınız, öyle mi?
Evet, kredi kullandım. Çünkü çok masraflı albüm yapmak. Ama albüm aşamasında müzisyen arkadaşlarım da çok yardımcı oldular.
Albümde daha çok Lazca türküler söylüyorsunuz değil mi?
Lazca ve Megrelce parçalar var. Megreller de Laz ama onlar Hıristiyan Lazlar. Onların kullandığı dil Megrelce. Lazca anadilim gibi, çocukluğumdan beri konuşuyorum. Albümdeki parçaların yedisi Engin Alptekin'e, iki parçanın söz ve müziği ise bana ait. Diğerleri anonim. Enstrüman da çalıyorum. Asıl bağlamayla başlamıştım ama şu anda tulum çalıyorum.
Bir Laz olarak, nasıl tarif edersiniz Lazlar'ı?
Oldukça sıcakkanlı, espritüel ve aynı zamanda birazda sinirli insanlardır Lazlar. Bilmiyorum artık oranın lahanasından mıdır nedir (gülüyor).
Az önce köyünüzden bahsederken gözleriniz parladı. Çok mu özlüyorsunuz oraları?
Sık sık gidiyorum. Ama ben burada da köyümdeymiş gibi yaşıyorum. Bütün Laz kültür derneklerinde çalışmalarım oluyor, Laz arkadaşlarım var, yöremin enstrümanlarını çalıyorum, halk danslarını yapıyorum, yemeklerini yiyorum… Çok fazla oradan uzak hissetmiyorum bu yüzden kendimi.
RUMCA ALBÜM OLABİLİR
Karadeniz müziğini daha çok Karadenizliler mi dinliyor?
Önceden sadece kemençe ve tulumla yapılan bir müzikti. Şimdi farklı sazlarla süsleniyor ve her kesimin dinleyebileceği tarzda oluyor. Şu anda sadece Karadenizliler dinlemiyor bence.
Siz ne isim veriyorsunuz yaptığınız müziğe?
'Karadeniz etnik' olarak tanımladık ama ben modern yorumluyorum türküleri.
Albümün adı 'Melani Mira'. Anlamı ne?
'Öteki yüz' anlamına geliyor. Türkçeden daha farklı dillerde şarkılar seslendirdiğim için bu ismi uygun gördüm.
Başka hangi etnik dilleri biliyorsunuz?
Farklı dillerde şarkılar okuyorum. Ermenice ve Rumca da okudum mesela. Ermenice, Rumca ve Lazca birbirinden çok farklı diller değil zaten. İlerde Rumca bir albüm de yapabilirim.