Azgın teke demek aslında andropozlu erkek demek mi? Erkekler yaşları ilerleyince birden huy mu değiştirir, genç kadınlara ilgi hormonal bir sorun mu? Prof. Dr. Halim Hattat, erkeklerin en kritik dönemi olarak görülen andropozla ilgili bilinmeyenleri anlatıyor.
Andropozun kelime anlamı nedir?
Andropoz, yaşla birlikte doğal olarak azalan testosteronun yol açtığı klinik bir tablodur. 1940'lardan beri değişik isimlerle tanımlanmaya çalışılan bir klinik sendromdur. Andropoz çoğu zaman 'erkek menopozu' olarak da adlandırılmıştır.
40'LARDA BAŞLAR
Andropozla menopozun belirtileri aynı mıdır?
Andropozun en büyük farkı, erkeklerin yıllar içinde bu değişiklikleri çok daha yavaş yaşaması ve testosteronun sadece belirli bir miktarda azalmasıdır. Bir de andropoz erkeklerin yaklaşık yüzde 25 ile 30'unda meydana gelir. Bu ve bunun gibi farklar nedeniyle şu anda andropozu yaşayan erkeklerde kısmi androjen eksikliği ortaya çıkmaktadır. Buna 'geç başlayan testosteron eksikliği' de diyebiliriz.
Erkeklerde andropoz özellikle kaç yaşında başlar?
Andropoz genelde 40'lı yaşlardan itibaren baş gösterir. Testosteron erişkinlerde günde 5-7 mg üretilirken, 40'lı yaşlardan itibaren yılda yaklaşık yüzde 1-2 oranında azalmaya başlar. Testosteronun ne hızda düşeceği erkekten erkeğe değişse de 75 yaş üzerindeki erkeklerin yaklaşık yüzde 30'unda testosteron seviyeleri normalin altındadır. Ancak hormonal seviye sadece yaşa bağlı olarak azalmaz.
Testosteron seviyesini azaltan bazı etkenler var mıdır?
Tabii ki... Kilo fazlalığı, sağlıksız beslenme, hareketsizlik, aşırı stres gibi hayat tarzı alışkanlıkları testosteronu azaltabilir. Bundan dolayı testosteron düşüşü daha erken yaşlarda da görülebiliyor. Özellikle yoğun sorumluluğu olan, iş yükü fazla erkeklerde daha genç yaşlarda da testosteron eksikliği görülmeye başlandı.
Peki bir erkek andropoza girdiğini nasıl anlar?
Andropoza giren erkekte testosteron hormonunun etkileri azalır. Testosteron erkekte vücut yağ dağılımdan kemiklere, ruh halinden beyinsel işlevlere, kaslardan yağlara, uyku düzeninden stres seviyesine kadar pek çok vücut fonksiyonunu düzenler. Bunun yanında en önemli görevlerinden biri de cinsel isteğin, gece sertleşmelerinin optimal düzeyde gerçekleşmesini sağlamaktır. Yani testosteron aslında erkeğin iktidar hormonudur. Yani testosteron erkeğin vücudunu, cinselliğini ve ruh halini etkiler. İşte bu nedenle testosteron eksikliğinde başta cinsel sorunlar olmak üzere pek çok problem görülmeye başlar.