Göztepe Medical Park Hastane Kompleksi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Mine Erten Okumuş, kolik bebeklerle ilgili soruları yanıtladı.
Yenidoğan bebeklerin çok ağlamasının bir nedeni var mı?
Bebekler ağlayarak çevreleriyle ilişki kurarlar. Ağlama çoğu zaman bebeğin, derdini çevresine anlatmasının tek yoludur.
Hangi bebekler ağlamaz?
Ağlama, bebeğin kendini ifade etme şekli olduğu için ağlamayan bebek yoktur. Sadece az ağlayan bebek vardır. İdeal ortam ısısında anne sütü ile beslenen, altı temiz bir bebek, kendini güvende hissettiği için oldukça az ağlar.
BİR AYDA ANLAŞILIR!
Anne ve babaların, bebekleri ağladığında neden ağladıklarını anlama şansı var mı?
Bebeği ile iyi bir iletişim kuran anne, o bir aylık olduktan sonra neden ağladığını tanımlayabilir. Annenin farklı ağlama tiplerini tanıması ve böylece bebeğin isteklerini, sanki sözcüklerle dile getirmiş gibi doğru yorumlayabilmesi çok önemlidir.
Bebek ağladığında ne yapmak gerekir?
Ağlama nedenini bulup ona göre davranmak gerekir. Ağlayan bir bebek, huysuz olarak değerlendirilmeden önce gereksinimlerinin nedeni araştırılmalıdır. Bebek acıkmışsa, hemen beslenmelidir. Çoğu kez ağlama, annenin sütünün yetersiz olduğunu düşünüp gereksiz yere ek besine başlamasına sebep olur. Bir bebek ayda 500-600 gram alıyorsa, anne sütü yeterlidir. Bu durumda ağlamanın başka bir nedene bağlı olduğu düşünülmelidir. Ek besinler genelde bebeğin ağlamasını azaltmaz. Hatta bazen artırabilir. Eğer bebeğin ağlama sebebi kolik ise 'Beyaz gürültü'den yararlanılabilir.
DUYGUSAL DEĞİLLER!
'Beyaz gürültü' ne demektir?
Tabiatta mevcut bulunan bütün renklerin karışımı nasıl beyaz ışığı meydana getirirse, bütün frekans aralıklarına sahip sürekli spektrumlu sesler de 'Beyaz gürültü'yü meydana getirir. En iyi örnek makine sesleridir. 'Beyaz gürültü', bebeğin anne karnındaki seslere benzerlik gösteren elektrik süpürgesi ve saç kurutma makinesinin çıkardığı yüksek frekanstaki seslerdir. Bebek, anne karnındaymış gibi kendini güvende hisseder. Annenin söyleyeceği ninni de bebekte sakinleştirici refleksi uyarır.
Bebek duygusal nedenlerle ağlar mı?
Bebekler altı aylık olana kadar, memnuniyet ve sıkıntı dışında bir duygu yaşamazlar. Yani bebekler, duygusallıktan ötürü ağlamazlar.
Kolik için bazı müzik albümleri çıkıyor. Müziğin kolik üzerinde nasıl bir etkisi vardır?
Bebek anne karnındayken, kan sesine ve karnın içindeki sallanma hareketine alışkanlık kazanır. Uterusun içindeyken bebek, devamlı olarak bir elektrik süpürgesinden daha yüksek frekansta ses duymakta ve bu sesler bebekte sakinleştirici refleksi uyarmaktadır. Birçok bilim adamı, bebeği sakinleştiren üç ses olduğunu savunmaktadır. Bunlar; müzik, 'Beyaz gürültü' ve tabiat sesleridir. Ninniler de boğazın derinliklerinden titreşerek gelen melodilerdir. Kolik için çıkan müzik albümleri, annenin karnındaki seslerin yorumlanarak melodi haline gelmesidir. Bebek, bunu dinlediğinde anne karnındaki seslere benzeterek kendini güvende hisseder.
BEBEKLERİN AĞLAMASI NASIL TERCÜME EDİLİR?
Bebekler neden ağlar?
AÇLIK: Bebek açlıktan ağlıyorsa, hemen beslenmelidir.
KİRLİ ALT BEZİ: Bebeğin cildi hassastır. Uzun süre altının kirli veya ıslak kalması tahrişe neden olur. Bebeği rahatsız eder.
TERK EDİLMİŞLİK DUYGUSU: Ağlamayı bir adet haline getirmişse, bunu terk edilmişlik duygusuyla geliştirmiş olabilir.
İ
LGİ İHTİYACI: Bebekler, ebeveynlerinin kendilerine dokunmasını ve konşmasını ister.
KARIN AĞRISI: Annenin yediği yiyecekler, bazen bebeğin huzursuz olmasına neden olur.
SİGARA, ÇAY, KOLA: Bu maddeler, süte geçerek bebeği rahatsız eder. Hatta bebekler annelerinin içtiği süte ve yediklerine alerji gösterebilirler.
GAZ SANCISI: Özellikle akşamları sürekli ağlayan bebekler, ayaklarını kendilerine doğru çekerler. Bu şekilde ağlayan bebeklerin ya bağırsakları çok çalışır ya da gazları vardır.
YAYGARASI ASLINDA NELERİ ANLATIYOR?
Hangi tür ağlama, hangi rahatsızlığı işaret eder?
Kısa ve keskin periyotlu ağlama: İçe doğru çekilerek yapılan ağlamadır. Bu tip bir ağlama, bebeğin acı çektiğini gösterir. Karın ağrısında, orta kulak iltihabında ve idrar yolu enfeksiyonunda bu tür ağlama söz konusudur.
Yüksek sesle, kısa ağlama: Bebek acıktığında, düşen ve yükselen ses tonuyla ağlar. Bebekler parmaklarını emer ve yanaklarına vururlar. Annesi tarafından kucağa alınıncaya kadar bu şekilde ağlarlar.
Yumuşak sesle ağlama: Bu tip ağlama, bebeğin yorulduğu ve uykusunun geldiğini anlatır. Tıpkı şarkı ritmi gibidir.
Yankı yapan ağlama: Sıkıldığında yaptığı ağlama türüdür. Bu durumda ağlamasını kucağa alınıncaya kadar kesmez.
Huysuz ve aksi sesli ağlama: Rahatsız olduğundaki ses tonudur. Bu ağlama türünden bebeğin altını ıslattığı, üşüdüğü ve terlediği mesajları alınabilir.
KOLİKLİ KIZINI ANCAK ALBÜMLE SUSTURABİLDİ
Bundan üç yıl önce Buzuki Orhan Osman ve eşi Neslihan Hanım'ın hayatı, bir anda kâbusa dönüşmüştü. Çünkü bebekleri Özüm, kolik nedeniyle anne karnındaki sesleri aradığı için sürekli ağlıyordu. İşte bu sırada Özüm'ün imdadına, müzisyen babası Orhan Osman yetişti; süpürge, su ve kalp atışı seslerini kullanarak bir albüm yaptı. Ünlü sanatçının 200 kez stüdyoya girerek hazırladığı, 70 dakikalık bu albümün hedef kitlesi ise 0-3 aylık kolikli bebeklerdi.
BANYODA YEMEK YEDİ!
Buziki Orhan minik kızının bir türlü susmayan ağlamalarına karşı doktorundan öneri alarak bir albüm hazırladı. Önce kızını susturan albümü sonra tüm kolikli bebeklerin ailelerine önerdi. Kolikli bebeklere ilaç diye hazırladığı çalışmanın hikayesini ise şöyle anlattı: "Kızımız Özüm, 2004 Mart ayında dünyaya geldi. İlk başlarda, her şey normaldi. Ama üç hafta sonra deyim yerindeyse kabus başladı. Durmaksızın ağlıyordu. 'Karnı acıktı, gazı var' diye düşünemeyeceğimiz kadar uzun süre ağlıyordu. Akşam dörtte ağlamaya başlıyordu. Saat 22.00'ye kadar susmuyordu. Doktora gittik, bize kolik' olduğunu söyledi. Şoke olduk. Ne olduğunu bilmiyorduk, önemli bir hastalık zannettik, kolitle karıştırdık. Meğerse sadece bir sendrommuş." Özüm'e anneannesinin ancak banyoda su sesi eşliğinde yemek yedirebildiğini söyleyen Orhan Osman, "Bebek, anne karnındaki sesi arıyor. İstediğin kadar kucağına al, besle, altını değiştir hiçbiri işe yaramıyor. İşin sırrı o sese yakın herhangi bir şey. Elektrik süpürgesi, fön makinesi ve su sesi... Doktor bize uğultulu sesler kullanmamızı önerince aklıma bu albümü yapmak geldi" diye konuşmuştu. Sanatçı, 'Beyaz Gürültü' adını verdiği albümde saniye saniye sesleri hesaplamış. Kolikli bebebekleri sakinleştirmeyi başarmış.
YARIN: BEBEKLERDE REFLÜ OLUR MU?
