İki ay önce gerçekleştirdiğim Afrika seyahati öncesi hepatit B aşısı yaptırdım. 20 gün önce de zona çıkardım. Bunun aşıyla bir ilgisi var mı? M.K./İstanbul
Evet. Hepatit B aşısının istenmeyen yan etkilerinden biri de, zonanın ortaya çıkmasıdır.
Ayrıca aşı yapılan kişilerde döküntü, cilt altı kanaması ve hatta alerjiye bağlı ölüm dahi görülebilmektedir. Yine bu aşının yapıldığı kişilerde el damarlarının büzülmesi, hatta kangrene kadar gitmesi olan 'Raynaud Sendromu' bildirilmiştir. Bu kişilerde adale, eklem ve baş ağrıları ya da ağızda aft oluşumları da görülebilmektedir.
Bu bakımdan kişinin aşı uygulamalarında mutlaka hekim kontrolüne başvurulması gerekmektedir.
Aşırı stres, kısa sürede damarları yaşlandırıyor
Ailemde diyabet ve hipertansiyon var. Bunlar bende yok ancak damar yaşlanması tabirini duydum. Bu ne anlama geliyor? Genç yaşta böyle bir şey olabilir mi? Y.S./Van
Evet. Dokuz yaşından itibaren damarların yağlanması, kalınlaşması, damar içini örten zarın büzüşmesi ve yırtılmaya başlaması söz konusu olabilmektedir.
İlk kez 1882'de Dr. Osler 'Herkes arterlerinin yaşındadır' tabirini kullanmıştır.
YAŞA BAĞLI MI?
Burada damar içi zarı ya da endotelin hasara uğraması, damar yaşlanması olarak kabul edilmektedir. Sigara içen, alkol kullanan, 100 kilo ve üzerinde, şeker hastası bir kişi de, 20 yaşında olsa bile damar yaşlanmasından muzdarip olabilir. Ayrıca kendisinde değil, ama ailesinde bu tip rahatsızlıklar olan kişilerde de, damar yaşı 70 yaşındaki kişilerin damar yaşına ulaşmış olabilir. Başka bir deyişle 20 yaşındaki kişi, bu nedenlerle 70 yaşın daki kişiyle eş değer kabul edilir. Stresin neden olduğu adrenalin boşalımları, kendi başına yukarıda belirtilen hiçbir rahatsızlığı olmasa bile, damarın yaşlanmasını başlatabilir.
GAZETECİLER RİSKTE
Gazeteciler, iş adamları, öğretmenler, hukukçular ve emniyet mensupları en çabuk damar yaşlanmasına uğrayan meslek gruplarıdır. 30 yaşındaki bu kişilerin damarları 80 yaşındaki kişinin damar yaşına eşit olabilir. Bunun nedeninin ruhsal stresle ilgili olduğu bilinir.
Bu tablonun sebebi hiçbir dönem tam olarak açıklanamamıştır. Ancak artmış sempatik uyarının ya da adrenalin boşalımının etken olduğu bilinmektedir.
Viagrayı kontrollü alın
30 yaşında astım hastasıyım. İki yıldır ereksiyon bozukluğum var. Viagra kullanabilir miyim? G.E./İzmir
Evet, kullanabilirsiniz. Hatta son zamanlarda günde 20 mg'lık tablet viagranın, astım tedavisine girdiği bilinmektedir.
Viagranın, doğrudan bronş üst kasını gevşeterek astım nöbetlerini hafifletebileceği hatta seyreltebileceği gösterilmiştir. Ayrıca 50 ya da 100 mg'lık viagranın da ereksiyon kusuruna iyi gelebileceği aşikardır.
Ancak astım tedavisinde kullanılan bazı ilaçların erkeklerde ereksiyon kusuru, kadınlarda cinsel soğukluk yapabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle hekimlerine bu sorunlarını bildirmeleri gerekir.