İstanbul Tıp Fakültesi Liyazon Psikiyatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sedat Özkan; sınavlara hazırlanan çocukların ailelerinden gelen soruları yanıtladı.
*Oğlumun meslek seçimi üzerinde hiç etkim olamaz mı, sadece onun tercihlerinin etkili olması hata yapmasına neden olmayacak mı? Deneyimlerinizi aktarın ama belirleyici olmayın. Meslek seçiminde aile kendi deneyimlerini ancak söyleme hakkına sahiptir o kadar! Sorumluluğu gence bırakmazsanız bunun kötü yansımalarına hazırlanmanız gerekir. Kendi işletmenize adam yetiştirmek için çocuğunuzu okutamazsınız! Öbür türlü size endeksli karar verir ve yanlış karara yol açar.
*Oğlum, güzel kızlar olduğu için özel bir üniversiteyi hayal ediyor. Bu, sınav başarısını artırır diye ses çıkartmıyorum ama bu konudaki düşüncemi ne zaman söylemeliyim? Öğrenciler üniversite tercih etmesin; önce meslek tercihi yapıp, sonra fakülte tercihi yapsınlar! Tüm üniversiteler eğitim ve kimlik verir. 'Bu kampus güzel, şu okulda kızlar iyi' diye okul seçilmez. Hangi üniversitede benim aradığım koşullar var diye düşünsünler. Bence sınavdan hemen sonra bunu kendisiyle açık açık konuşun.
SİZE GÖRE GELECEK SEÇEMEZLER
* Kızım üniversiteyi başka şehirde okumayı hayal ediyor, bizden kopmaya bu kadar hevesli olması üzüyor; sizce bu konuda tavrımı açıkça ortaya koymalı mıyım? Bunun yanıtını siz daha iyi bilirsiniz ama benim kişisel kanaatim öğrenciler üniversiteyi ailenin yaşadığı şehre göre seçmek zorunda değiller. Üniversiteyi kendi geleceklerine göre seçecekler, ailenin hangi şehirde hatta hangi ülkede oturduklarına göre değil. Bütün dünya çocuğunuzun. Önemli olan bu imkanları kendinin elde edebilmesi.
*Sınava girerken ona gireceği fakülteyi hayal etmesini söylüyorum, sizce böyle davranarak doğru yönlendirme yapıyor muyum? Bu, sonuçta bir yarışma. Futbolcunun tribünleri düşünmesinin sonucu değiştirmemesi gibi... Öğrenci; sınav sırasında sonucu düşünmeyecek, bilgisini kullanacak. O yüzden sınava girerken hangi fakülteye gireceğini değil, en fazla sayıda soru çözmeye çalışmayı düşünmeli. En iyi sonucu almayı planlasın yeter. Sınavı keyifli bir durum olarak düşünmeye çalışsın. Ama hep ileriki adımları planlaması heyecanını artırabilir.
*Bu yıl sınava hazırlanma stresi içinde benim yanımda da açık açık sigara içmeye başladı. Sanıyorum iki yıldır içiyor ve üstelik elinden sigarayı düşürmüyor; tavrım ne olmalı? Şu aşamada artık sınava bir hafta kalmışken bunu görmezlikten gelmenizi tavsiye ederim. Ama daha sonra bununla yüzleşin. Sınavdan sonra uyarın, bırakması için yardıma teşvik edin. Ama siz sigara içiyorsanız, 'evladım ben yaptım sen yapma' demenizin anlamına yok; onun yerine 'birlikte bırakalım' demeyi deneyin. Ailelerin model olması burada da çok önemli. Anne ya da babanın sigara içmesi, ailede o zamana kadar yaşanan ortamlar çok önemli.
