Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tevfik Özlü; sigara ve bırakma yollarıyla ilgili bir kitap hazırladı. Kitabında sigarayı bırakmak için ipuçları veren Prof. Dr. Özlü; bu zararlı alışkanlıktan nasıl kurtulunabileceğine dair sorularımızı yanıtladı:
* Sigarayı bırakmaya karar veren kişiler bu alışkanlığı aniden mi bırakmalı, yoksa yavaş yavaş mı azaltmalı?
"Acaba bırakabilir miyim? Bir denesem" demek, baştan kaybetmektir! Sigarayı bırakmayı başaranlar arasında yapılan anketler, buna muvaffak olanların çoğunun 'aniden bırakanlar' olduğunu gösterdi. Sigara azaltılamaz. 'Azaltarak bırakacağım' düşüncesi bir aldatmaca ve zaman kaybıdır. Çeşitli yöntemlerle sigarayı bırakmada başarı oranı; yüzde 30 dolayındadır. Hekimin hastasına zaman ayırması ve telkinle, bu işte yüzde 5-15 başarı sağlanır. Aniden karar verip sigarayı bırakanların başarılı olma oranı ise yüzde 81.5'tir. Azaltarak bırakanların sadece yüzde 5'i başarılı olabiliyor.
SAKIN PES ETMEYİN!
* Sigarayı bırakıp yeniden başlamış kişiler, bu alışkanlıklarından bir kez daha vazgeçmekte daha mı çok zorlanır?
Kişinin daha önce sigarayı bırakmayı denemiş ama başaramamış olması, bunu hiçbir zaman yapamayacağı anlamına gelmez. Çünkü bırakanların çoğu, ikinci ya da üçüncü denemelerinde başarılı olmuşlardır. Her bırakma çabası bir sonraki denemede başarma şansını artırır. Deneme sırasında edineceğiniz tecrübe sigara karşısında kendinizi daha iyi tanımanızı sağlarken, bıraktığınızda yaşayacaklarınızı bildiğinizden bunlara karşı hazırlıklı olmanıza yardımcı olur.
* Filtre ve ağızlık sigaranın zararlarını önler mi?
Ağızlık ve filtreler, sigara dumanında bulunan sağlığa zararlı tozları azaltır ama yok etmez. Ağızlık kullanan tiryakiler kendilerini güvende hissettiklerinden, daha fazla ve kontrolsüz biçimde sigara içer. Bu durum da; zararı arttırır.
LIGHT'I DA ÇOK ZARARLI!
* Light sigara sağlığa daha mı az zararlıdır?
Bazı tiryakiler hafif yani light sigara içerek, kendilerini koruduklarını zannediyor. Oysa nikotin veya katranı azaltılmış sigaraya geçen bir tiryaki, önceden alıştığı sigaranın tat ve etkisini bulamadığından, aynı hazza ulaşabilmek için içtiği sigaranın sayısını artırır. Yani; daha çok zararlı gaz ve parçacıkla karşılaşır. Piyasaya sürülen light sigaralarla kansere yakalanma riskinizi düşüremezsiniz. Son 30 yılda light sigara satışı arttı. Akciğer kanseri de aynı oranda artış gösterdi.
* Bazı tiryakiler yalnızca dudak tiryakisi olduklarını, sigaranın dumanını içlerine çekmediklerini söylüyorlar. Onlar sigarının zararlarından daha mı az etkileniyor?
Bu da büyük bir kandırmacadır, sadece bir avuntudur. Çünkü sigaranın zararı; duman akciğere ulaştıktan sonra başlar. Bu duman; dudak, dil, yanak ve gırtlak kanserinden diş eti hastalıklarına; faranjit, sinüzit, bademcik ve orta kulak iltihabından katarakta kadar pek çok tehlikeli hastalığa davetiye çıkartır. Üstelik bunların oluşması için dumanın içe çekilmesine hiç gerek yoktur. Sigarasını yakmayıp yalnızca dudaklarının arasında tutanlarda veya tütün çiğneyenlerde bile dudak ve ağız içi kanserleri görülebilir.
