İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa ve İngiltere ile Almanya'dan oluşan "5 artı 1" ülkeleri arasında 1,5 yıldır donma noktasına gelen görüşmelerde buzların erimesini Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun taktiği eritti. Davutoğlu, 14 Nisan için sözleşen iki heyet başkanına, "Müzakere masasından önce farklı, rahat ortamda bir araya gelin" dedi. AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ve İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili bu taktiği dikkate aldı. Türk tarafını girişimiyle düzenlenen yemeğin yeri İran tarafının isteği üzerine Fatih'teki Başkonsolosluk binası oldu. Yemek sırasında Celili ve Ashton ana konuşlara değinmeden ilk adımı attı. 12 Nisan Cuma günü hem Ashton hem de Celili ile ayrı ayrı görüşen Davutoğlu taraflara şu hatırlamalarda bulundu:
ASHTON'A: Üst üste uygulanan yaptırımlara karşı artık sizlerin manevra alanınız çok daraldı. Elinizde bir takas anlaşması yok ve İran bu süreçte üretime devam etti. Üst üste uyguladığınız yaptırımlar sonuç vermedi. Artık İstanbul'da yeni bir süreci başlatın. İran bu müzakerelerin sonucunu nereye gideceğine dair yol haritası istiyor. Buradan her iki tarafta kazanarak kalmalı.
CELİLİ'YE: ABD'de seçimler yaklaşıyor ve Cumhuriyetçilerin oy oranı her geçen gün artıyor. Önemli olan müzakere sürecinin yeninden açılması. İsrail'den İran'a yönelik tehditlerin son bulması ve ABD'den gelen bu tehditlerinde yok olması için bu son şansınız. Batı kanadı artık size güvenmek istiyor. Güven arttırıcı önlemlerin oluşturulması için çalışın. Bu son şansınız. Önemli olan buradan herkesin kazançlı kalkması.
'YİNE DEVREYE GİRERİM'
Davutoğlu görüşmelerin ardında Ashton ve Celili'ye uzlaşma için teşekkür etti. Bağdat görüşmeleri için şans diledi. Ardından da "Gerektiğinde kolaylaştırıcı olarak tekrar devreye girerim" mesajı iletti.
'SIRADA YAPTIRIMLARI KALDIRMAK VAR'
İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, "AB İran'ın potansiyelini kullanamıyor. Yaptırımlar AB'ye zarar veriyor. Bu yüzden Avrupalılar hak etmedikleri bir bedeli ödüyor. İran enerji ve petrol satabilecek durumda. AB İran pazarını kaçırıyor" diye konuştu. İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Aladdin Brucerdi, müzakerelerin gelecek tur görüşmelerinde en önemli maddelerden birini, bankacılık ve petrol olmak üzere yaptırımların kaldırılması oluşturacağını söyledi.
ABD: OLUMLU BİR İLK AŞAMA
ABD, İstanbul'da yapılan müzakerelerin "olumlu bir ilk aşama" olduğunu bildirdi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Yardımcısı Ben Rhodes, ortamın yapıcı olduğunu ve İranlıların nükleer programlarını görüşmek için geldikleri düşüncesini taşıdıklarını belirtti. Rhodes, İran'ın uluslararası toplumla güven ilişkisi kurmak amacıyla önlemler almasının önemli olacağını belirtti.
