Bugünlerde herkes bankacılık ve ticarete ilişkin kuralların daha katı olması gerektiğini savunuyor. Sıradan insanlar, finans kesiminin yaptığı hataların faturasını ödemekten yorulmuş ve denetimlerin ağırlaştırılmasını istiyor. Peki, George Soros, Nicholas F. Brady, John S. Reed, William H. Donaldson ve John C. Bogle gibi bu sektörün emektar büyükleri bu konuda ne düşünüyor? Onlar kendilerini öfkeli sıradan halktan kişilerle hiç de aynı kefeye koymuyor. Ancak onların da aynı popülist yaklaşımları benimsemiş olması sizi şaşırtacaktır. Hepsi de finanstan zenginleşti ve bankalarla menkul değerler firmaları üzerindeki kuralların çok daha sıkı olduğu 1970 ve 1980'lerde servetlerini yaptılar. Şimdi ise Wall Street patronlarıyla yollarını ayırıp sektöre daha fazla disiplin getirilmesini istiyorlar. Goldman Sachs'ın Yönetim Kurulu Başkanı Lloyd C. Blankfein'in açık şekilde başını çektiği görece genç kuşak, Kongre'de daha fazla denetime karşı lobi faaliyeti yaparken, eski kuşak finansçılar, eski Federal Merkez Bankası Başkanı Paul A. Volcker'ın önerdiği reformları destekliyor, hatta daha fazlasını istiyor. Dev yatırım fonu şirketi Vanguard Grubu'nu kuran ve uzun yıllar yönetim kurulu başkanlığını yapan 80 yaşındaki Bogle, "Sistemin fena halde yoldan saptığına ve köklü reforma ihtiyacı olduğuna inananlardanım" diyor. 82 yaşındaki Volcker, yaş ortalaması 70'in üstünde olan Wall Street duayenlerinden destek alıyor. Volcker, mevduat alan bankaların kendi hesaplarına kâğıt alıp satmalarını yasaklayan bir düzenleme getirmek istiyor. Oysa önde gelen destekçilerinin çoğu bunu daha kapsamlı düzenlemelerin sadece başlangıç noktası olarak görüyor. 1980'lerin sonlarıyla 1990'ların başında Hazine Bakanlığı yapan, bir zamanların saygın Wall Street kurumu Dillon Read & Company'nin başkanlığını yürüten Nicholas Brady'ye kulak verin. "Ticari bir bankaysanız" diyor Brady, "ve devletin teminatlarınızı garanti etmesini, gerektiğinde sizi kurtarmasını istiyorsanız, spekülatif faaliyetlerde bulunamazsınız." Citigroup'un eski eşbaşkanı Jonh S. Reed, ticari bankacılıkla menkul değerler işlemlerini birleştirerek bir deve dönüşen grubun büyümesinde rol oynayanlardan. Bu iki faaliyet alanının birleşmesi, mevcut kredi krizini başlatan sebeplerden biriydi. Ve Citigroup'un 2008'de büyük maliyetlerle kurtarılmasıyla sonuçlandı. Şimdi 71 yaşında olan ve krizden çok önce emekliye ayrılan Reed'in artık bazı şüpheleri var. Hatta bankaları tüm hisse ve tahvil işlemlerinden men eden 1933 tarihli Glass-Steagall Yasası'nı yeniden hayata geçirmenin gerekli olduğunu bile düşünüyor. Yasa, o zamanlar Sanford I. Weill'ın yönetimindeki Citigroup'un da girişimiyle, 1999'da yürürlükten kaldırılmıştı. Reed, "Tekrar Glass-Steagall'a dönmemizin gerekli olabileceğini düşünüyorum" diyor. Deregülasyonun doğru olduğunu savunan 76 yaşındaki Weill, Başkan Clinton'un Glass-Steagall'ı yürürlükten kaldıran yasayı imzaladığı kalemlerden birini emeklilik ofisinin duvarında asılı tutuyor. Reed ise, menkul değerler işlemleriyle standart ticari bankacılığın aynı çatı altında olmasına şüpheyle bakıyor. Borsacıların bankacılardan daha yüksek maaş ve ikramiye almaları sürtüşmelere neden oluyor. Reed, "Bankadakiler, 'Sermaye piyasacıları büyük riskler alıyor. Aynı riskleri alarak neden biz de biraz para kazanmıyoruz?' diye soruyor" diyor. Bankacılar için, "Onları dışarıdan iyi gösteren şeyler yapmaya başlıyorlar. Riskli ticari krediler verip borç hacmini yükseltmeye çalışıyorlar" diyor. Milyarder borsa simsarı George Soros da Volcker'a destek veren finans büyüklerinin safında yer alıyor ve onu "olağanüstü bir kamu görevlisi" olarak niteliyor. Fakat Soros'a göre Volcker Düzenlemesi kesinlikle yeterli değil. 79 yaşındaki Soros, Goldman Sachs gibi Wall Street'te birçok şirketin batmasına izin verilemeyecek kadar büyümesini izlediğini aktarıyor. Ona göre bu firmalar o kadar dev boyutta ki, hiçbir hükümet, Volcker'ın önerdiği şekliyle onların tasfiye edilmesine müsaade etmez. Soros, büyük menkul değerler firmalarıyla ilgili olarak, "Kimsenin bahsetmediği bir garanti olduğunu herkesin görmesi gerekiyor" diyor. "Onların batmasına göz yumulacağına kimse inanmaz." Soros'a göre çözüm, öncelikli olarak bu tip firmaların başarısız olmasına izin vermemek. Büyük Wall Street firmalarının "çuvallamamalarından emin olmak için çok yakından kesin kurallarla takip edilmeleri gerekiyor" diyor Soros. Türev kontratlar büyük bir risk kaynağı olduğundan onların kullanımını sınırlamak gerektiğini söylüyor. Oysa hâlâ çok yaygınlar. 2008 sonbaharında olduğu gibi, yüklü miktarlarda vadeleri gelince bunlar bir hastalık gibi bulaşıyor ve finans kurumlarını peş peşe tökezletiyor. George W. Bush döneminde Menkul Değerler ve Döviz Komisyonu'nun başkanlığını yapan ve Wall Street firması Donaldson, Lufkin & Jenrette'in kurucularından William H. Donaldson'un kaygısı da bu. 78 yaşındaki Donaldson'a kalırsa bu tip sorunlarla baş edebilmek için Kongre'nin Merkez Bankası ve diğer kamu kuruluşlarından bağımsız güçlü bir düzenleme kurulu oluşturması ve bunun tüm üyelerinin doğrudan başkanca atanması gerek. Donaldson, "Volcker Düzenlemesi ve insiyatifi, regülasyon konusunu yepyeni bir zemine taşıyor" diyor.
