NANJING, Çin - On beş katlı bir binanın yüksekliğine ulaşan Londra çınar ağacı (Planatus x acerifolia) bahçe ve çevre mühendisleri tarafından, şehrin sanayi kirliliğine karşı dayanıklılığından dolayı "süper ağaç" olarak anılıyor. Fakat bu ağaç kalkınma arzusuyla yanıp tutuşan Çin hükümetine de direnebilecek mi? Sekiz milyonluk bir nüfusa sahip olan Nanjing'de bu sorunun cevabı şimdilik "evet" gibi görünüyor. Metronun genişlemesiyle tehdit altında kalan bu ağaçlardan (burada wutong diye biliniyor) yüzlercesini korumak için Nanjing halkının arasında başlatılan bir kampanya sürpriz bir uzlaşmayla sonuçlandı. Nanjing'deki yetkililerin söylediğine göre wutonglar Çin'e 1800'lerin sonunda veya 1900'lerin başında, Şangay'daki yerleşimlerini süslemek amacıyla Fransızlar tarafından getirilmiş. Ağaçlar hızla büyümüş ve insanları Nanjing'in kavurucu sıcaklarından koruduğu için son derece popülerleşmiş. Belediyenin Şehir Yapılanması Komisyonu'nun günlük bakım şefi He Jinxue'nin dediğine göre Nanjing halkı bu ağaçlarla beraber büyüdü. Fakat bu ağaçları kalkınma hamlelerinden koruyamadı. 1993'te 3 bin kadarı Şangay-Nanjing otoyolunun yapımı esnasında kesildi. Yaklaşık 200 tanesi de Nanjing Metrosu'nun 2 numaralı hattının yapımı sırasında ortadan kalktı. Derken, bu yıl, çoğu wutong olan binden fazla ağacın daha sökülüp atılması tehlikesini doğuran metronun üçüncü hattının yapımı geldi dayandı. Fakat işçiler 49 ağaçlık ilk wutong grubunu odun yığınına çevirdikten sonra, Çin'deki Twitter muadili internet sitesi on binden fazla öfkeli mesajla dolup taştı. Bir grup öğrenci henüz dokunulmamış bazı ağaçların etrafına yeşil kurdeleler sardı. İçlerinde, mikroblogu beş milyondan fazla kişi tarafından okunan televizyon sunucusu ve spor yorumcusu Huang Jiançiang'ın da bulunduğu bazı ünlüler de harekete geçti. 19 Mart'ta yüzlerce kişi bu durumu protesto etmek için sokağa döküldü. Fakat bu gelişmelerden gözü korkan Nianjang hükümeti uzlaşma yolları aramaya başlamıştı bile. Gösterilerden birkaç gün önce metro yapım planını askıya almış ve planı incelemesi için bir "yeşil hayatı değerlendirme komitesi" kurulduğunu duyurmuştu. Yeni plana göre metronun üçüncü hattı, çoğu wutong olan 318 ağaca mal olacak, fakat ağaçların üçte ikisi de kurtulacak. Ve bundan sonra sıradan yurttaşları etkileyen her imar planı önce bir yeşil hayatı değerlendirme komisyonu tarafından incelenecek. Huang, "Çin'de bu süreç hiç de kolay yürümüyor, dolayısıyla küçük adımlarla ilerlemek zorundayız" diyor.
SHARON LaFRANIERE
