PARİS - Hollandalı havayolu şirketi KLM, yolcuların Facebook ve LinkeIn profillerinden bilgiler yüklemelerini ve bu bilgilerle koltuk arkadaşı seçmelerini sağlayan "Meet and Seat" adında bir programı test etmeye başladı. KLM yöneticilerinden Erik Varwijk, "Uçakta ilginç biriyle karşılaşma ihtimalini artırma, en az 10 yıldır araştırılan bir konu. Ama şimdiye kadar gerekli teknoloji yoktu" diyor. Facebook'un b ile t ek b aşına g ünde yaklaşık 500 milyon aktif kullanıcısı (her gün uçağa binen sekiz milyon kişinin 60 katından fazla) olduğu günümüzde, KLM ve diğer havayolu şirketleri, müşterilerin çoğunun benzer ilgi alanlarına sahip ya da aynı etkinliğe katılmış olan biriyle tanışma ihtimali karşılığında, profillerini paylaşmaya istekli olacağını düşünüyor. Geçen yıl Malezya Havayolları, şirketin Facebook sayfasından bilet alıp checkin yapan kullanıcıların arkadaşlarının aynı uçakta ya da gidecekleri şehirde olup olmayacağını görmelerini sağlayan MHBuddy uygulamasını çıkardı. 3 bin aktif kullanıcısı olan uygulama, birbirini tanıyan kişilerin de yan yana koltuk seçmesine imkân tanıyor. Bu fikirden sadece havayolları yararlanmıyor. Danimarkalı bir girişim şirketi olan Planely, gezi programlarını gönderen kayıtlı kullanıcıların, kendileriyle aynı uçakta olacak kişilerin Facebook ve LinkedIn profillerini görmelerini sağlıyor. Şirketin başkanı Nick Martin'e göre, 2010 yılının sonunda başlatılan uygulama, şimdiye dek aynı uçakta olan bin 500'ün üzerinde yolcuyu birbiriyle tanıştırmış. Hong Kong merkezli Satisf ly, kullanıcıların hem profil bilgilerini hem uçuş sırasındaki ruh hallerini (alışverişten mi yoksa havadan sudan mı bahsetmek istedikleri gibi) hem de konuştukları diller ve müstakbel koltuk arkadaşlarıyla ilgili tercihleri gibi diğer detayları paylaşmalarını sağlıyor. Bilgiler daha sonra havayolu şirketlerine veriliyor. KLM' in hi zmet i sadece rezervasyonunu onaylayan yolcular için geçerli. Yolcular kişisel bilgilerini hangi oranda paylaşmak istediklerini belirledikten sonra, profillerini paylaşan diğer yolcuları gösteren bir oturma planı görüyor. Daha sonra ilginizi çeken kişinin yanındaki koltuğu seçiyorsunuz ve bu kişiye sizin profil bilgilerinizi içeren bir mesaj gönderiliyor. Yanınıza oturmak isteyen kişiyi reddetmeniz mümkün değil ancak uçuştan iki gün önceye kadar başka bir koltuğa kayabiliyorsunuz.0 New Yorklu komedyen Dan Nainan, uygulamayı bir an önce denemek istediğini söylüyor. 30 yaşındaki Nainan, "İnsanlar kimin yanına oturmak istediğini seçebilirse, daha cana yakın, daha girişken ve daha konuşkan olurlar" diyor. Ancak küçük çocuklarıyla yolculuk eden ebeveynlere yönelik bir internet sitesinin kurucusu olan Kaamna Bhojwani-Dhawan, bu akımı "şaşırtıcı" bulduğunu söylüyor. 32 yaşındaki Bhojwani-Dhawan, "Benim asıl derdim akıl sağlığımı ya da çocuklarımı kaybetmeden uçaktan inebilmek. Ne iyi bir arkadaş olabilirim ne de tecrübelerimi paylaşacağım başka bir çocuklu annenin yanına oturmak isterim" diyor. Analistler "sosyal oturma planını"nın ticaret fuarlarına giden iş adamlarının ya da kendilerine yol arkadaşı arayan gezginlerin daha çok ilgisini çekeceğini söylüyor. "Public Parts" isimli kitabında internet yoluyla yeni insanlarla tanışma konusunu inceleyen Jeff Jarvis, "Çenesi düşük genç girişimcinin yanındaki koltuğa oturan bir yatırımcıya acırım" diyor. KLM'den Varwijk, şirketin şu anda sadece Amsterdam'dan New York, San Francisco ve São Paulo'ya yapılan uçuşlarda geçerli olan oturma yazı lımının reklamını henüz aktif olarak yapmadıklarını söylüyor. Programa şimdiye kadar yalnızca 200 kişinin kayıt yapt ı rdığını ancak büyük sorunları aştıkları taktirde bahara kadar tüm yurtdışı uçuşlarında programı (uçuştan 90 gün önce başlayıp 48 saat kalaya kadar başvuru yapılabiliyor) hizmete sokmayı umduklarını söylüyor. Turizm sektöründe analist olarak çalışan Henry H. Harteveldt, "KLM sosyal medyayı müşterilerinin hayatlarının farklı bir bölümünden istifade etmenin bir yolu olarak görüyor" diyor. Bazı havayolu şirketleri ise bunun tam tersini yaparak yalnız kalmak isteyen yolcular için çareler üretiyor. Örneğin Yeni Zelanda Havayolları, Malezyalı AirAsia X ve İspanyol Vueling şirketleri, 6 ila 60 dolar karşılığında yolcuları yanı boş olan koltuklara oturtuyor. Eğer uçak doluysa, ödenen ekstra ücret iade ediliyor.
NICOLA CLARK
