Silikon Vadisi son yıllarda silikonu unutmuş görünüyordu. Gözler internet şirketleri, internet reklamcılığı, sosyal ağlar ve akıllı telefonlara yönelik uygulamalardaydı. Ancak donanımın ön plana çıktığına dair işaretler var. Birkaç yıl önce görüntülü telefon Flip ile başlayan sürecin uzantısı olan bu durum yakın zamanda, akıllı termostat Nest, bir fotoğrafı çekildikten sonra yeniden odaklayan Lytro adlı fotoğraf makinesi ve akıllı telefonlarla iletişim kuran akıllı kol saati Pebble ile hız kazandı. Donanımlar Silikon Vadisi'nde üretilmese de burada hayal ediliyor, tasarlanıyor, prototipi üretiliyor ve finanse ediliyor. Değişen ne? Bu aşamaların her biri hızlandı, bu da maliyeti düşürerek yeni şeyler geliştirmenin risklerini azalttı. Silikon Vadisi'nde yazılımın önemi azalmış değil. Ama şimdi donanım yazılım ile daha sıkı bütünleşti. Apple ürün tasarımcılarına şunu öğretti: Bir elektronik cihaz, kullanımını keyifli kılan özel tasarlanmış bir yazılımı olmadıkça fazla değer taşımaz. Artık her tasarımcı düşük maliyetli 3D (üç boyutlu) yazıcıları kullanarak, yeni ürün tasarımları ile çabucak deneyler yapabiliyor. Bu yazıcılar hızlı bir şekilde prototip hazırlamak için çok sayıda nesne (çatal, duvar çengeli, kupa, valiz tokası) üretebiliyor. Ürünler genelde Çin'deki montaj fabrikalarında çabucak üretilebiliyor. Donanım ürünleri üretmek için yenilikçi şirketlerle çalışan San Francisco merkezli ürün geliştirme şirketi Lime Lab'in kurucularından Andre Yousefi, "3D yazıcılar sayesinde artık neredeyse tek kullanımlık prototipler üretebiliyorsunuz. Prototipi geceden oluşturmaya başlayıp sabah alabilir ve 11'de işinizi bitirip atabilirsiniz" diyor. Bilgisayar tabanlı aygıt üretmenin hızla azalan maliyeti, 1990'ların sonundaki internet şirketi furyasında Silikon Vadisi'ne egemen olan yazılım odaklı ortamı gölgede bırakmaya başlayan bir yenilik rüzgârı başlattı. Risk sermayecisi Sean O'Sullivan, "iPhone gibi ürünler parça maliyetini azalttı. Hayatımızı eskiden sadece yazılım sayesinde yapabildiğimiz şekilde dönüştüren bağlantılı cihazları artık kolayca yapabiliyoruz" diyor. Bunu kanıtlamak isteyen O'Sullivan geçenlerde, yenilikçi 9 küçük şirketten gelen ekipleri 111 günlüğüne Çin'in Shenzhen şehrine götürdü. Ekipler bu sürede yeni ürünler geliştirip imal etmeye başladı. O'Sullivan'ın yatırım şirketinin adı Haxlr8r. İlk grup donanım ürünleri Haziran'da çıktı. Bu 9 şirket arasında, rüzgâr ve uçurtma sörfü yapanların rüzgâr hızını ölçmesini sağlayan bir cihaz üreten Shaka ve kadınların yumurtlama dönemlerini belirlemesini sağlayan bir iPhone eklentisi üreten Kindara var. Ayrıca açık kaynak kodlu ucuz bir robot üretmeyi amaçlayan Bilibot projesi var. Silikon Vadisi'ndeki internet hizmeti ve web tabanlı sosyal ağ takıntısının değişmesi, bölgenin aslına dönmesi demek. Vadi 1930'ların sonunda elektronik donanım tasarımı merkezi olarak faaliyete geçti. Bill Hewlett ve David Packard o dönemde, Walt Disney'in "Fantasia" adlı filmin yapımında kullandığı bir ses osilatörü üretti. 1970'lerin başında, yarıiletken şirketlerinin hızla çoğalması nedeniyle Silikon Vadisi ifadesi türetildi. 1970'lerin ortalarında, buradaki bir grup bilgisayar donanımı merakl ısının kurduğu Homebrew Bilgisayar Kulübü, Apple dâhil birkaç yeni şirketin kuruluşuna zemin hazırladı. Bugün Vadideki en başarılı donanım şirketlerinden bazı ları, Apple'ın DNA'sının a yrılmaz p arçası o lan donanım ile yazılımı eşleştiren şirketler kurmayı denemek isteyen eski Apple çalışanlarınca kuruldu. IPod ve iPhone'u tasarlayan ekipleri yönetmiş eski Apple çalışanı Tony Fadell geçenlerde Nest adında bir şirket kurdu. Şirket hoş bir tasarımı olan ve evlerde kullanılan akıllı bir termostat üretiyor. Cihaz bu yılın en başarılı ev elektroniği ürünlerinden biri oldu. Apple'ın ilk dört iPhone modelinde donanım müdürlüğü yapan Hugo Fiennes, duvar prizi ve ev aletleri gibi sıradan nesneleri internete bağlamayı planlayan Electric Imp adlı şirketi kurdu. Halen Google'ın Android telefon birimini yöneten Andy Rubin, en yenisi 2005'te Google tarafından satın alınan bir dizi yenilikçi şirketin kurulmasına yardım etmeden önce Apple'da mühendis olarak çalıştı. Dağıtım işi bile teknoloji tarafından basitleştirildi. Etsy, Amazon ve Google Marketplace gibi sanal pazarlar, insanların internetteki her köşe başında tezgâh açarak donanım konusundaki en yeni fikrini pazarlamasını sağlıyor. Donanım prototipleri yapmanın kolaylaşması, donanım üreten yenilikçi genç şirketlere şaşırtıcı miktarda kaynak sağlayan Kickstarter adlı web sitesiyle birlikte yaygınlaşan yeni bir finansman türünün yükselişine katkıda bulundu. Sitede fikirlerini pazarlayan girişimciler, genelde paraya karşılık ürün veya tanıtım amaçlı bir tişört vermeyi önererek bağış topluyor. Google Android kullanılarak TV için tasarlanan açık kaynak kodlu oyun konsolu Ouya, Kickstarter aracılığıyla 8 milyon dolar topladı. Akıllı telefonlarla iletişim kuran akıllı kol saati Pebble, sadece 100 bin dolar istediği halde 10 milyon dolardan fazla para topladı. Donanımın azalan mal iyet i , imalatçı alt kültüründeki amatör ruhu diriltmesinden anlaşılabiliyor. Bu ruh, ucuz bilgisayarlar ile sensörlerin kolayca bulunabilmesi sayesinde hızla güçleniyor. Bu hareketin en iyi örneklerinden biri, kredi kartı büyüklüğündeki 25 dolarlık tam teşekküllü bir bilgisayar sistemi. Broadcom'da çip tasarımcısı olan Eben Upton liderliğindeki bir ekibin tasarladığı bilgisayar, Raspberry Pi adıyla biliniyor. Vadideki meraklılar ve yenilikçi şirket takipçileri, çığır açıcı bir yenilik olarak gördükleri cihazı tuttu. Şu ana dek 100 bini aşkın bilgisayar satıldı. Raspberry Pi Vakfı günde 4 bin cihaz üretiyor ki, bu da yılda 1.5 milyon meraklıya ulaşmaya yeter. Raspberry Pi ucuzladıkça ilerideki donanım geliştirme faaliyetlerine büyük etkide bulunacak. Projeye destek veren mühendislerin uluslararası çevrimiçi topluluğu Element 14'ün pazarlama ve strateji direktörü Kevin Yapp, "İnsanlar bunu y eni t asarımları p iyasaya d aha hızlı çıkarmak için katalizör olarak kullanıyor" diyor. Risk sermayecisi O'Sullivan, Whole Earth Kataloğunun editörünü kastederek "Stewart Brand bilginin yazılım gibi 'özgür olmak istediğini' söyledi. Artık donanım da neredeyse yazılım kadar ucuz" diyor.
NICK BILTON ve JOHN MARKOFF
