'İçkinin kültürü de olur mu?' deyip geçmeyin. Tabii ki olur. Gusto dergisinden Mehmet Yalçın, 'içki kültürü'nü derlediği haberinde; aç karnına içmenin insanı çarpıp çarpmadığını, eski içkileri saklamak mı içmek mi gerektiğini, rakıya en iyi hangi mezelerin eşlik edeceğini kaleme aldı.
RAKI NEDİR?
Resmi tanıma göre; 'En az yüzde 65'i suma olmak kaydıyla; tarımsal kökenli etil alkolün, beş bin litreyi geçmeyen bakır imbiklerde 'pimpinella anisum' tohumu ile ikinci kez distilasyonu ve su ilavesiyle, en fazla 40 dereceye kadar söndürülmesi yoluyla üretilen geleneksel Türk içkisine rakı deniliyor. Sumanın ne olduğuna gelince... Suma, yaş ya da kuru üzümden damıtılan alkolün adı. Yüzde 65 suma kullanma mecburiyeti, hem Türkiye'nin en önemli tarımsal ürünlerinden kuru üzümün elde kalmaması, hem de üzümden gelen rayihalarla rakının daha lezzetli olması için konulmuş bir kota.
RAKI İLE EN İYİ NE GİDER?
Rakı mezeleri bölgeye ve zevke göre çeşitlilik gösterir. Kendisi de sıkı bir içici olan ünlü yazar Ahmet Rasim'in 1927'de yazdığına bakılırsa; rakı mezeleri şunlar: 'Her türlü salata, sardalye, çiroz, ringa, ançuez, taze balık, ciğer kebabı-tavası-pilakisi, siyah havyar, beyin salatası, her türlü peynir, muska böreği, turp, midye tavası-pilakisi, istiridye, pavurya, istakoz, karides, turşular, dolmalar, işkembe tuzlaması, patates ezmesi, her türlü köfte, şiş kebap, pirzola, zeytin çeşitleri, zeytinyağlılar, Çerkez tavuğu, kaz ciğeri ezmesi, pastırma, sucuk, yumurta, yoğurt, cacık, baklava, kaymak, helva ve benzeri yemekler... Özellikle taze meyvelerin ve tuzlu balıkların rakıya çok yakıştıkları da bir gerçek.
SAKLAMALI MI?
"Vitrindeki babamdan kalan viski yıllanıp değer kazanmış mıdır? Açıp içelim mi, saklayalım mı?" sorusu pek çok kişinin aklındadır. Evet, bir zamanlar pek çok evin salonundaki aynalı vitrin dolaplarının başköşesini bir şişe viski süslerdi. Bu viskilerden hâlâ kalabilmiş olanların bir değeri neyazık ki yok... Çünkü viski, olgunlaşmasını ve yıllanmasını meşe fıçılarda geçirdiği yıllarla tamamlıyor. Fıçı dinlendirmesi bittikten sonra, suyla seyreltilip şişelenince, tadında artık bir değişim olmuyor. Şaraptaki gibi olgunlaşmasını şişede devam ettirmiyor. Viskinizin alkolü kapaktan buharlaşıp boyun seviyesi çok azalmamışsa onu açıp içebilirsiniz, aksi takdirde dekoratif amaçla saklayabilirsiniz.
VOTKA NEDİR?
Tahıllardan ve patatesten damıtılan, en az 40 derece alkollü, şeffaf, kokusuz ve kendine özgü bir lezzeti bulunmayan 'nötr' içkiye votka deniliyor. Votka kelimesi, Rusça'da 'küçük su' anlamına gelen 'voda'dan türemiş. Ruslar ve Polonyalılar asırlardır en iyi votkaları damıtmalarıyla ünlü. Votkanın özelliği; alkolünün yüksek derecede damıtılması sayesinde yabancı maddeleri en az içeren içki olması, bu sayede de baş ağrısı yapmadan çok içilebilmesidir. Bu arada belirgin bir tadı olmadığından 'her kalıba girer', mükemmel bir kokteyl içkisidir.
AÇ KARNINA ÇARPAR MI?
Yiyecekler içkinin kana karışmasını geciktirir ve içilenin, insanı çarpmasını önler. Yıllar önce Birleşmiş Milletler bir raporunda, içki sofrasının başlangıcında biraz zeytinyağı içilmesini önermiş. Bir dilim kızarmış ekmeğe tereyağı sürüp yenilmesi de, sonrasında içilecek içkinin çarpıcı etkisini azaltır. Ayrıca içerken azar azar bir şeyler atıştırmak da gerekir.
HANGİ BARDAKLA NE İÇİLİR?
İçki bardaklarının biçimleri, yüzyılların içinden süzülüp gelmiş tasarımlardır. Viskinin konik bardakta olması, içine rahatça buz konabilmesi içindir. Konyak bardağının balon biçimi, avuca oturtup ılıtarak ağır ağır ortaya çıkan rayihaları koklamanızı sağlar. Şarap bardağının ayaklı oluşu sayesinde, bardağı haznesinden tutmaz ve ısıtmamış olursunuz. Yine şampanya bardağının flüt biçimi, köpüklerin yavaş yavaş yüzeye çıkmasını kolaylaştırır. İçkileri geleneksel bardaklarında içmek, onların tatlarına varabilmenin en iyi yoludur.
EN SEVİLEN KOKTEYL NE?
Bloody Mary;
cin-tonik ve Dry Martini ile sert bir rekabet yaşadığı yarışta ipi açık ara farkla göğüslüyor. Çok da normal, zira 'Kanlı Meri' dünyanın en kompleks lezzetli, incelikli, zengin nüanslı kokteyllerinden. Gastronomik yönü kuvvetli, adeta sofistike bir 'soğuk çorba'... Votka ile birbirini tamamlayan domates suyu, limon suyu, tabasco acı sosu, tuz, karabiber ve kereviz tozu ile çeşnilendiriliyor. Damlalar bile önemli. Bu yüzden dünya metropollerinde iddialı barlarda Bloody Mary ısmarladığınızda, çoğu kez önünüze bir porsiyon votka ile bir tepsi dolusu yan malzeme birarada sunuluyor. Kokteylinizi kendi arzunuza göre hazırlıyorsunuz.
RAKI MİLLİ İÇKİMİZ Mİ?
Rakının milli Türk içkisi olduğu iddia edilse de, aslında bu doğru değil. Anasonla aromatize edilmiş alkollü içkiler farklı isimlerde bütün Akdeniz havzası ülkelerinde ve Ortadoğu'da asırlardır üretiliyor. Balkanlar'ın birçok ülkesinde bu tip içkiler 'rakiya', Arnavutluk'ta 'rakı', Lübnan, Suriye ve Irak'ta 'arak' adıyla üretiliyor ve satılıyor
BAŞLADIĞIN GİBİ BİTİR
Her içki türünün içindeki maddeler farklıdır. Üzümden yapılan içkilerle arpadan yapılan içkilerin kimyasal kompozisyonları değişiklik gösterir. Aynı hammaddeden olmak kaydıyla, gece boyu farklı içkiler içilebilir. Yemekten önce şampanya, yemekte beyaz ve kırmızı şarap, finalde konyak yudumlamak; tamamı üzümden yapılan içkiler olduğu için sakıncalı değildir. Keza akşama bir bardak birayla başlayıp, yemekte votka içip, finalde de bir duble viski yudumlayabilirsiniz. Hepsi de tahıllardan yapıldığı için insanı yormaz ve rahatsız etmezler. 'İçkileri karıştırmayın' öğüdünü 'hammaddeleri karıştırmayın' şeklinde yorumlamak daha doğru olur.
