Oğlunda gen pozitif annede sıfır olabilir

Erkekler de, kadınlar gibi meme kanseri riski taşıyor. Kadınlar, normal şartlarda menopozdan sonra mamografi çektirmeye başlıyor. Erkeklerse bu konuda çok daha korunmasız. Bu nedenle onlarda kanser geç teşhis ediliyor. Tıbbı Biyoloji ve Genetik Uzmanı Dr. Nesrin Erçelen; erkeklerin meme kanseri riskiyle ilgili soruları yanıtladı:
Erkekler hangi durumlarda meme kanseri riskini ölçtürmelidir?
Ailesel meme kanserilerinde erkeklere de genetik test yapılması önerilir. Ailesinde ikiden fazla, özellikle erken yaşta meme kanseri görülen erkekler, meme kanseri gen analizi yaptırabilirler. Bu kişiler ilk etapta genetik danışmanlık almalıdır. Bu testlerin kendilerine ne kadar yarar sağlayacağını öğrendikten sonra, yaptırıp yaptırmayacaklarına karar verebilirler.

İKİ CİNSTE EŞİT RİSK
Annesinde meme kanseri görülen bir erkek mamografi çektirmeli mi?
Annesinde meme kanseri görülen erkek; konunun uzmanına danışarak kendisi için nasıl bir takip yapılması gerektiğini öğrenmelidir.
Yapılan test sonucu erkeklerin genleri temiz çıksa bile, meme kanserine yakalanma olasılığı var mıdır peki?
Meme kanseri genleri; meme kanserine yakalananların sadece yüzde 10'unda bulunuyor. Hastalığa neden olan başka genler varsa bile, şu anda henüz saptanmadı. Bu konuyla ilgili çalışmalar bir süredir devam ediyor. Bu nedenle ailesinde meme kanseri olanların genetik test sonuçları negatif çıksa bile, klinik olarak yüksek risk altında kabul edilip takip edilmeleri gerekmektedir. Yani genetik testin sonucunun negatif çıkması, kişinin meme kanseri olmayacağı anlamına gelmez!
Annesinde meme kanseri görülen kız çocukları mı, erkek çocukları mı daha fazla risk altında?
Ailesel meme kanseri geni riski, erkek ve kız çocuklarında eşit orandadır.

YÜZDE 99 AİLEVİ
Babası meme kanseri olan bir kız çocuğu mu, yoksa erkek çocuğu mu daha risk altındadır peki?
Aynı şey babası meme kanseri olan çocuklar için de geçerlidir, her iki cinste risk oranı aynıdır. Baba tarafında ailesel meme kanserinin saptandığı bireylerde; ailesel meme kanseri geninin geçiş riski vardır. Bunun yanında anne tarafında meme kanseri olan kişilerin, sadece ailesel meme kanseri açısından değil, metabolik meme kanserine yatkınlıklarının olup olmadığı yönünde de risk analizi yaptırması gerekiyor.
Erkek ve kadınlara yapılan risk ölçüm testi aynı mı?
Ailesel meme kanseri geninin incelendiği testlerde; BRAC 1 ve BRCA 2 genlerine bakarız. Başka hiçbir şey sormayız. Erkeklerdeki meme kanserlerinin yüzde 99'u aileseldir. Ailesinde meme kanseri olmayan kişilere yapılan analizler ise bizim için daha önemlidir. Bu durumda hormonlar, doğum yapıp yapmadığı, emzirip emzirmediği çok etkilidir. Onlara sigara ve alkol kullanıp kullanmadıklarını da soruyoruz.

HERKESİN KANSERİ FARKL
Kanser kişisel bir hastalıktır ve herkesin kanseri kendisine özeldir. Bu yüzden tedavideki başarı oranları birbirinden farklıdır. Çünkü herkesin tedaviye verdiği cevap farklıdır.
Kişiye özel tedavide genetik tahliller, iki tüp kanla yapılıyor. Tahlil sonuçları ortalama üç günde alınıyor. Buna göre ilaçlar belirleniyor. Hasta tedavinin en başında hangi sonuçla karşılaşacağını biliyor.

HAFTADA ÜÇ GÜN EGZERSİZ YAPIN
Meme kanseri tedavisinde yenilikler nelerdir?
Kök hücre ve bağışıklık tedavisi yeni uygulanmaya başlandı. Egzersizin faydaları da yadsınamayacak bir gerçek. Egzersiz, kemik iliğindeki kök hücrelerin artışına sebep oluyor. Haftada üç kez, 30 dakika egzersiz yapan bir kişinin, meme kanserine yakalanma riski yüzde 30 azalıyor. Koşma ve yürüyüş en iyi sonuç veren egzersizlerdir. Öte yandan alkol meme kanserinde son derece zararlı. Çünkü östrojenin vücutta depolanacak şekilde yıkımına neden oluyor.

KİŞİYE ÖZEL TEDAVİ ÇOK DAHA EKONOMİK
Meme kanserinde kişiye özel bir tedavi yapılması pahalı mı?
Aslında daha ekonomik diyebiliriz. Mesela vitamin almaya gidiyorsunuz; "Şunu da alın, bunu da alın, nar suyu için" diyorlar. Halbuki bir test yaptırsanız ve vücudunuzun gerçekten neye ihtiyacı olduğunu bilseniz, çok daha iyi sonuçlar elde edersiniz. Kişiye özel tedavide; kemoterapinin dozu ve kullanılan ilaç sayısı da azalıyor. Burada amaç; en az zararla, en etkili tedaviyi yapabilmek!
Bu yöntem sayesinde tedavinin başarı oranı ne kadar artıyor peki?
Üstünde karar verilen plan uygulanırsa; kişiye özel tedavinin, var olan meme kanseri riskini yüzde 70 azalttığını düşünüyoruz. Öte yandan hastalık gelişmişse, bu plan doğrultusunda uygulanan kemoterapi yüzde 80 daha başarılı sonuç veriyor. Çünkü kemoterapi de kişiye özel olarak uygulanıyor. Ayrıca kemoterapi görenler, vücutlarında oluşan toksik maddeleri uzaklaştıramıyor. Bu tedavi sayesinde, ortaya çıkan toksik maddelerin, vücuttan tamamen atılması da sağlanıyor.

SIÇRAMA RİSKİ AZALIYOR!
Kişiye özel tedavinin avantajları nedir?
Kişiye özel tedavinin bize sağladığı avantajlar çok fazla. Diyelim ki tümör riskiniz var; tümör çıkabilir de, çıkmayabilir de! Ancak oluşmuşsa, bu tümörün yapısını ve nasıl hareket ettiğini belirlemek gerekiyor. Buna karşı bir savunma mekanizması yaratmanız şart! İşte bu durumlarda kişiye özel tedavinin avantajlarını görüyoruz. Eğer hücre sayısı düşükse, bazı mantar türlerinden elde edilen ajanları kullanıyoruz. Bu tedaviyle metastaz riskinin iki kat azaldığı görülüyor.