Yıllardan 1872'ydi... Dönemin padişahı Sultan II. Mahmud, zevcesine "hayatını güvence altına alması" için 3 bin 530 altın verdi. Güzelliği ve hanımlığı nedeniyle "ışığa nayil olan" anlamındaki "Pertevniyal" adını taşıyan bu hanım, altınları eğitime harcamaya karar verdi. İstanbul'un en işlek yerlerinden birine eğitim kurumu inşa edilmesi emrini verdi. Adını da "Mahmudiye Rüştiyesi" koydu... Sonra adı Pertevniyal olarak değişecek olan okul, aslında Osmanlı'nın "modernleşme adımlarının" da atıldığı ilk kurumdu. Türkiye'nin en başarılı 5 lisesi arasında bulunan Pertevniyal, bu yıl 140'ıncı yılını kutluyor. Aksaray'daki Pertevniyal Lisesi'nde, Vakıf Başkanı Güngör Doğaner bizi karşıladı. Yıllar önce mezun olduğu okula müdür olan Aziz Yeniyol ise Pertevniyal'in öyküsünü anlatmaya şöyle başladı: "İki yılda inşa ettirilen rüştiye, iki katlı ve 8 odadan mevcuttu. 200 öğrencisi vardı. Aslında Pertevniyal, sadece bir eğitim-öğretim kurumu değil, aynı zamanda Osmanlı'nın modernleşme adımlarının atıldığı ilk yer olma özelliği de taşıyordu." Cumhuriyet'in kurulmasıyla okulun kapatılacağı söylentileri yayıldı. Ancak Pertevniyal Hanımefendi'nin, "Vakıf olarak yaptığım kurumları başka emellerle kullananlara lanet okuyorum" diye vasiyette bulunması, okulun bugünlere kadar gelmesini sağladı. 1930'da meclis onayıyla ilk defa "lise" adını alan kurum; modern, laik eğitim-öğretim hayatına geçti. Yıllarca erkeklere eğitim veren kurum, 1979'da kapılarını kızlara da açtı. Yüzlerce âlim, yazar, öğretmen yetiştiren okulun mezunları arasında Hüseyin Rahmi Gürpınar, Reşat Nuri Güntekin, Tevfik Fikret, Cemil Meriç, Aydın Boysan, Halit Kıvanç, Metin Akpınar, Doğan Hızlan, Savaş Ay, Zihni Göktay ve daha nicesi var. Gelelim 1872'den 2012'ye... Pertevniyal Lisesi, 823 öğrencisiyle geleceğin bilim adamlarını, yazarlarını, aydınlarını, mühendislerini ve doktorlarını yetiştiriyor. Üniversiteye girme oranı yüzde 80'i aşan lise, Türkiye'nin en çok tercih edilen kurumları arasında ilk 10'da yer alıyor.
140'ıncı yılında görkemli gece...
Pertevniyal Valide Sultan, kurduğu okulun 140'ıncı yılında Cemal Reşit Rey Konser Salonu'ndaki Klasik Türk Müziği konseriyle anıldı. Anmaya Pertevniyal Lisesi'nden mezun olan eski bakan Yaşar Okuyan, ünlü tiyatrocu Metin Akpınar, sunucu ve gazeteci Halit Kıvanç, yazar Doğan Hızlan gibi isimler katıldı. Kokteylle başlayan gecede, "Geçmişten Günümüze Pertevniyal Vakfı" belgeseli gösterildi. Pertevniyal Lisesi Mütevelli Heyet Başkanı Ömer Faruk Berksan, Valide Sultan'ın hayatını ve hayır işlerini anlattı. Ünlü mezunlara plaket verildi. Halit Kıvanç anılarıyla süslediği konuşmasında herkesi hem güldürdü hem de düşündürdü. Müdür Aziz Yeniyol, okulun maketinin Miniatürk içinde yer alacağı müjdesini verdi. Anma, Gönül Paçacı şefliğindeki İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Klasik Türk Müziği İcra Heyeti'nin konseriyle sona erdi.
