Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp Merkezi'ni Homogreft Laboratuvarı sorumlusu Doç. Dr. Zeynep Eyileten, kurdukları kalp kapakçığı bankasında, beyin ölümü gerçekleşmiş veya kalp nakli olan hastaların kalbinden hazırladıkları kapakçıkları belli işlemlerden geçirdikten sonra uygun hastalara kullandıklarını anlattı.
Doğal kalp kapaklarının çocuklarda, doğurgan yaştaki genç kadınlarda, ileri yaştaki hastalarda ve enfeksiyon nedeniyle kalp kapağı değiştirilmesi gereken hastalar ile kan sulandırıcı ilaç kullanması riskli olan kişilerde kullanılabilineceğini ifade eden Eyileten, özellikle doğuştan kalp hastası olan çok fazla çocuk olduğunu belirterek, ''Bu kapaklar doğuştan itibaren her yaşta kullanılabiliyor. Şu an piyasada bulunan hiçbir mekanik ve biyolojik kapağın çok küçük boyutu yok. O nedenle küçük çocuklara takılamıyor. Bu kapaklar ise doğuştan kalp kapağında sorun olan veya akciğer damarları gelişmemiş çok küçük çocuklarda bile kullanılabiliyor'' dedi.
Doğurganlık yaşındaki genç kadınlara mekanik kalp kapağı takıldığı zaman ömür boyu kullanmaları gereken kan sulandırıcı ilaçlar nedeniyle hamile kalmamalarının riskli olduğunu ifade eden Eyileten, ''Kan sulandırıcı ilaçların dozu ayarlanamıyor ve kapak tıkanyor. Anne hayatını kaybediyor, bebekte ise anomaliler oluşuyor. Homogreftlerin bu riskin önüne geçebilir'' diye konuştu.
Kan sulandırıcı ilaca ihtiyaç kalmayacak
Kan sulandırıcı ilaçların dozlarının iyi ayarlanmadığı takdirde başta beyin olmak üzere birçok organda kanama veya pıhtı oluşabileceğine ve kalp kapağını tıkayabileceğine dikkati çeken Eyileten, homogreftlerin kullanımının artmasıyla mekanik kapağa ihtiyacın azalacağını ve ömür boyu kullanılmak zorunda kalınan ve mekanik kalp kapaklarından kaynaklanan ölümlerin ana sebebi kan sulandırıcı ilaçlardan da kurtulunacağını söyledi.
Mekanik kapakların ömür boyu dayanabilmekle birlikte, enfeksiyondan kolay etkilendiğini anlatan Eyileten, ''Bankamızda hazırlanan bu kapaklar insan dokusundan olduğu için enfeksiyonlara dirençleri çok fazla. Kendi kapağı veya daha önce takılmış mekanik kapağında enfeksiyon gelişen hastalarda, homogreft kapaklarla enfeksiyon rahatlıkla kontrol altına alınabilir'' diye konuştu.
Kapaklar eksi 196 derecede şoklanarak saklanıyor
Doğal kalp kapaklarının beyin ölümü gerçekleşen vericilerden alındığını ve belli işlemlerden geçirerek eksi 196 derecede şoklanarak saklandığını anlatan Eyileten, şunları kaydetti:
''Kapaklar özel hazırlanmış derin dondurucuda 5 sene saklanabiliyor. 20 boyuncada hastada dayanabiliyor. Bu kapakların ithal edilmesi halinde fiyatları 10 bin dolardan başlıyor ama biz yaklaşık 3 bin dolara mal ediyoruz. Yurt dışına bağımlı olduğumuz bu kapakların ithali yüksek miktarda döviz kaybına neden olduğu gibi ülkemize getirilmeleri için gerekli işlemler yaklaşık 1 ay sürüyor. O nedenle acil hastalarda kullanılma ihtimali yok. Oysa Türkiye'nin kendi kalp kapağı bankasının olması tüm bu problemleri ortadan kaldırıyor. Mekanik kalp kapağı fiyatları bin ila 3 bin dolar arasında.''
Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan ve çok pahalı olan bu kapakların, bu konuda yasal düzenlemeler devam ettiği için SGK tarafından ödenmediğini, bu nedenle Türkiye'de kullanımlarının henüz yaygınlaşamadığını ifade eden Eyileten, ''O nedenle tam da bu kapağın kullanılması gereken hastalarda, homogreft yerine mecburen mekanik kalp kapakları kullanıyoruz'' dedi. Eyileten, kalp kapakçığı bankasını 2008'de kurulduğunu ve şimdiye kadar 15 hastada kalp kapakçığı kullandıklarını kaydetti.
