Yıllar önce ilginç bir kitap okumuştum. Adı: "Kadınlar neden yazdıkları her mektubu göndermezler?"
Zaten kitabın ilginç adı, uzunluğu ve sorudaki 'ironi'si, insanı kendisine çekiyordu.
Aslında 'kadın ve erkeği bildiklerinin ötesinde merak eden' ve bir de bu konuda sahici sorular sormaya çekinmeyenler için, okunması gereken bir kitaptı.
***
Yıllar sonra, kütüphanemi karıştırırken, aynı kitapla karşılaştım.
O zaman okumaktan çok keyif almıştım. Sayfalara yeniden dokundum.
Giriş bile çarpıcı, şunu yazmış aynı zamanda bir psikanalist olan yazar
Darian Leader:
"-Seni tanıyorum- herhalde bir erkeğin bir kadına söyleyebileceği en kötü şey ve bir kadının da bir erkeğe söyleyebileceği en iyi şey olsa gerek.
" Öyle değil mi? Kadını tanıyan erkek değil, erkeği tanıyan kadındır çünkü...
***
Freudcu bir çizgiye sahip yazar Darian Leader, aynı zamanda Avrupa Psikanaliz Okulu'nun da kurucularından. Günümüzün önde gelen psikanalistlerinden. Leader diyor ki; "Çoğu erkek genellemelere dahil olmaktan hoşlanırken, pek çok kadın bunu istemez."
Sonra da devam ediyor: "Satıcılar bu gerçeği iyi bilir. Eğer bir erkeğe ceket satmak istiyorsanız, şehirdeki herkesin bundan giydiğini söyleyebilirsiniz, ama eğer bir kadına satmak istiyorsanız, tersine, bu ceketten kimsenin giymediğini söylemek daha uygun olur."
***
Kitapta altını çizdiğim satırlara baktım yıllar sonra. O satırlar; hep
kadınların 'anlaşılmak', erkeklerin ise 'anlamak' serüveninde katettiği yolların izdüşümü sanki.
Erkek 'anlamaya', kadın ise 'anlaşılmaya' mahkumdur çünkü. Tam da burada, Leader'in altını çizdiğim satırları şunlar olmuş: "Anlamak daha fazlasını ister: Bir şey sormayı içerdiğinden, kendi yapısı içinde bile bunaltıcıdır."
***
Yazar, kadın ve erkek cinsleri arasındaki farklılıkları öylesine ince detaylarda yakalamış ki:
"Bir erkek kafede otururken bir çift görür.
Kadını çekici bulur, seyreder. Aynı konumdaki bir kadın, pekala farklı davranabilir. Erkeği çekici bulabilir, ancak yine de yanındaki kadına bakarken, daha çok zaman harcar. Çünkü ilgisini çeken, erkek ya da kadından çok, aralarındaki ilişkidir. O kadında, bu erkeğin partneri olmasını sağlayan ne vardır?"
***
Leader; psikanaliz literatürü ile birlikte, geçmişten günümüze 'sinema, tiyatro, edebiyat' ve 'felsefe' gibi alanlardan örneklerle, 'kadın söylemine' ait bir kolaj oluşturmuş.
"Bir kadının sevgisi, kadın 'seni seviyorum' deyince başlamayıp, 'onu sevebilirim' diye düşününce başlıyor olabilir" diyen Darian Leader, doğrusu
çok zor bir işe kalkışmış;
"Kadın olmak nedir?" sorusuna yanıt aramaya.
***
Geçen gün genç bir arkadaşım sordu; "Kadınları anlamak mı, sevmek mi zor?" diye.
Yanıtım şu olmuştu: "Kadınları anlamaya çalışmak yerine, sevmek daha güzel değil mi?"
Aynı genç arkadaşım sordu; "Edebiyatta neden erkek şairler, çok daha fazla?" diye.
"Kadınların kendisi şiir" dedim ve mizahi şiirleriyle ünlü Alman oyun yazarı
Oscar Blumenthal'in (1852-1917) ironik dizelerini aktardım:
***
"Görmesem de değersiz
Kadınlar şiir yazmamalı:
Şiir olmaya çalışmalı."
Gelelim yazının temel sorusuna. Sizce:
"kadınlar neden yazdıkları her mektubu göndermezler?"
Bu soruyu, bu soru ile kitap yazan psikanalist Darian Leader bile yanıtlayamamış. En iyisi biz de
sessiz kalalım.
