Türkiye'nin en iyi haber sitesi
NAZLI ILICAK

Anayasa, tek millet ve kimliklere saygı

Siyasi partiler, Anayasa hakkındaki görüşlerini Meclis Başkanlığı'na bildirecekler. Şu ana kadar uzlaşma sağlanamadı; herkesin kırmızı çizgileri var. Modern ve özgür ülkelerin anayasalarından ilham alınsa, çalışmalar daha kolay tamamlanır düşüncesindeyim. Adalet Bakanlığı, birçok ülkenin anayasasını Türkçe'ye çevirerek kitap haline getirmiş. Baktım, Fransız Anayasası Fransız halkından, Alman Anayasası alman milletinden, İspanya Anayasası ispanyol milletinden söz ediyor. Ama meselâ İspanya Anayasası'nda, farklı etnik kimliklere gönderme de var. Hem birlik vurgulanıyor, hem kimlikler:
Anayasanın temeli, İspanyol milletinin ayrılmaz birliği, tüm İspanyolların ortak ve bölünmez ülkesidir.
Devletin resmi dili Kastilyanca'dır. Bütün İspanyolların bu dili bilme ödevi ve kullanma hakkı vardır. Diğer İspanyol dilleri de, kendi yasalarına göre ilgili Özerk Topluluklarda resmi dildir. İspanya'nın farklı dillerden oluşan zenginliği, özel saygı ve koruma gösterilmesi gereken bir kültürel mirastır.
Yasalar, Özerk Toplulukların bayrak ve sancaklarını tanıyabilir; bu bayraklar kendi kamu binalarında ve resmi törenlerinde, İspanya bayrağıyla birlikte kullanılır.
Fransa'da üniter yapı sağlam temellere oturuyor; buna mukabil yerel yönetimlere geniş yetkiler tanınmış. Anayasanın birinci maddesinde, "Fransa bölünmez, laik, sosyal bir cumhuriyettir" deniliyor. Hemen ardından, "idari yapının yerinden yönetim esasına dayandığı" vurgulanıyor. Mahalli idarelere geniş bir bölüm ayrılmış: "Mahalli idareler, yasada öngörülen şartlar çerçevesinde, seçilmiş meclislerince serbest biçimde yönetilirler. Görevlerini yapabilmek için, düzenleyici işlem yetkisine de sahiptirler." Fakat aynı zamanda yerel yönetimler üzerinde merkezi temsil eden bir denetim mekanizması işliyor: "Ülkedeki tüm mahalli idarelerde yer alan ve Hükümet üyelerinin her birini temsil eden devlet temsilcisi, ulusal çıkarları korumak, idari denetimleri yapmak ve yasalara uygun davranılmasını sağlamakla görevlidir."
Hollanda Anayasası, "Hollanda vatandaşlığı"nın kanunla düzenlenmesini öngörüyor. Hollanda vatandaşlarının haklarından söz ederken, "tek millet" ve "ülkenin bölünmezliği" gibi kavramlara yer vermiyor.
En fazla kimlik vurgusu Belçika Anayasası'nda var. Anayasanın 2'nci maddesinde, "Belçika 3 Topluluktan oluşur: Flaman Topluluğu, Fransız Topluluğu ve Almanca Konuşanlar Topluluğu." Madde 3: "Belçika 3 bölgeden oluşur: Flaman Bölgesi, Valon Bölgesi ve Brüksel Bölgesi." Madde 4: "Belçika 4 dil bölgesinden oluşur: Felemenkçe konuşulan bölge, Fransızca konuşulan bölge, çift dil konuşulan Brüksel-Başkent bölgesi ve Almanca bölgesi." Ayrılıkların altı bu kadar çizilince, Belçika, bölünmenin eşiğine geldi.
Biz de pekâlâ, "Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı"ndan söz etmekle birlikte, Başlangıç bölümünde, "tek millet", "tek vatan" vurgusu yapabiliriz. Türkçe devletin resmi dili olur; Türk bayrağı anayasa metninde yer alır.
En kötüsü, kırmızı çizgilere takılıp, yeni bir anayasa hazırlamayı başaramamak.

YAZARIN BUGÜNKÜ DİĞER YAZILARI
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
SON DAKİKA