Şu korsan işini fazla mı hafife aldık? Kuru kafa bayraklı gemilerin cirit attığı Karayip Denizi, filmlerin nostaljik tadı olmaktan çoktan çıkmış. Gün geçmiyor ki bir gemi, korsan saldırısına uğramasın.
Korsanlığın kavramlaştığı alanlardan biri de yazılım... Geçenlerde Eugene Kaspersky ile korsanların dünya ekonomilerine verdiği yılda 100 milyar $'lık zararı konuşuyorduk.
Haftasında bir araya geldiğimiz "Yazılım Hareketi" temsilcileri, bir tür korsanlık sayılan "lisanssız kullanımlardan" doğan kayıplarından yakınıyordu.
BSA Türkiye Direktörü Elçim Berkay, Anadolu'yu karış karış gezerek, korsan yazılımların işimize ve sektöre verdiği zararı anlattıklarını söylüyor. BİYESAM Başkanı Namık Kural da sosyal paylaşım ağları için hazırladıkları "viral filmlerle" mizah üzerinden korsanlığa dikkat çektiklerine işaret ediyor.
Korsan yazılımlardan ekonomisi etkilenen 23'ncü ülkeyiz. Bunun anlamı, hangi dereceden olursa olsun, korsanlığın her türü; bizlere "zarar" veriyor.
Yazılımı geliştirenlerin gelirini çalarak, desteklenmemiş yazılımla yola çıkıp, yarı yolda kalarak, başkasının fikrini yağmalayarak...
Genelde söylenen, yazılım veya fikir gibi "kopyası çıkarılmaya" ve "nakledilmeye" uygun ürünlerin, tam olarak kontrol edilemeyeceğidir.
Doğrudur. Neticede siz istediğiniz kadar tedbir geliştirin, bir başkası o tedbiri aşan "çözüm" ile uğraşıyordur. Başarılı da oluyorlar üstelik.
Burada temel sıkıntı, yazılımın ifade ettiği "değerin" çalışarak vaya "ederi ödenmeden" kullanılmasının ötesindedir.
Sorun; bilgiye saygıdan geçmektedir. Bu açıdan eğitimin ilk aşamasından itibaren telif hakları bilinci oluşturulması, hayati önem kazanıyor.
Ders kitaplarında, müfredatın her aşamasında bilgiye, telife, fikre saygı kavramları işlenebilirse, bu bilinç üzerinde ancak "korsanlığın cazibesi" azaltılabilir.
Yasa ve ihlali halinde oluşan suçlara yönelik cezaların bir yere kadar işe yaradığı fakat gelip tıkandığı yer; tam da burasıdır.