Krizde dik durmamızı finansçılara mı borçluyuz? Eğer bu doğru ise bunun diyeti için makul geri ödeme nedir? Ya da şöyle soralım; zaten finansın tetiklediği küresel krizin çaresi, reel ekonomiden bu kesime daha fazla kaynak aktarmak mıdır?
Benzer soruyu bugün "%99 Hareketi" soruyor; "bankalar kurtarıldı biz battık" diyor. Wall Street işgalcileri soruyor, protestocular soruyor. Avrupa'yı kasıp kavuran ekonomik kışın mağdurları soruyor.
Bize gelince "teğetin mimarı" olduğunu sananlar, faizi, komisyonu, promosyon kartelini sorgulamaya dahi imkân olmadığı iddiasında. Eski cumhurbaşkanı Evren, eski Genelkurmay Başkanı Başbuğ ve diğer yüksek tepelerin dahi yargılanabildiği ortamda, kendilerini "dokunulamazlar" diye tanımlayanların "sorgulanacağı" bir yıla girdik.
Başbakan'ın sözleri, bu sorgunun nereye adresleneceğini gösteriyor: "Şu anda faiz lobisinin çalışması, atağı var."
Peki ne olacak? Başbakan'ın sözleri daha uzun süre gündem oluşturacak gibi görünüyor; "Faiz lobisine karşı da gerekli köşeli, sert çıkışları yapacağız."
Belli ki faiz lobisi diye bir tanım şekilleniyor ve bu tabloya kim girmek ister ki? Zira Başbakan "biz faiz lobisini bu kadar rahat çalıştıramayız" diyor.
Faiz lobisi ne kadar acımasız çalışırsa tüketicilerin harcama imkânları, satın alma gücü o kadar azalıyor. 2008'deki krizin ilk dalgasını hatırlayın... 1.5 milyon çalışan, "panik atak" işsizleştirilip evlerine gönderilmiş, Başbakan'ın ısrarla "teğet geçecek" telkinlerine rağmen işletmeler büyük kayıplar yaşamıştı. Hal böyle iken finans kesiminin "kâr rekorları" ile övünüyor olması, zaten topluma ödetilen diyetin de tanımını oluşturmuştu.
Bu güne geliyoruz. Faiz lobisinin finansa erişimi pahalı hale getirmesiyle, girişimcilerimizin yatırımı azaltması kaçınılmaz olur. Yüksek faizle verilen kredilerin bir "ayarı" olması gerekir. Politik faiz %5.8 iken piyasada faiz lobisinin marifetiyle bu %13-14'e çıkıyorsa, bu "makas" eninde sonunda sorgulanır ve bir şekilde kapatılır.
Faiz lobisinin bir özelliği de çok çabuk enflasyon lobisi oluşturabilmesidir. Kayıp yıllar dediğim 90'larda bu kadar ekonomik ve sosyal bedel ödeyerek tek haneye çektiğimiz enflasyonu, çift hanelere çakmaya hiçbir lobinin hakkı yoktur.
Dünya inişte iken bizim çıkışta olmamız "iyi bir şeydir" ve sürdürülebilir olması şarttır. Ancak dünya inişte iken bunu fırsata (!) çevirip bizi de inişe zorlayanlarımızı sorgulamalıyız. Finansal tiranlardan başlayarak.
