Kendilerine "küresel kriz bizim sayemizde teğet geçti" diyeti mi vehmettiler? Yoksa ekonomik istikrarın efsunu olduklarını mı sandılar, bilinmez... Bankalarımızın gemi azıya alan tutumları, dizginlenme ihtiyacını "zorunlu" hale getirmiş durumda. 2008'den bu yana sistematik olarak artırdıkları komisyon ve ücretlere, her geçen gün akıl dışı ve faaliyet dışı unsurlar eklemeleri, nihayet bir karşılık oluşturmaya başladı.
Tüketiciyi bankaların elinde tükenmekten koruyan yeni düzenlemeler gerekliydi. Ancak yeterli olduğunu söylemek çok zor.
İpek böceği kafesi gibi... Sistem, sizi bankalara zorluyor ama oraya girince, artık çıkamıyorsunuz ve yasalar sizi değil, bankaları koruma eğiliminde...
Sağlıklı piyasa ekonomisi, verimli ve sağlam bir bankacılık sistemi olmadan yürümez. Kayıt dışı ekonomiyi kayda almak, para üzerinden verginin izini sürmek, mal ve hizmet hareketliliğini temin edip, kredi mekanizmasıyla yatırımları mümkün kılmak, bankaları hayati öneme taşıyor.
Peki, bu vücuttaki kan dolaşımı dokuları tahrip etmeye başlarsa ne olur? Olacağı, bazı bankaların bugün denediğidir. Görevi alyuvar olması gerekirken karayuvar davranış yüzünden beden, tahrip olmaktadır. Nitekim dışarıda finansal tiranların yol açtığı tahribata bugün küresel kriz diyoruz.
2009'da "sağlam duruş" yüzünden krizin teğet geçmesinde bankaların rolü, inkâr edilemez. Nitekim bu haklarını piyasa "teslim etmiş" ve işletmeler küçüldüğü, işsizliğin arttığı ortamda "kâr rekorları" kırmışlardı.
Ancak bankacılara olan "diyet borcu" sanırım ödendi. Son olarak "iflasa sürükleme" görüntüsü arz eden eylemleri, diyetin ötesinde, daha ciddi "yaptırım" gerektirecek boyutlara varıyor.
Başbakan'ın sözünü ettiği "köşeli ve sert" tedbirler bunlar mıdır, bilmiyoruz henüz. Fakat tasarruf oranlarının düşüklüğünde, bankalara güveni zedelenen mudilerin payı olduğu aşikâr.