75.6 milyonluk nüfusu nasıl okumak gerekir? Yoğunluktan bakarsanız, bu topraklar daha çok nüfus kaldırır. İşgücünden bakarsanız, her yıl 900 bin yeni iş kurmanız gerekir. Eğitimden, sağlıktan bakarsanız, zenginleşen Türkiye, fert başına geliri düşürmediği sürece sorun yok dersiniz. Nüfusu kritik gösterge haline getiren, bunun sosyo-kültürel ve ekonomik fotoğrafıdır. Nüfus hızı düşerken yaşlanan Türkiye, bize farklı öyküler anlatıyor demektir. Misal yaşlanan Avrupa, krizle gelen yavaşlamayla birlikte sosyal devlet kurumlarını yeniden tanımlıyor. Çin'in sadece yaşlılardan oluşan nüfusu Avrupa'nın pek çok ülkesinden fazla...
Önce zenginleşip sonra yaşlanan gelişmiş ülkelerde dahi yaşlılara bakım sorunu devasa boyutlara ulaşırken, Çin gibi, henüz zenginleşmeden yaşlı nüfusu patlayan ülkelerde durum nereye varır? 2050'de Çin'de her 3 kişiden 1'i yaşlı olacak. Demografi bize, eğer 60 yaş üzerindekiler nüfusun %10'unu aşıyorsa "yaşlanan toplum" tanımını getiriyor. Eğer bir ülkede doğurganlık 2.1'in altına düşüyorsa, o ülkenin nüfusu azalıyor.
Çanakkale'de 200 bin, daha sonraki savaşlarda da on binlerce insanını kaybeden Cumhuriyet, 10'uncu yılında "15 milyon genç" yaratmakla övünüyordu. Nüfusu artırmak için çocuk sayısına göre vergi indirimi, daha az kesinti gibi yöntemler uyguladık. Daha sonra nüfus artış hızı kontrolden çıkınca bu defa nüfus kontrolüne yönelik faaliyetlere hız verdik.
Ancak kritik nüfus sorusu şudur: Fakirler mi yoksa zengin ülkeler mi daha çok çoğalacak? 20 yıl önce 2.1 olan oranın 1.1'lere gerilediği son 20 yıl zarfında "bakabileceğin kadar çocuk sahibi ol" anlayışı yaygınlık kazandı. Avrupa Birliği'nin Türkiye üyeliği konusundaki en büyük çekincelerinden biri olarak hâlâ nüfusun gösterilmesinin ardında ise, yaşlanan, üremeyen Avrupa'nın "Genç Türk İstilası" kaygısı var. Başbakan'ın "3 çocuk yapın" çağrısını "hatalı" bulmaları (!) da bu yüzden...
Bana göre Türkiye, nüfus artışındaki aşırılığını törpülemiş ve şimdiki doğurganlık oranıyla dünya ortalamasını yakalamış bulunuyor. Şimdi sorun şu: Ya Avrupa gibi yaşlanırken zenginleşen bir ulus olmak veya hızla yaşlanan ama hâlâ yeterince zenginleşemeyen ülke olmak. Tercih bize bağlı...