İhracatta ciro odaklı yaklaşımı şükür ki sorgulamaya başladık. Biliyoruz ki 10 yıl sonra 500 milyar $'lık ihracat hedefi, eğer "niteliği" tartışılmaz ise bizi beklediğimiz kadar büyütmeyecek, aksine belki de ithalatı zıplatacak. Şimdi zihinler, inovasyon ekseninde ihracatın katma değerini artırmaya akort ediliyor.
Benzer değişimi turizm sektöründe de gerçekleştirme zamanı geldi diye düşünüyorum. Nasıl ki Türkiye İhracatçılar Meclisi TİM, ülke gündemine 500 milyar $'lık niceliğin yanı sıra inovasyon ihtiyacını getirdiyse, aynı adımı turizmde de atmak zorundayız. Gerekçelerim var:
1- Türkiye "turist döviz getirir" sloganıyla özetlenen eski anlayışı çoktan geride bıraktı. Artık her turistin, beklenen dövizi getirmediğini biliyoruz.
2- Turist sayısı bana, ihracatın ciro hedefi gibi geliyor. Gerekli ama yeterli değil. Neticede turist başına turizm kazancı esastır ve bu konuda atacağımız yığınca adım var.
3- Turizm Bakanlığı'nın turist sayısı ve geliri ayrı ayrı düşünüyor olması artık işe yaramadığına göre tıpkı Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın her aybaşı ihracat rakamının yanı sıra açıkladığı "ortalama ihraç kilo fiyatı" gibi, turist başına geliri de Turizm Bakanı açıklamalı.
4- Turist artırıcı etkiler, doğru analiz edilmeli ve tıpkı ihracatta eksen kayması gibi turizmde de ziyaretçi kaynaklarında arayışlara gidilmeli. 5- En önemli ve sancılı ayak ise turizm gelirini artırıcı etkilerin bulunuyor ve biliniyor olmasıdır. Ayder'e gelen her turist günde ancak 90 $ bırakabiliyor ve bu da yetersizse, Ayder'in nerede hangi hataları yaptığı bilinmelidir. Siz bunu Antalya'sından, Urfa'ya veya Kapadokya'ya uzatabilirsiniz.
6- 'Her şey dahil' benzeri yöntemleri artık sorguluyor olmamız gerekmez mi? 2020'de olimpiyat adaylığı iddiası olan bir ülke, milyar $'lık milyonlarca akıllı telefon ithal edip cebine koyan bizler, internetin imkânları da ortadayken, hâlâ kazandırmayan "her şey dahil" yaklaşımını çoktan terk etmeliydi.
Şu anda Türkiye, kilo başına 1.5 $'lık ihraç ürününe sahip ve bize yetmediğini TİM ortaya koyuyor. Peki ya turist başına 1000 $ gelir hedefi olan turizmin TİM'i ne diyor? Bunun nasıl sağlanacağı konusunda kim, ne strateji üretiyor?
