Bundan 133 yıl önceydi. Bir Fransız'ın yolu İstanbul'a düştü. Bu kişi Karaköy ile Beyoğlu'nu bir tünelle bağlamayı düşündü. Ortadoğu'nun ilk tüneli ve tünel içindeki raylı ulaştırma sistemi böyle doğdu. 1890'da Sultan Abdülhamit, İstanbul Boğazı'nın iki yakasını köprülerle bağlamayı aklına koydu. Batılı mühendislere iki köprü ve bir tüp geçit için proje sipariş etti.
Amerikalı mühendis Frederik E. Strom'un hazırladığı projeyle Sarayburnu ile Üsküdar'ı birbirine bağlayan bir tüp geçit tasarlandı.
16 büyük sütun üzerine inşa edilecek "Tünel-i Bahri"de yolcular tıpkı Marmaray'daki gibi, küçük bir trenle iki yaka arasında gidip gelecekti.
Sultan Abdülhamit İstanbul Boğazı'na iki köprü yapılmasının hayalini kurdu.
THY'nin aylık dergisi Skylife ekim sayısında "Asırların rüyası: Boğaz'ı geçmek" başlığıyla konuyu güzel işlemiş.
***
Yolcu ulaşımında iki kıtanın birbirine bağlanması müthiş. Marmaray ile bir hayal gerçekleşti. Patronu Ulaştırma Bakanlığı. Projeyi Japon
Taisei- Gama- Nurol Konsorsiyumu yaptı. Denetim
Avrasya Consult'a ait.
Proje ile ilgili bugüne kadar çok şey söylendi.
Hatta bir grup mühendis sinyalizasyon sistemiyle ilgili yeterli uzman ekibin yetiştirilmediğini iddia etti.
Böyle önemli bir projede tüm raylı sistemin trafiğini yürüten sinyalizasyon için beyin takımının yetiştirilmesi unutulur mu? Dünyanın en güzel sistemini kurmuş bile olsanız eğer bakım ve işletimi doğru yapılmazsa sistem çöker.
Marmaray'da sinyalizasyonu üstlenen İspanyol şirketi konuya açıklık getirmeli.
***
Bu projede, denizin altına
11 daldırma tüpü yerleştirildi. Tüpler kaliteli elektrik verilmezse ne yaparsanız yapın, çalışmıyor. Kaliteli elektrik
380-400 watt. Marmaray'da elektrik mekanik sistemini yüzde yüz bir Türk şirketi olan
Anel Elektrik kurdu.
65 milyon dolar tutarındaki iş Anel için bir ilk. Anel,
1986'da kurulmuş,
yüzde 49'u halka açık. Bu işi de Doha Havalimanı'nda birlikte çalıştığı Japon Taisei kanalıyla aldı. Türkiye'deki tüm havalimanlarının elektrik sistemini kurdu. Kahire ve Batum'da havalimanlarının elektrik işini bitirdi. Bir tek Libya-Trablus Havalimanı işi yarım kaldı.
Sözün özü: Bayramınız kutlu olsun. Marmaray, Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana gelişen teknolojik sürecin algılanmasıdır.
90'ıncı yılda, büyük işlere imza atan tüm Türk şirketlerini kutluyorum.
***
Yangın çıkabilir ışık sönebilir!
Marmararay'a bindiniz. Elektrik kesildi. Denizin altında kalır mısınız? Yangın çıktı, paniğe gerek var mı?
Anel Grup Genel Müdürü Rıdvan Akay, "telaşlanmayın" diyor.
Anel, 800 bin metre elektrik, 120 bin metre orta gerilim, 264 bin metre yangın kablosu döşedi. 33 trafo, 23 jeneratör kurdu. Toplam dört istasyonun elektromekanik, üç havalandırma binasının elektrik işleri tamam. 13 km uzunluğundaki tünelin aydınlatması, havalandırması, yangın, gaz, drenaj sistemi hazır.
