Fazla kilolar, hareketsizlik ve sürekli ayakta kalmak gibi nedenlerle tetiklenebilen varisler tedavi edilmediği takdirde ciddi tablolara neden olabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cem Yorgancıoğlu, kalp ve damar sağlığı için büyük risk oluşturabilen varisler ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Varislerinizden kurtulabilirsiniz. Toplardamarların genişlemesi ve şişmesi olarak adlandırılan, kanın cilt altı damarlarda anormal şekilde toplanmasıyla meydana gelen, mavimsi-mor, şiş ve kıvrıntılı damarlarla ortaya çıkan varis, bacaklarda, daha sık olarak da baldırda görülür. Variste toplardamar içerisindeki küçük kapakların kanı kalbe doğru itme özelliğini yitirmesi altta yatan en önemli patolojidir. Varis; bacaklarda ağrı, dolgunluk, ağırlık hissi, gece krampları, karıncalanma, uyuşukluk, atmalar, genişlemiş, görünür toplar damarlar, ayak bileklerinde şişlik ve deride renk değişiklikleri ile cilt ülserleri gibi belirtilerle kendini gösterir.
Varis tedavisinde hastaya uygun seçenekler mevcut. Cerrahi olarak bacaktaki en büyük yüzeyel damar olan "safen ven" çıkarılabilir. Safen ven çıkarılması; yüzeyel venöz yetmezlik varlığı, büyük varislerin bulunması, ağrı, bacakta ağırlık ve yorgunluk hissi, flebit, bacağın görünümünün düzeltilmesi ve lipodermatosklerozis durumlarında uygulanır. Operasyon 1-1.5 saat sürer. Hasta genel ya da epidural anestezi ile ameliyat edilir. Biri kasıkta, diğeri ayak bileğinin iç kısmında olmak üzere iki küçük kesi yapıllır. Özel cerrahi bir tel aracılığıyla başka bir kesiye ihtiyaç duyulmadan toplar damar çıkarılır.
Skleroterapi: En sık uygulanan tedavi metodlarından biridir. Kimyasal özel bir solüsyonun varisli toplar damar içine enjeksiyonu ve buna bağlı olarak varisli damarın kapanmasıyla kanın sağlıklı toplar damarlara yönlendirilmesi prensibine dayanır. Damar sertleşir ve sonrasında kaybolur. Skleroterapi küçük, orta çaplı damarlarda uygulanır. Prosedür anestezi gerektirmez. Skleroterapide; toplar damarda irritasyon, tedavi uygulanan toplar damar içinde pıhtı oluşması ve verilen özel sıvının cilt alt dokuya kaçarak renk değişikliği yada nadiren ülser oluşturması gibi ender komplikasyonlar görülebilir.
Lazer Termal Ablasyon: Lazer varisli damar üzerine uygulanarak varis yok edilir. Varisin çok hafif formları üzerinde etkilidir.
Endovenöz Termal Ablasyon: Daha büyük varisli venleri yoğun ısı kullanarak yok etmeyi amaçlayan cerrahi olarak toplardamarın çıkarılmasına alternatif, yeni ve girişimsel bir yöntemdir. Bu prosedürde, toplardamar içerisine ince bir kateter sokulur ve ucundan damar çeperine ısı uygulanır. Kateter çekildikten sonra ısı toplar damarın kapanmasına, kanın sağlıklı damarlara yönlenmesine olanak sağlar.
Radyofrekans Termal Ablasyon: Toplardamarın kapanmasına olanak sağlayan kateter ucundan uygulanan enerji ısı değil radyofrekans dalgalarıdır.
Endovenöz Lazer Ablasyon: Venöz dokuların termal olarak hasarlanması prensibine dayanır.Llazer fiberi ile toplardamar içerisindeki hastalıklı kısma ulaşılıp lazer verilir.
Endoskopik Perforan Ven Cerrahisi: Hastada ciddi derecede ilerlemiş cilt ülserleri varlığında endoskopik perforan ven cerrahisi tercih edilir. Bacakta derinde bulunan toplardamarlarla, cilde yakın bulunan yüzeyel toplardamarlar arasında bağlantı sağlayan perforan venler bağlanır. Bu sayede iki sistem arasındaki iştirak kesilir.
Ambulatuvar Flebektomi: Bu prosedür sayesinde cilde yapılan küçük kesilerle küçük venler çıkarılır. Bu tedavi yöntemleri oldukça başarılı sonuçlar vermektedir.
Alınması gereken önlemler şöyle... Bacakları yukarı kaldırılarak istirahat etmek, varis çorabı kullanmak, fazla kilolardan kurtulmak, uzun süre sabit ayakta kalmamak, uzun süre sabit oturmamak, sabah ve akşam soğuk su ile 10-15 dakika masaj yapmak, düzenli spor yapmak, bol sıvı tüketilmesi, uzun topuklu ayakkabılar kullanmamak.
