Bebek bakımı, eşsiz güzellikte duyguların zaman da endişe ve korkuları beraberinde getirebilir. Özellikle yenidoğan bebeğiyle ilk defa baş başa anne-babalar, onun büyüdüğü her geçen gün yeni yeni tecrübeler kazanacaklardır, ama elbette bunun için belli bir zaman geçmesi gerekir. Anne-babaları, uygulama konusunda endişelendiren bakım aşamalarından biri de "banyo yaptırmak"tır. Bebeğimi tutabilir miyim, ya elimden kayarsa veya su-sabun yutar mı gibi olumsuz düşünceler bu işi yeterince etkili yapmalarını engelleyebilir.
Siz de bu tür düşünceler içindeyseniz bizim tavsiyemiz, bunları bir kenara bırakmanız ve onu uzaktan seyretmek yerine; ona dokunmanız ve sevginizi paylaşmanız. Bunu yaparsanız inanın bebeğiniz bu konuda size hem en iyi yolu gösterecek hem de sizi başarıya taşıyacaktır. Bu konuda içgüdülerinizin yanı sıra, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice Karaböcüoğlu'nun verdiği önerileri de dikkate alın. Korkularınızı geride bırakarak...
İlk banyo, ilk heyecan
Annelerin doğum sonrası en büyük kaygısı genellikle bebeğin ilk banyosunun nasıl olacağıdır. Özellikle de göbek kordonu en caydırıcı unsurdur. Bebekler de bizler gibi temiz olmaktan mutlu olurlar. Ter, idrar, dışkı uzun süre ciltle temas ettiğinde; pişik ve isiliğe neden olur. Bu nedenle ev ortamının ısısı 22-24 dereceden yanı sıra kimi z ları beraberind doğan döneminde b kalacak olan anne daha aşağıya düşmüyorsa, yenidoğan dönemindeki bebekler haftada en az 2 gün yıkanabilir. Ayrıca günlük bakımı yapılırken her alt temizliği sırasında ev ortamının ısısı da uygunsa, bebeğin belden aşağısı ılık suyla yıkanabilir. Özellikle de pişik oluşumunu önlemenin en etkili yoludur.
Uykudan önce
Banyo için en uygun zaman, bebeğin rahat ve uzun uyumasını sağlayacak zaman dilimi öncesidir. Anne-babalar bunun için akşam saatlerini tercih edebilir. Ama bebeği günün her saatinde yıkamak mümkündür. Göbek bağı gazlı bezle korunduktan sonra banyo yaptırılabilir. Eğer yıkama suyunun bakteriler açısından hijyenik olmadığı düşünülüyorsa, kaynatılıp ve ılıtılmış su ile onu enfeksiyonlardan korumak mümkündür. Bebeğin göbek bağı düştükten sonra normal su ile yıkanabilir.
Banyoya hazırlık…
Banyo öncesi hazırlık, sonrasında kriz çıkmasını önlemek için gereklidir. Anne ve baba banyo sırasında ve sonrasında gerekli olan bütün malzemeleri hazır etmelidir. İlk günlerde bebekler altlarını sık sık kirlettikleri için oluşabilecek olası durumlara karşı da iki takım giysi hazırlanmalıdır. Banyo suyunun ısısı bebeğin yanmayacağı aynı zamanda üşümeyeceği 37- 39 derecede olmalıdır. Pratikte dirseğin yanmadan dayandığı su ısısı banyo için uygundur. İlk aylarda banyo küveti bebeği yıkamak için ilk tercihtir. Hem daha kolay kontrol sağlanır hem de içi ılık su dolu küvette bebek üşümez.
Adım adım banyo…
Anne-babaların tecrübe kazanmalarına yardımcı olacak ve keyifli bir banyo saati geçirmelerini sağlayacak adım adım banyo yaptırmanın inceliklerini içeren 10 maddede hazırladık; Küveti doldurduktan sonra bebeğinizi soyun. İki elinizle başını ve poposunu destekleyerek küvete koyun (Bazı küvetlerin içinde bulunan oturma ve yatma bölümleri bebeğinizi daha rahat banyo yaptırmanıza yardımcı olur). Eğer bebeğinizi tek başınıza yıkayacaksanız, bir elinizi bebeğin koltuk altından geçirip sırtından diğer koltuk altına uzatın, başı dirseğinizin içine dayanırken diğer koltuk altından da sıkıca tutun.
Boştaki elinizle suyu yavaş yavaş vücuduna dökerek öncelikle suya alıştırmaya çalışın. Bebeğin yüzü size bakarken banyo lifine vücut sabununu koyup yumuşak masaj hareketleriyle bebeğinizin gövdesini, bacak aralarını, ayak ve ellerini sabunlayın. Suyu yavaş yavaş vücuduna dökerek durulayın. Bu arada onunla konuşarak sakinleşmesini sağlayın.
Sonra saçına şampuanını koyup yumuşak hareketlerle yıkayın. Suyu dökerken yüzüne gelmemesine dikkat edin. Bebekler banyoyu çok severler ama yüzlerine gelen su, onlarda boğulma hissi yaratır ve korkuyu geliştirebilir. Bebeğinizi sıkıca tutup yüzüstü gelecek şekilde kolunuza yatırın; kulak arkalarını, sırtını, poposunu ve en son elinizle yüzünü yıkayın. Sabunlardan tam arınması ve gevşemesi için durulama işini 2-3 dakika uzatın. Havlusuna yatırıp sararak banyoyu tamamlayın. Bebeğinizin saç bölgesinde konak varsa, banyo öncesi badem yağı veya karbonatlı su sürerek onların yumuşamasını sağlayıp banyoya daha sonra başlayın.
Odasına geçtiğinizde bebeğinizi giydireceğiniz yere yatırın. Onu yatıracağınız zemin yumuşak ve geniş olmalıdır. Yatak başları, giyinme bölümleri düşme riski açısından sakıncalı yerlerdir. Havluyu açmadan yumuşak hareketlerle gövdesini okşayarak kurulayın. Havlu içinde iken yumuşak bir bezle önce yüzünü, göz pınarlarını sonra kulak kepçesinin arkasını ve içini kurulayın. Kulak içine herhangi bir şey sokmayın, kulak kiri banyo sonrası akarak dışarı çıkacağı için sadece dış bölgeleri temizlemek yeterlidir. Burun için özel bir temizlik gerekmez, banyoda buharla yumuşayan burun sekresyonu genellikle hapşırıkla çıkar, yumuşak bir mendille silinmesi yeterlidir.
Şimdi bakım zamanı
Keyifli bir banyo sonrası geriye bebeğinizin hassas vücuduna uygulanacak bakım kalıyor. Uygulayacağınız bakım sayesinde, bebeğiniz hem dinlenecek hem de huzurlu bir şekilde uyuyabilecek. Banyodan çıkardığınız bebeğinizin ilk olarak başını kurulayıp yumuşak saç
Ve tırnaklar…
Yeni doğan bebeklerin tırnakları yetişkinlere oranla daha hızlı uzar. Bu dönemde bebeklerin tırnaklarını kesmek için en uygun zaman, banyo sonrasıdır. Kendine zarar vermesini önlemek için el tırnakları, 3–4 günde bir kesilebilir. Ayak tırnakları ise başlangıçta geç uzar. Bu nedenle15–20 günde bir kesilmeleri yeterlidir. Tırnak batmalarını önlemek için, tırnağın etle birleştiği bölgelere girmeden düz ve kısa kesmek yeterli olacaktır. Eğer çok hareketli bir bebeğiniz var ve zarar veririm diye tedirgin oluyorsanız, tırnak kesme işini bebeğiniz derin uykuda olduğu saatlerde de yapabilirsiniz. fırçası ile saçını tarayın. Bu süre ona banyonun sıcağı ile odanın ısısı arasındaki farka alışması için zaman kazandırır. Sonra havluyu açarak öncelikle pişik önleyici krem veya zeytinyağını kasık ve bez bölgesindeki kıvrımlara ince tabaka halinde sürüp bezini bağlayın. Göbek kordonunun bakımını yapın. Elinize, bebe yağı gibi nemlendirici bir krem alın ve konuşarak yumuşak dairesel hareketlerle bebeğinizin cildine sürün. Önceden hazırladığınız giysileri sırasıyla giydirin. Yakalı giysileri bebeğinizin başından geçirmeden önce boyun kısmını elinizle çekerek esnetin. Giydirirken de kulaklarını koruyun ki sıkışıp ağlamasın. Bebeğinizi giydirdikten sonra saçlarını yeniden tarayın. Mis gibi kokan bebeğinizi kucağınıza alın ve onu öperek banyo sırasındaki uslu durduğu için kutlayın.
Gerekli malzemeler
Banyo için gerekli olan malzemeler önceden hazırlanırsa, daha rahat ve sorunsuz bir banyo keyfi anne-bebeği bekliyor demektir. Bunun için ihtiyaç duyulan malzemelerin hazır olup olmadığı kontrol edildikten ve eksikler tamamlandıktan sonra banyo aşamasına geçilebilir. Uzun olmasa da bu aşamada size yardımcı olacak malzemelerin listesini mutlaka gözden geçirin.
Banyo havlusu
Şampuan, sabun
Banyo lifi
Küvet
Küvet için file
Vücut losyonu
Bebe yağı
Bebek bezi
Bebeğiniz için 2 adet giysi
Sıcak su ve temiz bir su kabı
Dr. Hatice Karaböcüoğlu: "Bebeğin cildine uygun doğal ürünler kullanın"
Bebekler, ciltlerinde yeterince koruyucu yağ tabakası olmadığı için kolay üşürler ve ısı değişikliklerine kolay uyum sağlayamazlar. Ciltleri, çabuk nem kaybeder. Bunu engellemek için banyo yaptığı mekanın sıcaklığı 22-24 derece, ideal banyo süresi ise en fazla 5-6 dakika olmalıdır. Bebeğinizi mutlaka karnı açken ya da beslenmeden en az 1.5 saat sonra yıkayın. Çünkü tok karınla yıkadığınızda midesine basınç yapıp kusmasına neden olabilirsiniz. Küvetin içine doldurulan suyun yaklaşık 10 santim derinlikte olmasını sağlayın. Bebeğin cildine uygun, gözlerini yakmayan bebek ürünleri kullanın. Küvetin içine mutlaka bir havlu ya da küvet filesi koyarak bebeğinizin sert zeminle temas etmesini engelleyin. Tırnaklarınızın kısa olmasına dikkat edin. Yüzük, bilezik ve saat gibi takılarınızı çıkarın. Banyo sonrası için 2 adet havlu hazır bulundurun.
Hazırlayan: Şenay ÇELİK
