Kağıt üstünde şu ilacın iyi ki reklamı yasak. Reklamsız haliyle dahi petrol ithalatımızın neredeyse yarısı kadar dövizi emiyordu. Sonra ilaççıların şişkin faturalarını devlet indirdi de makul düzeye yaklaşabildi.
Üstelik yılda yarım milyar dolarlık ilacı da çöpe atıyoruz.
8 yıl önce IMF, "harcamaları kısın" uyarısını, sağlık ve ilaç üzerinden veriyordu zaten.
İlaç İsrafı raporunda, evlerdeki ilaçların % 60'ının, kutusu dahi açılmadan çöpe gittiği gerçeği yer alıyor. Eczanelerde dahi ilaçların % 7'si, "kullanım süresi dolduğu için" çöpe atılıyordu.
Antibiyotiğin % 44'üne ise hiç dokunmuyorduk.
Bir yandan başladığımız kürü bitirmediğimiz için öte yandan parasını verip harcamadığımız için zarardaydık.
Zaten pazarın % 60'ını yabancıların elinde bulundurduğu ilaç sektöründe bir diğer israf kapısı, ilaca tüketim malı gibi davranışımızla açılıyor.
Herkesin evinde, ancak yarısı kullanılmış, prospektüsü dahi açılmamış, karmakarışık ilaç sepetleri veya dolapları var. Mesela kendi evinizdeki ilaç dolabınızı veya kutunuzu inceleyin...
Öncelikle kullanım tarihi geçmiş yığınca ilaç bulacaksınız. Ardından, bir kaçı kullanılmış yığınca hap, yarım bırakılmış şurup bulacaksınız. İlaç yazarken doktorların cömertliğine, öteden beri kuşkuyla bakmışımdır.
Aslında burada doktorlar kadar, talepkâr hastaların da rolü büyük . Zira tedaviyi, "ne kadar çok ilaç aldığıyla" ölçecek bir psikolojide davranıyoruz. Hele ki bazılarımız, ilaç yazmayan doktoru, "doktordan dahi" saymıyoruz.
Sağlımızdan ziyade sağlık harcamamızla ilgilenen IMF'ye kızdık ancak, sağlık harcamalarının yarısının ilaçtan oluştuğunu ve bunun da 10'da 6'sının çöpe gittiğini düşünürsek, hiç de haksız olmadıklarını anladık.
İlaç israf zincirinde kimler yok ki! Öncelikle ilacı kullanan bizler. Gereğinden fazla ilaç yazan doktorlar. Reklam yapamadığında sağlıkçıları kullanarak tüketimi pompalayan firmalar. Parasını devlet veriyor diye kamuyu soymaya çalışan özel sağlık kurumları.
İlacı şık ambalaja koyacağım diye fiyatını şişiren pazarlamacı anlayış. Ve "ihtiyacımız kadarını" talep etmeyi beceremeyişimiz.
Çöpe attığımız ilaçtır ama çöpe giden, ekonomidir. Bir yandan ilaç bulamayan fakir insanları düşünüyorum. Öte yandan dolabımızda eskiterek gereksizleştirdiğimiz ilaçları...
Olacak iş değil. Tam da bu yüzden ilaç takip sistemi kurduk ve israfı önleyecek adımlar atabildik.
Buna rağmen ilaç israfında bilinçlenmenin henüz yeterli olmadığını düşünüyor ve israfın her türlüsü gibi ilacı da ziyan etmenin haram olduğunu düşünüyorum.
