Türkiye'de denetimli serbestlik kurumunun uygulanmalaya başlanılmasının 10. yılı olması nedeniyle adalet bakanlığı tarafından bir sempozyum düzenlendi. Bu sempozyumda hem yapılanlar hem de yapılması gerekenler konuşuldu. Denetimli serbestlik henüz çok bilinen bir sistem değil. Ama özellikle gençler arasında madde kullanımı, şiddet uygulanması gibi davranışların artması, gençlerin hapsedilerek cezalandırılmaları yerine bir yandan toplum içinde kalmalarını sağlayan, diğer yandan yanlış davranışlarının sonuçlarını anlayacakları bedeller ödemelerini ve rehabilitasyonlarını sağlayacak bu tür sistemler gittikçe önem kazanmaktadır.
Bir çocuk ya da ergenin adalet sistemi ile karşılaşmasına neden olan bir çok etken sayılabilir. Çocuk adaletinin anlamı, suç gerçekleşmeden gerekli olanları yapabilmek olmalıdır. Ama bu olmuyorsa sonrasında ceza vermek yerine, çocuğun yararına neler yapılabileceği değerlendirilmedir.
Bu aşamada uygulanabilecek sistemlerden biri denetimli serbestlik sistemidir. Denetimli serbestlik sistemi özellikle ergenler için çok önemli bir sistemdir.
Türkiye sistemin oluşturulması ve uygulanması için gecikmiştir. Yasal süreçler önceden oluşturulmasına karşın, uygulama yenidir ve uygulama için sistem oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Bu nedenle en baştan sağlam ve doğru bir sistem oluşturma oluşturulma şansı vardır. Bu tür sistemleri oluştururken bir çok faktörü değerlendirmek gerekir. Ama denetimli serbestlik gibi ilgilenen kitlenin özel olduğu durumlarda iki faktör çok önemlidir. Biri denetimli serbestlik sistemini sağlıklı yürütebilmek için gerekli olan diğer kurumlarlarla oluşturulacak işbirliğinin niteliği ve uygulanabilirliğidir. Diğeri ise sistemi yürütecek olan personelin bu konudaki yeterliliği olarak sınıflanabilir.
EBEVEYN ÖNEMLİDİR
Çoğu zaman 18 yaş altı denetimli serbestlik uygulamalarının, birçok yönü ile erişkin denetimli serbestlik sistemlerinin gençler için uyarlaması şeklinde olduğu gözlemlenmektedir. Erişkin programlarına yönelik değerlendirme çalışmaları, programların olumlu sonuçlarını destekler niteliktedir.
Gençlerle çalışırken, ebeveynler, tedavi programlarının bazı noktalarında sürece dahil edilmesi gereken oldukça önemli bir parçadır.
Gençlerin denetimli serbestlik süresince eğitimlerine devam ediyor olması ve okula devamlarının kontrol ediliyor olması çok önemlidir. Okulda geçen süre çocukların suç davranışından uzak kalmasını sağlamaktadır. Ayrıca eğitim sisteminin içinde kalmak gençlerin becerilerinin artmasına katkıda bulunmaktadır.
Denetimli serbestlik alternatif bir ceza infaz ve rehabilitasyon sistemi olarak bilinmektedir. Özellikle 18 yaş altı bireyler ile çalışan denetimli serbestlik profesyonellerinin, erişkin ve ergen arasındaki gelişimsel farklılıkların farkında olması ve erişkin programlarının bu popülasyonda yeterli olmayacağını bilmesi önem taşımaktadır. Suça sürüklenen çocuklar ile çalışırken, denetimli serbestlik uzmanları aile ortamı, eğitim birimleri, akran grubu, ruh sağlığı ilişkili konuları ve birinci basamak sağlık hizmetlerini içeren bütüncül yaklaşımların gerekli olduğunu göz önünde bulundurmalıdır.
Eksikler neler? Sistemin işe yaraması için bilinmesi, desteklenmesi ama en önemlisi sistemde çalışacak kişilerin eğitimli ve o alanda çalışmak üzere yetişmiş olmaları gerekmektedir. Henüz yeterli ve nitelikli eleman sıkıntısı giderilmediği için aksamalar olmaktadır. Ayrıca sistem tanıtıldıkça destek görecek ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği sağlanabilecektir. Var olup işlemeyen ya da kötü işleyen bir sistem, hiç olmayan bir sistemden daha kötü olabilir. Henüz kurulma aşamasında olan sistemler "Kurulsunlar, sonra düzeltilirler" demeden, kurulurken yavaş ama doğru ve işlevsel olarak oluşturulmalıdır.
