Otomobiller herkes için farklı bir şeyi ifade ediyor. Kimi için insanları A noktasından B noktasına götüren basit bir ulaşım aracı. Kimi için özgürlük ya da dünyayı keşfetme anlamına geliyor. Kimi içinse prestiji yani kartviziti ifade ediyor. Peki hayatımızda önemli bir yeri olan otomobilin adı nereden geliyor? İşte merak edenler için otomobilin etimolojisi... Otomobil kelimesinin kökeni Yunanca autos (kendi) ve Latince mobilis (hareket eden) sözcüklerinin birleştirilmesiyle oluşmuştur. Otomobil, Türkçeye ise bir hayvan ya da araç tarafından çekilmek yerine, kendi kendine hareket eden araç anlamına gelen Fransızca automobile kelimesinden geçmiş. İlk kez atsız hareket edebilen bir araçtan 13. yüzyılda söz edildiği sanılıyor. Otomobil henüz ortada yokken, atsız arabalardan söz eden ilk kişi ise Roger Bacon olmuş. İngiliz bilim insanı ve filozof Bacon, Başpiskopos Guillaume Humbert'a yazdığı bir mektupta, "At ile çekilmeden, hayal bile edilemeyecek hızla hareket eden bir aracın" yapılabileceğinden söz etmiş.
İLK OYUNCAK OTOMOBİL
Sözcük anlamına uygun olarak kendi kendine hareket eden ilk araç ise 1600'lü yıllarda Pekin'de Cizvit misyoner Ferdinand Verbiest tarafından Çin imparatoru için tasarlanan buharla çalışan bir oyuncak. Verbiest, tekerlekli bu aracın nasıl çalıştığını 1668'de Astronomia Europa adlı yapıtında anlatmış. Otomobilden söz eden ya da yapıtlarında yer veren başka isimler de var. Rönesans dönemi mühendislerinden Francesco di Giorgio Martini'nin çalışmalarında dört tekerlekli bir araca benzeyen ve otomobil adıyla anılan bir çizime yer verdiği belirtiliyor. Diğer ünlü isim ise Leonardo da Vinci. Sanatçının 15. yüzyıla ait Codex Atlanticus yapıtında atsız hareket eden bir aracın çizimleri bulunuyor.
Ahmet Rasim otomobil kelimesini ilk kullanan yazar
Otomobil kelimesi Türkiye'de ilk olarak 1880'li yılların sonunda kullanılmaya başlanmış. Bu kelimeyi ilk kullanan ise 1864 doğumlu yazar Ahmet Rasim. Doğup büyüdüğü İstanbul'u tüm yönleriyle Şehir Mektupları'nda anlatan Rasim, otomobilden bu yapıtında söz etmiş. İlk baskısı 1896'da yapılan kitapta otomobile alat-ı cedide yani yeni aletler demiş. Kitaptaki cümle şöyle: "Avrupa'da şimdiler 'otomobil' yani buharlı arabalar namı (ismi) altında zikrolunan (anılan), alat-ı cedide (yeni aletler)..."
Resmi doğuşu 1886'da
Dünyada üretilen ilk otomobilin Karl Benz tarafından üretilen üç tekerlekli Motorwagen olduğu kabul ediliyor. Benz, bu aracın patenti için 29 Ocak 1886'da başvuru yapmış. Bu tarih, motorlu araçların resmi doğum günü olarak anılıyor.
Şoför kelimesinin kökeni 'ısıtıcı'
Fransızca 'chauffeur' sözcüğü 'ısıtıcı' anlamına geliyor. O dönemde otomobili çalıştırmadan önce sürücüler yakıt ile motoru ısıtmak zorundaydı. Bu yüzden otomobil sürücülerine şoför yani ısıtıcı deniyordu.
