Dünya genelinde genç kuşaklar X, Y, Z kuşakları olarak adlandırılıyor. 1961-1979 doğumlular için X, 1980-1999 için Y ve sonrası doğumlular için Z kuşağı tanımlaması yapılıyor. ERA Kolejleri Kurumsal İletişim Direktörü Filiz Kantekin, önceki kuşaklara göre Z kuşağının farkını şöyle
anlattı:
"Kristal çocuklar olarak da adlandırdığımız Z kuşağı artık sokakta birdirbir oynamıyor, ipad'leriyle sosyalleşiyor. Sokakta oyun oynamanın tarihe karıştığı günümüz şartlarında çocuklar birçok uyaranla karşı karşıya ve teknolojinin gelişim şartları ile orantılı bir nesil olarak büyümektedir. Yapılan araştırmalarda Z kuşağı çocuklarının her şeyi çabuk kavraması, farklı şartlara uyum sağlaması ve en önemlisi yüksek öz güvenli büyümesi bu kuşağın önceki kuşaklara göre daha zeki çocuklardan oluştuğunu göstermektedir. Tüketim toplumu ve teknolojinin içine doğan bu kuşak için teknoloji bir lüks değil bir yaşam standardıdır. Önceki kuşak için telefon nasıl bir zorunluluk ise bu kuşak içinde teknolojinin sunduğu imkanlar, iletişim ve gelişim için bir zorunluluk halini almıştır ve Z kuşağı gençleri teknolojiye çok kolay bir şekilde adapte olduklarından bunu bir zorunluluk olarak görmezler.
Bu kuşağın en belirgin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
1. İnternet ve mobil teknolojileri kullanmayı seviyorlar
2. Akıllı telefonlar, ipad'ler ya da tablet bilgisayarlar ile her alanda aktif olabilirler. Sosyalleşme gereksinimlerini, sosyal mecraları kullanarak giderirler
3. Teknolojinin geliştiği ve değiştiği şartlarda büyürler ve bu yüzden tüketen bir nesildirler
4. Zihinsel ve psikolojik açıdan hızlı gelişim gösterirler
5. Bilgiye aç olan bu nesil için teknoloji bir ihtiyaçtır ve bu zamana doğdukları
için bunu özel bir istek olarak görmezler. İçinde bulundukları çevre koşulları nedeniyle Z kuşağının önceki kuşaklara göre IQ'ları daha yüksektir,
6. Birden fazla işi eşzamanlı olarak yürütebilme becerisine sahipler
7. Özgüvenleri oldukça yüksektir
8. Bağımsız yapılarının dışında ne istediklerini çok iyi bilirler
9. Eğitime ve sosyal statüye önem verirler
10. Yaratıcılık ve öznellik, bireyselliğin önemi, ifade özgürlüğü, bilgiye ilk elden erişime önem verirler
11. Analitik düşünme yetenekleri dikkat çekici düzeylerdedir
12. Her alanlarına müdahil olan ebeveynlere sahiptirler.
Z kuşağı gençlerinin öz güvenli, zeki, çabuk kavrayan, eğitime ve sanata verdikleri değer oldukça önemli olsa da bu kuşağın da bir takım eksikleri bulunmaktadır; sosyalleşme olarak gördükleri sosyal medyadan bir süre de olsa uzak kalmak bu nesilde bir şeyleri kaçırma duygusu ve huzursuzluk yaratmaktadır. Bununla beraber bu özel çocuklar, toplumdan çok bireyselliği savunduklarından, ikili ilişkilerde pek de başarılı sayılmazlar. Teknoloji başında zaman harcadıkları vakitlerde yalnız olduklarından takım çalışmalarına yatkın değillerdir. Y kuşağına göre oldukça bireysel hareket etmektedirler.
Z kuşağını bekleyen önemli sorunlardan biri de onları karşılayacak olan rekabet ortamıdır. Girecekleri iş dünyası koşullarında öne geçebilmeleri oldukça zordur, çünkü rekabet ettikleri kişiler de kendi neslinden bilgili ve donanımlı Z kuşağı çocukları olacaktır. Bu ortamda öz güvenleri yüksek ve alternatif çözümler üreten kişiler ancak diğerlerinden ayrılma şansı yakalayacaklardır. Z kuşağı bulunduğu konumlara artı değer katabilir. Gelecekte bu kuşağın yenilikçi bakış açısı ve analitik zekaları, çalıştıkları kuruma oldukça fayda sağlayabilir."
"Eğitim verirken Z kuşağını iyi tanımak gerekir"
Eğitimcilerin Z kuşağındakilerin hızına yetişme baskısından uzak durmaları ve Z kuşağını oldukça iyi tanımaları gerekmektedir. Bu kuşağın özellikleri ne kadar iyi tanınırsa, onlara verilecek eğitim kalitesi de o denli yükselmiş ve ihtiyacı karşılar bir hal alacaktır. Bu ihtiyacın karşılanması için yapılacakların başında eğitim kurumlarının, iletişim altyapılarını yenileyerek alternatif, ihtiyaca uygun eğitim sistemleri üretmeye ve interaktif bir öğrenme ortamı yaratmaya başlamaları gerekmektedir."
ABD VE TÜRKİYE'DEKİ KUŞAKLARIN TANIMLARI
ABD nesil segmentasyonu
1945′ten önce doğanlar: Büyük nesil ya da sessiz nesil
1946-1964 arası doğanlar: Baby Boomers
1965-1980 arası doğanlar: Generation X
1980-2000 arası doğanlar: Milenyum kuşağı (Y kuşağı)
2000 civarı doğanlar: Z kuşağı
Türkiye'deki Nesil Segmentasyonu
1945′ten önce doğanlar: Medyasız kuşak
1946-1964 arası doğanlar: Radyo kuşağı
1965-1980 arası doğanlar: Renksiz TV Kuşağı
1980-1997 arası doğanlar: Renkli TV-İnternet göçmen kuşağı
2000 civarı doğanlar: Z Kuşağı
