Türkiye'nin en iyi haber sitesi
REFİK DURBAŞ

Dünyasını yalnız şiir süsledi

Adı, soyadı
Açılır parantez
Doğduğu yıl, çizgi, öldüğü yıl, bitti
Kapanır parantez

16 Nisan 1916'da İstanbul Atik Ali'de dünyaya açtı hayatının penceresini. İş bu 'parantez', 13 Aralık 1979 Perşembe günü saat 17.30'da, yine İstanbul'da Cerrahpaşa Hastanesi'nde kapandı. Kapandı mı gerçekten? 63 yıllık ömrüne sığdırdıkları 'parantez'in kapanmadığının kanıtı. İlk kitabı Kapalı Çarşı'dan başlayarak Çevre, Evler, Eski Toprak ve Arada kitaplarının yer aldığı şiirleri 1938 ile 1958 yılları arasında yazdıklarının bir aynası. Bu aynaya neler yansımıyor ki? Bir 'parantez'de 20 yaşlarında bir şairin gündelik hayatından içten kesitler, aşklar ve avarelikler, yaşama sevinci... Bir başka 'parantez'de gündelik hayatının uzağına düşmüş 'ev'ler ve 'ev'lerin yalın halleri... Zaten Necatigil de bir bakıma 'evler'in şairi değil midir? 15 Ekim 1954 tarihli Dünya gazetesinin sanat ekinde, şiirine 'evler'in ışığını vurduğunu şöyle anlatacaktır: "Benim şiirlerime vuran ışık, tanıdığım, yaşadığım evlerden gelir. Çevre'deki, Evler şiirini en iyi şiirlerimden biri sayarım. Orada bütün evlere kuşbakışı bakılmıştır. Evler kitabında ise istediği kadar sokağa açılsın, sonunda gene evde, kendi evinde yaşamak zorundaki insanın, yerine göre bunalan, yerine göre ümitlerle, küçük, küçüklüğü ölçüsünde büyük sevinçlerle ferahlayan, kendi dünyasını kendi yaratacak olan insanın çeşitli halleri ayrıntılı olarak anlatıldı." Bir 'parantez'de daha: Edebiyat matinesi, coğrafyada şart kipi, yeni bir yıla girmenin heyecanı gibi küçük ayrıntılar... Bir başkası: Artık kartpostalların tozlu yüzünde yaşamalarını sürdüren Barbaros Meydanı, Beyoğlu gibi semtler; yazlık bahçelerde geçen ikindiler; varyete geceleri bir de... Ve "Hani bir sevgilin vardı / Yedi sekiz sene önce, / Dün yolda rastladım / Sevindi beni görünce..." diyen Gizli Sevda'sı... Kendi deyişiyle "Şiirde 40 yılını, doğumundan ölümüne, orta halli bir vatandaşın, birey olarak başından geçecek durumları hatırlatmaya; ev-aileyakın çevre üçgeninde, gerçek ile hayal yaşantılarını iletmeye, duyurmaya harcaması,"nın bir toplamı... Yarın bizim kuşağın 'Hoca'sı Behçet Necatigil'in 30. ölüm yılı. 1980'den beri adına konulan şiir ödülünden birini kazanan olarak Hoca'yı hasretle anıyorum. Dostlarıyla yaşadığı bu anı da Hoca'ya olan hasretin 'parantez'i içinde kalsın. Orhon Murat Arıburnu'nun içkiyle arası pek iyi değildir. Fakat evinde dostlarını ağırlayacak içki bulundurmayı da eksik etmez. Üstelik içki şişelerini dolaplarda saklamaz, salonda iplerle tavana asar. Hemen hemen her koltuğun yanında tavandan sarkmış bir içki şişesi bulunur. 1946'da Arıburnu, Hacı Emin Efendi sokağında oturmaktadır. Bir pazar sabahı Behçet Necatigil, Oktay Akbal ve Salah Birsel, Arıburnu'nun konuğu olurlar. Arıburnu, arkadaşlarını yine böyle bir odada, duvardan duvara salıncak gibi sallanan içki şişeleriyle karşılar. Şişeler üç konuğu da iyisinden büyülemiş, içindekiler ise onları yere sermiştir. Bereket Arıburnu içki şöleninin arkasından bol biberli bir 'şakaşuka' -yani meyhanelerdeki adıyla menemen- şölenini de uygulama alanına koymuştur ve bundan sonra konuklar iyice ayılmışlardır. Fakat o günden sonra da içkiye değilse bile 'şakaşuka'ya tövbe edeceklerdir.

ŞAİRİN NOT DEFTERİ
- "Nasıl şiir yazardı? Benim gördüğüm, benim tanık olduğum bir şiirin ulaşması, bir başyapıtın doğum sancılarına katılmış bir kişinin coşkusunu yansıtırdı. Şiirden başka hiçbir şeyi değerler dünyasına koymadı. Öyle oldu. Ölüm ilanında 'Şair Behçet Necatigil,' yazılıydı." (Doğan Hızlan: Kızgın Asfaltlarda Bir Derviş; Hürriyet, 3 Ocak 1988)
- Geçen hafta bu köşede yer alan Elma'ya dair yazıya ek: Cemal Süreya, adının bir harfini 1956'da yazdığı Elma başlıklı şiirinde attı. Elmanın Tarihi'ni ise 1981'de aynı adla şiir olarak Özdemir İnce yazdı.
- Selamımı kurda kuşa ilettim / Almıyana darılmadım iyettim / Bu elmayı kırk kişiye pay ettim (Melih Cevdet Anday, Yanyana 1956)

İNADINA ŞİİR
KARDEŞ

Ömrümün kan kardeşi idin niye ecele terk ettin beni
REFİK DURBAŞ

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
SON DAKİKA