Dünyada en sağlıklı gıda nedir diye soracak olursanız, büyük çoğunluk "Anne sütü" diyecektir. Her annenin bebeğini emzirmekle ilgili bir hikâyesi vardır. Kimi bebeğini emzirmeye alışıncaya kadar yaşadığı heyecandan bahsedecektir, kimi ise böylesine bir sevgiyi daha önce tatmadığından. Anne sütünün hem kimyasal, hem besinsel hem de duygusal anlamda bebek için en mükemmel beslenme yöntemi olmasının yanında, bilimadamlarının dikkatini son zamanlarda, küçük ama can sıkıcı bir sorun çekiyor. Çevre kirliliğine bağlı olarak küçük dozlarda kimyasal madde maalesef anne sütüne geçiyor! Peki nasıl? Çevreyi kirleten kimyasal maddelerin bir kısmı doğada yok olmadan kalabiliyor. Havaya, suya ve toprağa yayılan bu maddeler, bitki ve hayvanlar tarafından alınıyor ve oradan da kendilerini insan vücudunda buluveriyor. Ne şanssızlıktır ki, girdikleri gibi vücuttan atılacaklarına, yağlı dokulara bağlanıp birikiyor. Yağ ise anne sütünün önemli bir kısmını oluşturuyor.
FİLEYLE ALIŞVERİŞ YAPIN
Peki bu kimyasal zehirlerin, tarım ilaçlarının anne sütüne geçmemesi, bebekleri etkilememesi için neler yapılabilir? Öcelikle, sorumluluğunu bilen, toplumsal bilince sahip bireyler olarak, çevresel kirliliğe karşı durmak gerekiyor. İlk akla gelenler; doğada parçalanamayan atıkların çoğalmaması için, pazardan, marketten alışverişi file ile yapıp naylon poşet kullanmamak. Ulaşımda toplu taşımayı tercih edip tek kişinin seyahat ettiği arabalar yüzünden atmosfere yayılan egzoz gazlarını artırmamak. Petrol, kömür yerine rüzgâr gibi, güneş gibi temiz enerji kaynakları kullanılsın denildiğinde ciddiye almak! Ulusal sanayileşmeyi tamamlamak adına üzerinde yaşadığımız ekolojik sistemi artık yaşanamaz hale getirmek en kötü kâbustur. Solunamayan bir hava, içilemeyen bir su, yeşermeyen bir ağaç! Global ekonomi tüketmek üzerine kurulmuş olsa da inanın tüketilen tek şey, yerine tekrar konulamaz dünyamızdır. Anne sütüne geçebilen kimyasal maddelerin birçoğundan korunmanın en önemli yolu, yiyip içtiklerinizden geçiyor. Fakat bu sadece emzirme sırasında yenilip içilenler anlamına gelmez. Çünkü birçok kimyasal atık bedenimizde yıllar içinde birikiyor, atılmaları da aynı şekilde yıllarca sürebiliyor. Anne sütü ile beslenme her bebeğin hakkı ama anne sütünü sağlıklı tutmak da annelerin görevi. Genel olarak hamile olan, hamile kalmayı planlayan ya da süt veren anneler için şu tavsiyelerde bulunulabilir:
BÜYÜK BALIK YEMEYİN
Sigara içmeyi bırakın; en iyisi hiç başlamayın. Alkolden uzak durun. Ev ve bahçede böcek ilacı kullanmaktan kaçının. Boya, tiner, su bazlı olmayan yapıştırıcılar, mobilya cilaları, egzoz gazı, oje ya da saç boyasından uzak durun. Kuru temizleyicilerden ve yeni kuru temizleme yapılmış eşyalardan kaçının. Hayvansal yağların olmadığı dengeli bir beslenmeyi tercih edin. Kılıçbalığı, köpekbalığı, kalkan, tonbalığı, somon gibi derin su balıklarından ve kirli bölgelerden yakalanan yerel balıklardan, etlerinde yüksek oranda kurşun ve PCB bulunabileceği için kaçının. Ve mümkünse doğal olarak üretilmiş organik gıdaları tercih edin. Almanya'da Schade ve Heinzow tarafından yapılan bir çalışma üç yıl boyunca az et ve çok sebze meyve yiyerek sağlıklı beslenen kadınların sütünde zararlı kimyasal madde miktarının çok azaldığını göstermekte.
ANNE SÜTÜNE GEÇEBİLEN KİMYASAL ZEHİRLER
Klordan (chlordane) yirmi altıdan fazla maddenin oluşturduğu bir bitki zehridir. Yasaklanmıştır; toprakta 20 yıl kalır. Dieldrin ve Aldrin tarımda zararlıların ve hastalık taşıyan böceklerin yok edilmesinde kullanılmışlardır. Dünyada 70 ülkede kullanımları yasaklanmıştır. Doğada çok uzun dayanır. DDT tüm dünyada yaygın olarak tarımsal alanda ve sivrisinekböcek mücadelesinde kullanılmıştır. Yasaklanmıştır. Hekzaklorobenzen (HCB) tarımda zararlıları ve mantarları yok etmekte kullanılır ve bir sanayi yan ürünüdür. Dioksin ve Furan birbiri ile yakından ilgili kimyasal yan ürünlerdir. Yüksek oranda kanserojendir. Poliklorinat bifenil (PCB) türevleri ateşe karşı korunmada kaplama olarak kullanılırlar. Beyin gelişimi üzerine olumsuz etkileri vardır.
