UNDP tarafından düzenlenen ve Van'daki afet yönetiminin ele alındığı ''Afet Durumlarında Kurumların Gösterdiği Esneklik ve İnovasyon'' konulu toplantı, BM Genel Merkezi'nde gerçekleştirildi.
Toplantıya Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve BM Kalkınma Programı Başkan Yardımcısı Rebeca Grynspan, BM Kalkınma Programı (UNDP) Genel Sekreter Yardımcısı Cihan Sultanoğlu, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Başkan Yardımcı Vekili Jordan Ryan, Eski Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Ömer Dinçer, Türk Eğitim Vakfı (TEV) Genel Müdürü Yıldız Günay ve Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv ve çok sayıda davetli katıldı.
Projede imzası bulunan Eski Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer, konuşmasına deprem sonrasındaki izlenimlerini aktararak başladı.
İnsanların adeta bir ''ölü'' gibi bilinçsiz bir şekilde durduklarını belirten ''Kentin yaşamı durmuştu. Orada yaşamı yeniden başlatacak bir liderliğe ihtiyaç vardı. 1999 yılındaki depremde, 700 kişinin çalıştığı fabrikada, bütün bina çökmüştü, makineler devrilmişti, kumaşlar yerlere dağılmıştı. Bütün çalışanlar durmuştu. İçlerinden cesur bir hanım, patrona giderek 'temizliğe nereden başlayalım' demişti. Onun bu sözü bir kıvılcım, bir motivasyon olmuştu. Van'da da, Erciş'te de böylesine bir fikre ve liderliğe ihtiyaç vardı. Turkcell insanlardaki ihtiyaç duydukları bu umudu yeşertti'' diye konuştu.
Devlet olarak 1 yılda yıkılan evlerin yerine 20 bine yakın konut yaptıklarını, yıkılanların iki katı dersliği devreye aldıklarını bildiren Dinçer, şunları söyledi:
''Bütün bunlara rağmen devletin yaptığı yardım toplumun yeniden canlanması için yeterli değildi. Adlarını bilmediğimiz kahramanlarımız vardı; öğretmenlerimiz. Bu dönemde bir tek canlılık emaresi gösterenler öğretmenlerdi. Çok sayıda öğretmen şehirde kaldı, o kenti ayakta tutacak bir çaba içerisinde oldular. Öğretmen evi çok an alıcı bir fikirdi. Burada önemli olan bütün sorumluluğun devlete bırakılmamış olmasıydı. O yüzden Turkcell'in projesi daha anlam kazandı. Çünkü öğretmenler üzerine kurulmuş bir projeydi.''
Dinçer, Türkiye Kumbarası ile bölgeye büyük bir destek sağlandığını vurgulayarak, dersliklerin üçte birinden fazlasının sivil toplum örgütleri ve özel sektör tarafından yapıldığına dikkati çekti.
Dinçer, ''Turkcell'in farklılığı da bu; benzer çabalara liderlik yaptı'' dedi.
TURKCELL UNDP'NİN TEKNOLOJİ PARTNERİ
Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, Turkcell'in üstün iletişim altyapısı ve yenilikçi uygulamaları nedeniyle UNDP'nin teknoloji partneri seçildiklerini açıkladı.
Ciliv, Van'daki ilk depremi izleyen 72 saatte Turkcell'in teknoloji ve inovasyonu hayat kurtarmak için nasıl kullandığını ayrıntılarıyla paylaştı.
Krizlere hazır olmanın ve teknolojik esnekliğin önemine değinen Ciliv, Turkcell'in sahip olduğu teknolojiyi ve iletişim altyapısını ayakta tutarken bir yandan da depremin ardından oluşan acil ihtiyaçlara cevap verebilmek için harekete geçtiğini ifade etti.
Turkcell şebekesinin afet öncesinde yapılan hazırlıklar ve teknoloji tasarımı sayesinde büyük ölçüde ayakta kaldığını ifade eden Ciliv ''Zarar gören istasyonlarımız birkaç saat içinde yeniden çalışır hale getirildi. Mühendislerimiz depremzedelerin yardım için 112'yi, 155'i aramak yerine SMS gönderdiklerini tespit etti ve çok kısa bir süre içinde Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı işbirliğinde SMS'leri acil durum çağrısına çevirmeyi başardı. Bu sayede ilk gün 65 olmak üzere, toplamda 235 vatandaşımızın hayatının kurtarılmasına vesile olduk'' diye konuştu.
''DÜNYAYA ÖRNEK GÖSTERİLMENİN GURURUNU YAŞIYORUZ''
İkinci depremle Van'ın büyük bir darbe daha aldığını dile getiren Ciliv, kalıcı çözümlere ihtiyaç olduğunu görerek Milli Eğitim Bakanlığı himayesinde ve TEV iş birliğiyle Van için Türkiye Kumbarası projesini geliştirdiklerini söyledi.
Süreyya Ciliv, sözlerine şöyle devam etti:
''Yalnızca 5 milyon TL bağış yapmakla kalmadık, her anı internetten izlenebilen tamamen şeffaf bir kampanya ile kurumlara ve bireylere somut sonuçlarını görebilecekleri bir yardımlaşma olanağı sağladık. Tüm Türkiye kenetlendi, Turkcell'e ve TEV'e güvendi ve yola çıkarken koyduğumuz proje hedeflerimiz ikiye katlandı.
192 öğretmenimizin barındığı bir öğretmen kampüsü ve 132 öğrencimizin konakladığı bir öğrenci yurdu inşa ettik. Turkcell olarak bölgede yaşanan işsizlik problemini adresleyerek, Erciş'te çalışanlarının yüzde 50'sinin engelli olduğu bir çağrı merkezi kurduk. Bugün tüm bu çalışmalarımızla Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından dünyaya örnek gösterilmenin ve teknoloji partner olarak seçilmenin gururunu yaşıyoruz.''
''BU TECRÜBEDEN ÇOK ŞEY ÖĞRENİLECEĞİNE EMİNİM''
Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve BM Kalkınma Programı Başkan Yardımcısı Rebeca Grynspan ise afet riski bulunan ülkelerde önleyici tedbirlerle ilgili bilgilerin hızlı bir şekilde paylaşılmasının can ve mal kaybını engelleyebildiğini söyledi.
''Mobil teknoloji kriz zamanlarında vatandaşların kendileri arasında ve yetkili kişi ve kurumlarla iletişimini sağlayarak kritik bilgilerin yayılımını sağlıyor'' diyen Grynspan, Turkcell'in deprem sonrasındaki hayat kurtaran aksiyonlarını övdü.
Türkiye'nin mobil telefon kapsamasında dünya lideri olduğuna dikkati çeken Grynspan, ''Bu tecrübeden çok şey öğrenileceğine eminim'' ifadesini kullandı.
Son iki yılda 700 tabii afetin kayda geçtiğini belirten Grynspan, ''Afetlerden dolayı 960 milyar dolarlık zarar meydana geldi. Tabii afetlerden dolayı 450 milyon kişi etkilenmiştir. 2011'de sadece 30 bin kişi tabii afetlerden dolayı ölmüştür'' diye konuştu.
TEV YAKLAŞIK 6 BİN DEPREMZEDE ÖĞRENCİYE BURS SAĞLADI
Açılış konuşmaları sonrasında moderatörlüğünü BM Kalkınma Programı (UNDP) Genel Sekreter Yardımcısı Cihan Sultanoğlu'nun üstlendiği panel gerçekleştirildi.
TEV Genel Müdürü Yıldız Günay afet ve kriz durumlarında kamu-özel sektör-sivil toplum işbirliğinin önemini vurguladı. Vakfın eğitime katkılarına da değinen Günay, 200 bin bursiyeri olan TEV'in 22 eğitim kuruluşu kurduğunu ve 9 farklı ülkede burs verdiğini kaydetti.
1999 depreminden sonra 4041, 2002 Afyon depremi sonrasında 1000, 2003 Bingöl depreminden sonra da 100 burs verdiğini hatırlatan Günay, Van depremi sonrasında da 400 öğrenciye burs imkanı sağladıklarını anlattı.
Türkiye Kumbarası'nda toplanan paranın 5,6 milyon dolara ulaştığını bildiren Günay, projenin farklı alanlarda da uygulanabilirlik açısından örnek teşkil ettiğini ifade etti.
Panelde bir konuşma yapan Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Başkan Yardımcı Vekili Jordan Ryan da Türkiye dışında iki farklı örnek paylaştı.
Ryan, teknolojinin inovatif kullanımıyla insana sağlanan faydayı Kenya'da gerçekleştirilen anayasa referandumu ve Haiti'de Birleşmiş Milletler'in yürüttüğü ''Nakitten Daha İyi İttifakı'' örnekleri ile somutlaştırdı.
Ulaştırma Bakanlığı Haberleşme Genel Müdürü Atila Çelik ise acil durumlarda GSM haberleşmesinin kesintiye uğradığı coğrafi alanlarda haberleşmenin sağlanabilmesi amacıyla, ülkeyi 25 coğrafi bölgeye ayrıldıklarını, uydu üzerinden haberleşmesi sağlanabilen roaming özellikli mobil baz istasyonları kurulduğunu belirtti.
Türkiye'nin BM Daimi Temsilcisi Yaşar Halit Çevik, Van depremi sonrasında devlet ve özel sektörün el ele vererek fark yarattığını dile getirdi.
VAN İÇİN TÜRKİYE KUMBARASI ''BM ÖZEL ÖDÜLÜ'' ALMIŞTI
''Van için Türkiye Kumbarası'' projesi, geçen yıl kasım ayında IPRA Altın Dünya Ödülleri'nde Birleşmiş Milletler tarafından verilen ''BM Özel Ödülü''nün sahibi olmuştu.
