Arktik bölgesinde, küresel ısınmanın etkisi ile eriyen buzullar, ortaya gemiler için yeni bir ticaret rotası fikrini çıkarıyor. Aylık ulaşım ve iş dergisi Unibusiness'ın yeni sayısındaki habere göre buz oranının her 10 yılda yüzde 3-4 arasında azaldığı göz önüne alan ülkeler şimdiden yeni ticaret hatları açmaya başladı. Birleşmiş Milletler'in denizcilik kolu Uluslararası Denizcilik Örgütü (International Maritime Organisation-IMO) Genel Sekreteri Koji Sekimizu, Rusya hükümetinin misafiri olarak, 15 Ağustos'ta bir gemi seferine katıldı. Bu seferin önemi, Avrupa ile Kuzey Rusya'yı bağlayan Kuzey Deniz Rotası olmasıydı. Genel Sekreterin amacı bu sefer süresince, kutupları daha yakından incelemek ve gerekli standartları tespit etmekti. Çünkü aynı günlerde Kuzey Deniz Rotası'nı izleyecek bir konteyner gemisi Çin'in Dalian limanından demir almıştı. Bu Arktik'te yeni denizyollarının habercisiydi. Ayrıca Avrupa ile Rusya'yı bağlayan bu deniz hattında sefer yapan ticari gemi sayısı da her yıl artışını sürdürüyor. Kuzey Deniz Rotası'nı 2010'da sadece 4 gemi kullanırken, 2011'de 34 ve 2012'de de 46 gemi kullanmış. IMO'ya göre 2013, rekor bir yıl olacak. Kasım ayına kadar açık olacak bu yeni rotayı destekleyen ülkelerin başında Çin, Rusya ve Güney Kore geliyor. Avrupa Birliği'nin (AB) bir Arktik politikası bulunuyor. AB, Arktik'te yeni rotaların açılması ve lojistik faaliyetlerinin artması için Barent Denizi'nde son 5 yılda 1.14 milyar avro yatırım yaptı.
ALTIN SUYOLU
Yeni Arktik deniz yollarının açılması, Kanada-Rusya, Asya-Kuzey, Amerika-Avrupa arasındaki mesafeleri önemli ölçüde kısaltacak. 2050 yılına kadar Asya ve Avrupa arasındaki toplam konteyner ticaretinin yüzde 10'unun bu rota üzerinden yapılacağı tahmin ediliyor. Çin'in kamu şirketi Cosco Grup'un işlettiği 19 bin ton ağırlığındaki 'Yong Sheng' adlı konteyner gemisi Çin'in kuzey doğusundaki Dalian şehrinden 8 Ağustos'ta ayrıldı. Geminin Bering Boğazı'ndan geçerek 11 Eylül'de Hollanda'nın Rotterdam şehrine varması planlanıyor. 8 bin 100 deniz mili uzunluğundaki bu yeni rota Şanghay'dan Rotterdam'a gitmek için gemilerin takip ettiği normal Süveyş Kanalı rotasından yaklaşık 2 bin 400 deniz mili daha kısa. Normalde Süveyş Kanalı ve Akdeniz üzerinden 48 günde tamamlanan yolculuk böylece yaklaşık 35 günde tamamlanmış olacak. Cosco şirket yetkilileri, Kuzey rotasının beklendiği gibi sefer süresini 12 ile 15 gün düşürebilirse yeni bir 'altın suyolu' açılmış olacağını vurguluyor.
KORE, NAKLİYECİLERİNİ DESTEKLİYOR
Asya'dan Avrupa'ya yapılan deniz taşımacılığı toplam ticaretin yüzde 15'ini oluşturuyor. Bu nedenle Çin gibi Güney Kore de kuzey deniz rotasını kullanmak istiyor. Güney Kore hükümeti, bu rotada servis başlatacak nakliye şirketlerine teşvik vereceğini açıkladı. Çünkü belirtilen rotada ticaretin artması, Güney Kore'nin Busan limanını ticaret üssü haline getirebilir.
KUTUPLARDAKİ KAYNAKLAR TİCARETİ ARTIRACAK
Arktik bölgesi, son yıllarda sadece yeni rotalar için değil alternatif doğal kaynakların elde edilmesi için büyük şirketlerin iştahını kabartıyor. Kaynaklara hücum çoğunlukla Rusya ve Kuzey Amerika bölgelerinde yoğunlaşmış durumda. Çin de Kuzey Amerika ve Rusya'nın yanı sıra, buz tabakasının incelmesi ve maden kaynaklarına kolay erişilebilir olması nedeniyle Grönland'daki maden arama çalışmalarına katılıyor. Eğer gerçekleşirse bölgede yılda 15 milyon ton demir cevheri üretilecek ve böylece gemilere yeni bir rota açılmış olacak. Ada'da 1 milyar ton demir cevheri rezervi çıkartacak maden inşa etmek için 2.3 milyar dolar yatırım yapılacak ve bu paranın kaynağı Çin olacak. Çin'in Kuzey Kutbuyla ilgili hedefleri arasında balıkçılık hakları, doğal kaynaklar ve taşımacılık rotaları yer alıyor. Çin haricinde, İngiliz – Hollanda ortaklığı olan Shell, batı Grönland kıyılarında faaliyetlerde bulunmakta olup, İngiltere'de faaliyet gösteren Cairn Enerji Şirketi de aynı bölgede aktivitelerini sürdürüyor. Grönland hükümetinin, daha önce bölgede maden, petrol ve gaz arama faaliyetlerini desteklemiş olmasına rağmen, yeni koalisyon hükümeti tarafından yeni verilen açık deniz arama izinlerine, yeni güvenlik tedbirleri etraflı bir şekilde araştırılıncaya dek moratoryum koydu. Yeni hükümet, maden çıkarma faaliyetlerine izin verecek, eski planları ve antlaşmaları yürürlükten kaldırmayacak, yeni izinleri uzun vadede sağlayacak. Ayrıca, anılan manifestoda, denetim, dünya piyasaları temelli kullanım ücretleri, daha çok parlamento kontrolü ve halka açık çevre emniyeti önlemlerinin yürürlüğe gireceği bildirildi.
YENİ DİZAYN GEMİLER GELECEK
IMO kutuplarda çalışan gemilerin emniyet standartlarını belirleyen bir kod üzerinde çalışıyor. IMO Genel Sekreteri, yapmış olduğu 5 günlük bu deniz seferiyle bu 'Polar Code'un gelişimini sağlayacak gözlemleri yerinde yapmış oldu. Gelece dönemde kutuplarda çalışacak gemilere daha fazla standartın getirilmesi gündemde. Bu da buzkıran ve donmayan ekipmanlara sahip yeni dizayn gemilerin öne çıkmasını sağlayacağa benziyor.
Kaynak: UniBusiness Dergisi
