Melek yatırımcılar, cesaretini ve yüreğini girişimine koyan herkes için büyük önem taşımakta. Diğer finansman kaynaklarından en büyük farkı ise 'akıllı para'yı girişimciye veren ve bunu nasıl kullanacağını, deneyim aktararak yapan kişiler olmasıdır. Türkiye'de bu alanda birkaç melek yatırım ağından biri olan Keiretsu Forum Türkiye, yaklaşık bir yıldır girişimcilere destek ve mentorluk vermekte. Dünyadaki en büyük melek yatırımcılık ağı olan Keiretsu Forum'un Türkiye'de kurulma hikayesini ve faaliyetlerini Data Expert İnsan Kaynakları ve Yönetim Danışmanlık şirketi ortağı ve Keiretsu Forum Türkiye kurucu ortağı Yasin Altunkaya'dan öğrenmek istedik.
Nasıl melek yatırımcı oldunuz?
Türkiye'de ilk kurulmuş insan kaynakları şirketlerinden olan Data Expert'e iş hayatına başladım. Aile şirketimiz olan Data Expert'e bakış açım her zaman profesyonel davranmak ve profesyonel bir yönetim anlayışı ile yönetimde yer almaktı. Bu arada şunu da çok yakından gördüm. Doğal kaynak ve sermayeyi bulmak kolay kısmı, asıl olan insan kaynağını nasıl organize ettiğinizdi. İnsan kaynağı; doğru ve örtüşenleri bir araya getirme ve organizasyon gibi üç temel üzerinden ilerleyen insan kaynakları konusundaki deneyimim ile Data Expert'in yılların getirdiği şirket yönetimi stratejileri ve arkasında oluşmuş know how la melek yatırımcı olma fikri gelişti.Bu fikirle yola çıktım ve Keiretsu Forum'un kurucularından oldum.
Keiretsu Forum Türkiye ayağı nasıl kuruldu?
Keiretsu Forum dünyadaki en büyük melek yatırımcılık ağı. 2000 yılında San Fransisco'da kurulmuş ve 13 yıllık bir melek yatırımcılık deneyime sahip olan şirkettir. Dünya çapında 27 şubesi bulunan, 1300'ün üzerinde yatırımcı üyesi olan Keiretsu Forum, bugüne kadar 400 milyon doları aşan, 450 üzerinde girişimci şirkete yatırımı olan, dünyanın en yaygın melek yatırımcı ağıdır. Biz, bir yıl önce Keiretsu Forum'u Türkiye'de kurduk. Şu ana kadar Keiretsu Forum Türkiye yatırımcı üyeleri beş farklı girişimci şirketine üç milyon doların üzerinde yatırım yaptık. Keiretsu Forum'un sektör kısıtlaması olmadığı için, yatırım yapılan sektörler ise mobil aplikasyon firması, eticaret sitesi, eğitim firması, ilaç firması ve otopark otomasyonu firması gibi farklı sektörlerde yatırımlar yaptık.
Keiretsu Forum'un Türkiye'de girişimcilik ekosistemine katkısı nedir?
Keiretsu Forum; bireysel sermayedarların yatırım yaptıkları bir melek yatırım ağı. Bizim ekosisteme katkımız, Türkiye'de yatırımcığın sadece internetle sınırlı kalmamasını sağlamak ve çeşitlilik katmak. Ülkemizde maalesef melek yatırımcılık henüz çok yeni bir olgu ve organize değil. Amacımız; melek yatırımcılığı kurumsallaştırarak daha tanınır, organize ve sistemli olmasını sağlayabilmek. Bu nedenle, Keiretsu Forum İstanbul'da her ay yatırımcı üyelerine kaliteli girişimciler sunar. Türkiye'deki yatırımcı üyelere aynı zamanda sadece Türk girişimcileri değil, Keiretsu Forum yurtdışında yatırım almış ciddi büyüme potansiyeline sahip olan girişimcileri de sunmaktadır. Keiretsu Forum Türkiye aynı zamanda aylık girişimci seminerleri veriyor. Bu seminerler girişimcilere faydalı konularda konuşmacılar getirerek, girişimcilerin ufkunu açar ve katma değer yaratır. Örnek vermek gerekirse; iş planının önemi ve nasıl hazırlandığı, şirket değerleme yöntemleri, yalın girişim gibi seminerler. Ayrıca, Türkiye'deki girişimcilere yurtdışı imkanları da sağlıyoruz. Keiretsu Forum Türkiye'den yatırım alan girişimci şirketini diğer yurtdışındaki 26 şubemiz ile ek fon veya çeşitli kaynak taleplerini paylaşıyoruz. Bu nedenle Türkiye'deki girişimciler yabancı yatırım imkanlarını da Keiretsu Forum üzerinden gerçekleştirebilir.
Keiretsu Forum'un benzer melek yatırımcılık ağlarından farkı nedir?
Keiretsu Forum, Türkiye dışında da faaliyet gösterdiği için diğer ülkelerdeki farklı sektörlerden girişim ve gelişmelerle de ilgileniyoruz ve kolayca haberdar olabiliyoruz. Bu üyelerin dünyanın farklı yerlere yatırım yapmasını da sağlıyor. Bir yatırım Amerika'ya diğeri Türkiye'ye gidebiliyor. Ekosistem içerisinde bu sebepten farklıyız.
Keiretsu Forum'un üye profili nasıl?
Keiretsu Forum Türkiye 15 ortaklı bir yapıya sahip ve üye profili ikiye ayrılmakta: Türk iş dünyasının Candan Karabağlı gibi üst düzey yöneticileri ve Ümit Boyner, Faruk Eczacıbaşı gibi kendi girişimleri olanlar. Üye seçimimizde, yatırım yapacak insanların finansal kaynağı olmasını beklemekle birlikte, Türkiye'de iş hayatına yön veren insanların kurduğu bir operasyon olması sebebiyle, üye alırken seçiciyiz.
Yatırım süreci nasıl işliyor?
Girişimciler öncelikle online olarak Keiretsu Forum İstanbul'a başvuru gerçekleştiriyorlar. Bizim sistematik olarak her ay işleyen bir sürecimiz var. Her ayın ilk haftasına kadar yatırım arayan girişimci şirketler başvuru gerçekleştirirler. Puanlama barajının üzerinde olan 6 ya da 7 şirket girişim tarama toplantısında davet edilirler. Girişim tarama toplantısında 5-6 yatırımcıya sunum yaparlar ve aralarından 3 yada 4 şirket seçilir. Seçilen girişimciler her ayın son haftası gerçekleşen ve Keiretsu Forum İstanbul'a üye tüm yatırımcıların katıldığı Forum toplantısına davet edilirler. Forum toplantısı sonrasında ilgili yatırımcı ile girişimci şirket toplantısının organize edilmesi, due dilligence süreci ve tüm süreç olumlu olduğu takdirde yatırımın gerçekleşmesi ile süreç tamamlanır.
Keiretsu Forum üyesi, yatırım yapmak için bir girişimcide ne görmek ister?
Yatırımcı, girişim daha bebekken ne kadar büyüyüp, nereye gidebileceğini görebiliyor. Bizde fikir anlamında sıkıntı yok fikirleri ticarileştirirken sıkıntılar yaşanıyor. Bu yüzden bir girişimcinin sunum yeteneğinin iyi olması önemli. Olayın nasıl ticarileşebileceğini rakamlarla anlatabilmeli. Biz, öncelikle girişimciye yatırım yapıyoruz dolayısıyla girişimci profili odak noktamız. İş planını sağlıklı şekilde ortaya koyabilmesi önemli. Kısa yoldan köşeyi dönme mantığındaki insanlara yatırım yapmamayı tercih ediyoruz. Girişimcilik sıkıntılı evrelerden geçmek demek, bu anlamda dayanıklılıkta önemli.
Bir girişimci yatırım almak için neden Keiretsu Forumu seçmeli?
Keiretsu Forum konusunda uzman, farklı sektörlerde faaliyet gösteren üyeleri var ve uluslar arası bir oluşum.Örneğin; otomotiv sektöründen bile altı yedi yatırımcı üyesi var. Bizim amacımız projeye yatırım yapmak ve sadece kar etmek değil. Bu sebeple organize ve bağımsız hareket etmekteyiz. Yatırımcılarımız aynı zamanda mentorluk veriyor ve girişimcilere destek oluyor. Keiretsu Forum, üye alırken de bunun taahüdünü isteriz ve bekleriz. Akıllı para arayan girişimciler için doğru bir noktayız. Üyelerimiz finans dışında, iş bilgisini, tecrübesini, networkünü de aktarıyor ki bu çok değerli.
Keiretsu Forum olarak işbirliği yaptığınız hangi kuruluşlar var?
Biz Data Expert olarak destek oluyoruz. Diğer sponsorlarımızın arasında Avea, GSG Hukuk, Arkan Ergin JPA International, Paprika İletişim, Jain gibi çözüm ortaklarımız var. Destekleyici kuruluşlar arasında Bahçeşehir Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ve GEP ile iş birliklerimiz mevcut.
Türkiye'de girişimcilik ekosistemi sizce nasıl?
Türkiye'de ekosistem yeni oluşuyor. Melek yatırımcılıkta keza emekleme aşamasında. Büyüme hızı beklentilerimizin altında seyretmekte. Çok fazla konuşuluyor ancak reel olarak yapılanlar olması gereken düzeyde değil. Fakat, girişimcileri destekleyen programların çıkması ve çeşitli kuluçka merkezleri ve tekno kentlerin kuruluşu çok faydalı olacaktır. Keiretsu Forum gibi tecrübeli ağların Türkiye'de kurulması Türkiye'deki girişimcilik ekosistemine çok katma değer yaratacağını düşünüyorum.
Yeni çıkan kanunlarla sizce bu oran yükselir mi?
Melek yatırımcılığına teşvik kanunu bence çok önemli bir gelişme. Hükümetin destek olduğunu göstermesi bakımından da çok iyi bir gelişme. Aklında hiç yatırımcılık olmayan insanlar bile merak edip katkıda bulunmak istiyorlar. Bu da gösteriyor ki bu oran yükselecektir.
Türkiye'de girişimci olmak isteyenler için açık olan sektörler sizce neler?
Türkiye'de birkaç sektör çok sıkıntılı. Örneğin tedarik zinciri yönetimi bunlardan biri. Burada fark yaratabilenler getiri sahibi olacaklardır. Satış sonrası hizmetlerde hala pek gelişmiş vaziyette değil. Hizmete dayalı segmentteki işler ve iş kollarında daha fazla açık var.
Keiretsu Forum'daki tecrübenizden yola çıkarsak, Türkiye ve Amerika'da girişimciler arasında fark var mı?
İki ülke arasındaki girişimcilerde sunum yeteneğinden, iş planına kadar her şey çok değişkenlik göstermekte. Katetmemiz gereken çok yol var. Türkiye'de girişimci bir fikrim var, ister misin diye bize geliyor. Ben yatırımcı olsam nelere dikkat ederdim empatisi eksik. Amerika'daki bilgi birikimini ülkemize transfer etmeye çalışıyoruz. Keiretsu Forum olarak, ekosistem içerisinde eğitimler veriyoruz. Due diligance eğitimi, proje hazırlarken neye dikkat etmek gerekir vb eğitimler düzenledik. Hem yatırımcı hem girişimciye yönelik işin öğrenilmesi ve öğretilmesi kısmında farklı çalışmalar yapıyoruz.
Duygu Eren
Stratejik İletişim ve Kariyer Danışmanı
Yazarla iletişim için: duygu@dpdanismanlik.com
